Το τουρκικό αφήγημα για την εισβολή στην Κύπρο

Η τουρκική πλευρά αναπαράγει ένα μύθο και μια ιστορική και πολιτική ανακρίβεια για να δικαιολογήσει την παράνομη εισβολή στην Κύπρο και τη συνεχιζόμενη παραβίαση του διεθνούς δικαίου με την κατοχή τμήματος του νησιού από τον τουρκικό στρατό. Αυτός ο μύθος και το ψέμα εδραιώνεται σε διάφορους “καλόπιστους” τρίτους την στιγμή κατά την οποία το θύμα αναζητεί, σαράντα πέντε χρόνια μετά, το δικό του αφήγημα.

Αφορμή για όλα αυτά μια επιστολή της Τουρκίας στα Ηνωμένα Έθνη, που χαρακτηρίζεται από ψέματα, ανακρίβειες και φτηνή προπαγάνδα, που θωρακίζεται από την αλαζονεία του ισχυρού. Ο εκπρόσωπος του ψευδοκράτους Ismet Korukoglu σε επιστολή του στον ΟΗΕ εκ μέρους του Korukoglu, την οποία κατέθεσε εκ μέρους του o μόνιμος αντιπρόσωπος της Τουρκίας στον Οργανισμό, FeridunH. Sinirlioglu, επιχειρεί να απαντήσει στις καταγγελίες του μόνιμου αντιπρόσωπου της Κυπριακής Δημοκρατίας, Ανδρέα Μαυρογιάννη.

Η τουρκική πλευρά εστιάζει την επιχειρηματολογία σε ένα επαναλαμβανόμενο μύθο. Ό,τι δηλαδή η εισβολή στην Κύπρο της Τουρκίας το 1974 ήταν νόμιμη! Επικαλείται μια αναφορά στο βιβλίο του Γλαύκου Κληρίδη “Κατάθεση” και απόσπασμα από την ομιλία του Προέδρου Μακαρίου ενώπιον του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών στις 19 Ιουλίου 1974. Σύμφωνα με την επιστολή- έγγραφο της τουρκικής πλευράς, ο Γλαύκος Κληρίδης στα απομνημονεύματά του, “Κύπρος: Η Κατάθεσή μου”, αναφέρει τα εξής:

«Η ελληνοκυπριακή ανησυχία ήταν ότι η Κύπρος πρέπει να είναι ελληνοκυπριακό κράτος με προστατευόμενη τουρκοκυπριακή μειονότητα» (τόμος 3, σελ. 105). Σε σχέση με την ομιλία του Μακάριου, ενώπιον του Συμβουλίου Ασφαλείας στις 19 Ιουλίου 1974, οι Τούρκοι υποστηρίζουν πως αναφέρθηκε σε «εισβολή» από την Ελλάδα. Η τουρκική εκδοχή είναι πως «η τουρκική παρέμβαση διεξήχθη υπό το πρίσμα της 11χρονης συστηματικής εκστρατείας καταπίεσης εναντίον των Τουρκοκυπρίων από την ελληνοκυπριακή πλευρά».

Τι προβλέπει η Συνθήκη Εγγύησης

Περαιτέρω αναφέρεται πως «η Τουρκία παρενέβη στο νησί μετά το ελληνοκυπριακό / ελληνικό πραξικόπημα το 1974, με στόχο την προσάρτηση του νησιού. Δεν πρέπει να λησμονούμε επίσης ότι κανένα από τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας για την Κύπρο δεν χαρακτηρίζει τη νόμιμη και δικαιολογημένη τουρκική επέμβαση του 1974, η οποία αναλήφθηκε σύμφωνα με τη Συνθήκη Εγγύησης του 1960, ως “εισβολή’” ή την επακόλουθη παρουσία των τουρκικών στρατευμάτων στο νησί ως “κατοχή’”».

Όπως είναι γνωστό, η Τουρκία εισβάλλοντας στην Κύπρο την 20ή Ιουλίου 1974 επικαλέσθηκε τη Συνθήκη Εγγυήσεως του 1960, μεταξύ της ιδίας, της Βρετανίας και της Ελλάδος. Τι αναφέρει σχετικά η Συνθήκη; Σύμφωνα με τα άρθρα ΙΙΙ και IV, οι τρεις εγγυήτριες δυνάμεις με τα συνθήκη του 1960 εγγυήθηκαν: Πρώτο, την ανεξαρτησία, την εδαφική ακεραιότητα και την ασφάλεια της Κύπρου. Δεύτερο, την απαγόρευση κάθε δραστηριότητας καθ’ όσον εξαρτάται από αυτές που θα έχει ως στόχο την ένωση εν όλω, ή εν μέρει της Κύπρου με άλλο κράτος. Τρίτον, την «κατάσταση πραγμάτων» η οποία καθιερώθηκε με το σύνταγμα του 1960.

Σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στη Συνθήκη Εγγυήσεως, οι υποχρεώσεις των τριών δυνάμεων ήσαν οι ακόλουθες: «Να απαγορεύσουν, στο βαθμό που εξαρτάται από τις τρεις δυνάμεις, κάθε δραστηριότητα που μπορεί να ευνοήσει την ένωση εν όλων ή εν μέρει τη Κύπρου με άλλο κράτος. Να διαβουλευθούν μεταξύ τους, ούτως ώστε να αναλάβουν κοινή ή συμφωνημένη δράση για να προβούν σε διαβήματα ή για να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα προς αποκατάσταση των πραγμάτων, σε περίπτωση παραβίασης των συμφωνιών. Να ενεργήσει κάθε εγγυήτρια δύναμη αυτοτελώς σε περίπτωση που δεν υπάρχει δυνατότητα για κοινή ή συμφωνημένη δράση».

Η απάντηση στην τουρκική προπαγάνδα

Είναι πρόδηλο πως η Συνθήκη Εγγυήσεως του 1960 δεν παρέχει το δικαίωμα χρήσης βίας σε κάποια από τις εγγυήτριες δυνάμεις. Είναι σαφές πως μια τέτοια ενέργεια, μια τέτοια ερμηνεία, προδήλως αντίκειται προς τον Καταστατικό Χάρτη του ΟΗΕ και τις διατάξεις του αναγκαστικού δικαίου και καθιστά τη Συνθήκη του 1960 άκυρη. Αυτή είναι η απλή απάντηση στους τουρκικούς ισχυρισμούς και διαστρεβλώσεις.

Και είναι καιρός να επανέλθει στο προσκήνιο και η σχετική γνωμάτευση που εξέδωσαν τα Ηνωμένα Έθνη αναφορικά με το θέμα αυτό με αίτημα της Λευκωσίας, μετά την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της Κύπρου. Η Τουρκία βρήκε αφορμή για την εισβολή το προδοτικό πραξικόπημα κατά του Προέδρου Μακαρίου. Ένα πραξικόπημα που διενεργήθηκε από τη χούντα και την ΕΟΚΑ Β, σε συνεννόηση με τις ΗΠΑ αλλά και με την Τουρκία!