Το νέο γεωπολιτικό περιβάλλον στην Ανατολική Μεσόγειο

Διαμορφώνεται ένα νέο γεωπολιτικό περιβάλλον στην Ανατολική Μεσόγειο, με πρωταρχικό στόχο την διατήρηση της σταθερότητας και της ενεργειακής ασφάλειας. Οι εμπλεκόμενες χώρες, Ελλάδα, Τουρκία, Ισραήλ, Αίγυπτος, Κύπρος, αλλά και η Συρία, η Ιορδανία και η Λιβύη, ανακαλύπτουν διαύλους επικοινωνίας και μεταξύ τους συνεργασίας, προωθώντας έτσι κοινά ενεργειακά και πολιτικά συμφέροντα.

Και φυσικά, με την αμερικανική διπλωματία να κρατά με μαεστρία τη μπαγκέτα των διμερών και πολυμερών διεργασιών των κρατών, με πρώτο στόχο την εξομάλυνση των μεταξύ τους σχέσεων, ως τη βάση, το εφαλτήριο, για την προώθηση των αμερικανικών στρατηγικών συμφερόντων στην ευρύτερη γεωγραφική περιοχή.

Ασφαλώς, ο πόλεμος στην Ουκρανία, οι ενεργειακοί σχεδιασμοί, οι θαλάσσιοι δίαυλοι μεταφοράς ενεργειακών προϊόντων και η ασφάλεια στην μεταφορά σιτηρών, έχουν επιδραστική συμμετοχή στις κυοφορούμενες περιφερειακές γεωστρατηγικές εξελίξεις, που θα επικυρωθούν μέσω ισχυρών αμυντικών διακρατικών συμμαχιών, όπου δεν έχουν γίνει ακόμη. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται η επίσκεψη του υπουργού Εθνικής Άμυνας Νίκου Δένδια στο Ισραήλ και οι συνομιλίες με τον Ισραηλινό ομόλογό του και την στρατιωτική ηγεσία της χώρας.

Είναι στρατηγικές οι σχέσεις της Ελλάδας με το Ισραήλ, στον πολιτικό και ιδιαίτερα στον αμυντικο-βιομηχανικό τομέα. Συγκεκριμένα, είναι το Διεθνές Κέντρο Αεροπορικής Εκπαίδευσης στο αεροδρόμιο της Καλαμάτας, που έχουν αναλάβει ισραηλινοί τη λειτουργία του.
Είναι η αγορά από τη χώρα μας των πυραυλικών συστημάτων “SPIKE NLOS”. Και τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη HERON που έχει νοικιάσει η Πολεμική μας Αεροπορία από το Ισραήλ, καθώς και τα ισραηλινά συστήματα αντιμετώπισης μη επανδρωμένων αεροσκαφών.
Και ακόμη, είναι σε προχωρημένο στάδιο οι συνομιλίες για πιο στενή συνεργασία των αμυντικών βιομηχανιών των δύο χώρων.

Η αξιοσημείωτη αναφορά Φιντάν 

Επίσης, στο ίδιο πλαίσιο, δηλαδή αυτό της εξομάλυνσης των διμερών σχέσεων κρατών της Ανατολικής Μεσογείου, έχουμε ως τελευταία εξέλιξη την επικοινωνία του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών με την Λίβυα ομόλογο και την βούληση της Αθήνας για διορισμό πρεσβευτή στην Τρίπολη. Είχε προηγηθεί μία ενδιαφέρουσα δήλωση από τον υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας. Χαρακτήρισε, ο Χακάν Φιντάν, ως «μεγάλη ευκαιρία» την τρέχουσα συγκυρία, για εξεύρεση λύσεων στις ελληνοτουρκικές διαφορές.

Όμως, ο κ. Φιντάν, έσπευσε να διαχωρίσει τα ελληνοτουρκικά από το Κυπριακό. Μιλώντας στην τελετή έναρξης των εργασιών της 14ης Διάσκεψης Πρέσβεων στην Άγκυρα, είπε για το Κυπριακό ότι «η κύρια πολιτική μας είναι η αναγνώριση της κυριαρχικής ισότητας και του ισότιμου διεθνούς καθεστώτος των Τουρκοκυπρίων».

Τι σημαίνει όμως κυριαρχική ισότητα; Είναι κατ’ ουσία, η λύση δύο κρατών, δηλαδή ένα συνομοσπονδιακό μοντέλο λειτουργίας, στο οποίο θα υπάρχουν δύο κράτη που θα συνεργάζονται μεταξύ τους ως συνεταίροι. Αυτή είναι η έννοια της κυριαρχικής ισότητας. Δηλαδή, θα έχουμε δύο κυρίαρχα κράτη τα οποία θα είναι ίσα μεταξύ τους. Ισότιμα και ισοκυρίαρχα, το τουρκικό κατοχικό ψευδοκράτος με το νόμιμο παραστάτη διεθνώς της Κύπρου, το κράτος της Κυπριακής Δημοκρατίας, κράτος κυρίαρχο μέλος του ΟΗΕ και του σκληρού πυρήνα της ΕΕ.

Αυτός ο όρος της κυριαρχικής ισότητας που προβάλλει επίμονα η Τουρκία, είναι το αποτέλεσμα της ανοχής, του εκτροχιασμού του Κυπριακού προβλήματος, από θέμα τουρκικής εισβολής, στρατιωτικής κατοχής, εποικισμού και εθνοκάθαρσης, σε θέμα δικοινοτικής διαφοράς, δηλαδή λύση με διακοινοτικές συνομιλίες του διεθνώς αναγνωρισμένου κράτους της Κυπριακής Δημοκρατίας με την διοίκηση του ψευδοκράτους, που είναι υποτελής στην Τουρκία.

Το τρίγωνο Τουρκία-Ισραήλ-Αίγυπτος

Το θέμα όμως περιπλέκεται, διότι η Κυπριακή Δημοκρατία, ως κράτος κυρίαρχο, έχει ενεργειακές διακρατικές και αμυντικές συμφωνίες με την Ελλάδα, την Αίγυπτο και το Ισραήλ, με την Τουρκία, όμως, να μην αναγνωρίζει την κρατική οντότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας και επομένως, να θεωρεί άκυρες όλες αυτές τις διεθνείς διακρατικές συμφωνίες.

Η Τουρκία, ρίχνει γέφυρες συνεργασίας με το Ισραήλ και την Αίγυπτο, που εφόσον ευοδωθούν, θα αλλάξουν τα πολιτικά, διπλωματικά, στρατιωτικά και γεωενεργειακά δεδομένα στην Ανατολική Μεσόγειο. Αλλά και οι ηγέτες του Ισραήλ Μπέντζαμιν Νετανιάχου και της Αιγύπτου Αλ Σίσι, δείχνουν την πρόθεσή τους να παραμερίσουν τις πολιτικές αντιπαλότητες με τον Ερντογάν και να προσυπογράψουν αμοιβαία επωφελείς συμφωνίες στον ενεργειακό και στρατιωτικό-βιομηχανικό τομέα.

Ωστόσο και εκ των πραγμάτων, όσο το Κυπριακό θα παραμένει άλυτο ή θα επιβληθεί λύση εκτός πλαισίου διεθνούς νομιμότητας, η ειρήνη, η σταθερότητα και η ενεργειακή ασφάλεια της Ανατολικής Μεσογείου, θα είναι εύθραυστες και υπό διαρκή απειλή στρατιωτικού χαρακτήρα.