Το τσουνάμι Ιμάμογλου αγγίζει και το Κυπριακό

Στη Γενεύη, στο πλαίσιο της άτυπης Πενταμερούς Διάσκεψης για το Κυπριακό (17-18 Μαρτίου), ο Χακάν Φιντάν, επέλεξε την τακτική των χαμηλών τόνων, παρουσιάσθηκε χωρίς να είναι συγκεκριμένος, έτοιμος να συζητήσει σειρά θεμάτων, αν και στην πράξη το απέφυγε. Αυτό έγινε για προφανείς λόγους, που συνδέονται με τα ευρωτουρκικά και κυρίως με το θέμα της ευρωπαϊκής άμυνας. Αυτοί οι στόχοι παραμένουν, είναι υψίστης προτεραιότητας, γεωπολιτικής και οικονομικής για την Τουρκία, ωστόσο, οι εσωτερικές εξελίξεις συνδέονται με την πολιτική επιβίωση του καθεστώτος Ερντογάν και μπαίνουν, στην παρούσα φάση, πιο ψηλά.

Το καθεστώς για να διορθώσει ό,τι διορθώνεται με τη σύλληψη Ιμάμογλου, διαμορφώνει επιλογές, που στόχο έχουν στην αντιμετώπιση των αντιδράσεων. Μεταξύ αυτών είναι η κλασσική οδός ενίσχυσης της εθνικιστικής ρητορικής στη δημόσια σφαίρα αλλά και της πρόκλησης κρίσης. Μια επιλογή θα μπορούσε να είναι η σκλήρυνση των δημόσιων τοποθετήσεων της κυβέρνησης στα εθνικά θέματα.

Όπως είναι γνωστό η αντιπολίτευση κατηγορεί διαχρονικά την κυβέρνηση για «υποχωρητική πολιτική». Οπότε και να ήθελε τώρα, δύσκολα θα έκανε κινήσεις στο Κυπριακό- ελληνοτουρκικά, έχοντας μια αντιπολίτευση στους δρόμους. Μια δεύτερη είναι να φλερτάρει με κρίση με Ελλάδα και Κύπρο ενώ προφανώς εξυπηρετεί την Άγκυρα και η συντήρηση της αντιπαράθεσης με το Ισραήλ.

Αυτά θα κριθούν στην πράξη. Πολλά θα φανούν από την αντίδραση της κατοχικής δύναμης με την επανεκκίνηση των ερευνών σχετικά με την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου. Κατά πόσο, δηλαδή, θα αντιδράσει ή όχι στις έρευνες. Όχι τυχαία, οι έρευνες θα συμπέσουν χρονικά με το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας, Ελλάδος και Τουρκίας, που χρονικά τοποθετείται μετά το Πάσχα.

Οι οδηγίες από Άγκυρα

Σε σχέση με το Κυπριακό, οι οδηγίες που έχουν δοθεί στον Τατάρ είναι να συμμετέχει στις συναντήσεις αλλά να μην προβαίνει σε κινήσεις, που να επηρεάζουν την ακολουθούμενη πολιτική. Βεβαίως ο κατοχικός ηγέτης, μπορεί να είναι ο πλέον υπάκουος, έχει όμως να σκεφτεί και τις «εκλογές». Κι αυτό σημαίνει ότι τον εξυπηρετεί να υπάρξει αποτέλεσμα, μέσα ωστόσο στο πλαίσιο των δικών του επιδιώξεων. Δηλαδή, της διαμόρφωσης συνθηκών για «συνεργασία δυο οντοτήτων».

Σημειώνεται συναφώς ότι στη συνάντηση της περασμένης Τετάρτης, 2 Απριλίου, του Προέδρου Χριστοδουλίδη με τον Ερσίν Τατάρ, ο τελευταίος κινήθηκε στη λογική της συνεργασίας. Ακόμη και στα θέματα χαμηλής πολιτικής, τα οποία συζητούνται σε αυτή τη φάση. Για παράδειγμα, στην πρόταση για την ηλιακή ενέργεια, ενώπιον τους βρίσκεται το σχέδιο της ΕΕ, για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στη νεκρή ζώνη και από κοινού αξιοποίηση τους ηλικιακής ενέργειας.

Καθορίζεται δε πως θα διανέμονται τα χρήματα από την πώληση του ηλεκτρισμού: 70%-30%. Ενόψει του γεγονότος ότι ο σχεδιασμός αφορά περιοχή της νεκρής ζώνης, που βρίσκεται ανατολικά της Λευκωσίας, η αποθήκευση θα γίνεται σε κοντινό υποσταθμό της ΑΗΚ. Η θέση Τατάρ να υπάρξουν τεχνικές διευθετήσεις ώστε να…. διχοτομείται η ενέργεια, ούτε πρακτικά είναι εφικτό, ούτε και λογικό. Άλλωστε το δίκτυο είναι συνδεδεμένο.

ΜΟΕ συνεργασίας

Η προσέγγιση της τουρκικής πλευράς (Άγκυρας και κατοχικού καθεστώτος) είναι να υπάρξει “πρόοδος” σε ΜΟΕ που θα φαίνεται ότι προχωρά από την αποσχιστική οντότητα. Και τούτο θα φανεί και από τον κατάλογο των ονομάτων που θα δώσει για τη σύνθεση της τεχνικής επιτροπής για τη νεολαία (μέχρι τις 15 Απριλίου η κάθε πλευρά θα προτείνει 12 μέλη). Μέχρι στιγμής, πάντως, δεν υπάρχει πρόοδος στο θέμα των οδοφραγμάτων και τούτο δεν αναμένεται εκτός απροόπτου να αλλάξει.

Σε σχέση με τα δυο οδοφράγματα που προτείνει η ελληνική πλευρά, το πρόβλημα που εγείρει η κατοχική πλευρά είναι ότι θα είναι τράνζιτ κατά την έκφραση, που υιοθέτησε ο Τατάρ. Δηλαδή, σε σχέση με εκείνο της Αγλαντζιάς-Αθηαίνου, η απόσταση είναι περίπου 15 χιλιόμετρα. Τα τέσσερα από αυτά είναι κατεχόμενη περιοχή και τα υπόλοιπα νεκρή ζώνη. Το άλλο όδοφραγμα, στα Κόκκινα, τέσσερα χιλιόμετρα της απόστασης, είναι εντός κατεχομένων.

Είναι σαφές πως το σκηνικό που στήνεται στην Τουρκία, αλλά και στην περιοχή εν γένει, επηρεάζουν το Κυπριακό. Ένα θέμα, που λόγω των άλλων ζητημάτων, δεν είναι προφανώς προτεραιότητα. Ωστόσο, επανήλθε για διάφορους λόγους, στο προσκήνιο. Οι συγκυρίες, οι τουρκικοί σχεδιασμοί, το έθεσαν στην ατζέντα. Την ίδια ώρα, όμως, είναι σαφές πως άλλες εξελίξεις, εσωτερικές της Τουρκίας, φαίνεται να το επηρεάζουν.