Τορπίλη Τατάρ στην Πενταμερή – Τι ζήτησε επισήμως από τον ΟΗΕ

Σε ενέργειες που δυναμιτίζουν την άτυπη Πενταμερή Διάσκεψη για το Κυπριακό προχώρησε ο ηγέτης των Τουρκοκυπρίων, Ερσίν Τατάρ, ο οποίος φέρεται ότι κατέθεσε έγγραφο με το οποίο ζητά απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας για αναγνώριση χωριστής κυριαρχίας στα Κατεχόμενα. Στην πρότασή του, αναφέρει μάλιστα ότι η απόφαση αυτή θα αποτελέσει τη νέα βάση για τη δημιουργία σχέσης συνεργασίας ανάμεσα στα «δύο υφιστάμενα κράτη».

Ο ελεγχόμενος από τον Ερντογάν νέος ηγέτης των τουρκοκυπρίων είχε δηλώσει επανειλημμένως ότι θα πάει στην Γενεύη  με πρόταση για τη δημιουργία δύο κρατών, μια άποψη την οποία στηρίζει εξ ολοκλήρου η Άγκυρα. Ο ίδιος άλλωστε είχε αναφέρει πολλές φορές ότι πηγαίνει στην άτυπη Πενταμερή  με την στήριξη της Τουρκίας. Σύμφωνα με το κυπριακό site philenews, το έγγραφο Τατάρ καταγράφει την πρότασή του για το πως θα δημιουργηθεί αυτή η «σχέση συνεργασίας».

Συγκεκριμένα, πρόταση προβλέπει έξι παραμέτρους, αρχής γενομένης από το ότι ο ΓΓ του ΟΗΕ πρέπει να αναλάβει μια πρωτοβουλία, ώστε το Συμβούλιο Ασφαλείας να εγκρίνει ψήφισμα, στο οποίο θα διασφαλίζεται το ισότιμο διεθνές καθεστώς και η κυριαρχική ισότητα των δύο πλευρών. Ως δεύτερο σκέλος αναφέρεται στη συνέχεια ότι, μόλις εξασφαλιστεί το ισότιμο διεθνές καθεστώς και η κυριαρχική ισότητα των δύο πλευρών, θα ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις σε αυτή τη νέα βάση, υπό την αιγίδα του Γ.Γ του ΟΗΕ, για τη δημιουργία μιας ελεύθερης και αμοιβαία αποδεκτής σχέσης συνεργασίας.

Η νέα πρόκληση Τατάρ

Στην τρίτη παράμετρο αναφέρεται ότι οι διαπραγματεύσεις θα επικεντρωθούν στη μελλοντική σχέση των δύο ανεξάρτητων κρατών, τα περιουσιακά δικαιώματα, την  προσαρμογή συνόρων και την ασφάλεια, καθώς και στις σχέσεις με την ΕΕ. Παρακάμπτοντας το γεγονός ότι η Κυπριακή Δημοκρατία έχει ενταχθεί στην Ενωμένη Ευρώπη ως ενιαίο κράτος, ο Τατάρ συνεχίζει την πρόκληση, αναφέροντας ότι οι διαπραγματεύσεις θα υποστηριχθούν από την Τουρκία, την Ελλάδα και το Ηνωμένο Βασίλειο. Αποκλείει έτσι τον οποιονδήποτε ρόλο των Βρυξελλών, κρατώντας για την ΕΕ, στην πρότασή του, την …τιμητική θέση του “κατά περίπτωση παρατηρητή”.

Στη σπουδή του να κλείσει το θέμα, ο Ερσίν Τατάρ αναφέρει ως πέμπτη παράμετρο ότι, στο πλαίσιο οποιασδήποτε συμφωνίας, θα υπάρξει αμοιβαία αναγνώριση των δύο κρατών και ότι οι τρεις εγγυήτριες δυνάμεις θα το υποστηρίξουν. Και για να δώσει και έναν τόνο …δημοκρατικότητας αναφέρει ως έκτη παράμετρο ότι κάθε συμφωνία που θα επιτευχθεί στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων με τον τρόπο που προτείνει θα υποβληθεί για έγκριση σε ξεχωριστά ταυτόχρονα δημοψηφίσματα στα δύο κράτη.

Σε δηλώσεις του, μετά την ολοκλήρωση της ολομέλειας των μερών της άτυπης διάσκεψης στη Γενεύη, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης εξέφρασε την μεγάλη  απογοήτευσή του για το αίτημα που υπέβαλε γραπτώς η τουρκοκυπριακή πλευρά. «Παραμένουμε σταθεροί στις θέσεις μας ότι θα πρέπει να υπάρξει σεβασμός στις παραμέτρους των ψηφισμάτων, στις Συμφωνίες Κορυφής, στο έργο που έχει παραχθεί μέχρι σήμερα, στη δήλωση της 25ης Νοεμβρίου του 2019 και βεβαίως στην επιστολή του γ.γ. της 26ης Οκτωβρίου που λέει ότι θα πρέπει να εργαστούμε στη βάση της δουλειάς που έχει παραχθεί μέχρι σήμερα» είπε ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Ο Νίκος Αναστασιάδης είπε επίσης ότι τόνισε στον ΓΓ του ΟΗΕ πως η Λευκωσία προσπάθησε για τη «δημιουργία ενός θετικού κλίματος χωρίς προκλήσεις και χωρίς αναφορές σε όσα απαράδεκτα ακούσαμε» (αίτημα Τατάρ) και πρόσθεσε ότι θα υποβληθούν γραπτώς και οι ελληνοκυπριακές σχέσεις «με επιστημονική τεκμηρίωση και όχι μόνο με την πολιτική θεώρηση των πραγμάτων».

Επαφές στο παρασκήνιο

Οι διαβουλεύσεις θα συνεχιστούν και το πρωί της Πέμπτης σε νέα σύνοδο της ολομέλειας των συμμετεχόντων στην Πενταμερή. Νωρίτερα πάντως, στο περιθώριο της Διάσκεψης, ο υπουργός Εξωτερικών της Κύπρου, Νίκος Χριστοδουλίδης, είχε τηλεφωνική συνομιλία με τον Γάλλο ομόλογό του, Ζαν Υβ Λε Ντριάν, στην οποία τον ενημέρωσε λεπτομερώς για την εξέλιξη των συζητήσεων.

Όπως μάλιστα αναφέρεται σε επίσημη ενημέρωση από την κυπριακή Προεδρία, ο Γάλλος υπουργός επαναβεβαίωσε τη θέση της Γαλλίας για την ανάγκη επίλυσης του Κυπριακού εντός του συμφωνημένου πλαισίου των ψηφισμάτων του ΟΗΕ και των αρχών και αξιών της ΕΕ. Οι δυο υπουργοί αντάλλαξαν επίσης απόψεις για το πλήρες φάσμα των ευρωτουρκικών σχέσεων, το μέλλον των οποίων συνδέεται με τις εξελίξεις στο Κυπριακό.

Ο Νίκος Χριστοδουλίδης είχε τηλεφωνικές επικοινωνίες και με τον υπουργό Εξωτερικών της Ρωσίας, Σεργκέι Λαβρόφ, καθώς και με τον υφυπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, αρμόδιο για Πολιτικές Υποθέσεις Ντέιβιντ Χέιλ, τους οποίους επίσης ενημέρωσε για την πορεία της Πενταμερούς. Σύμφωνα με την Λευκωσία, οι κ.κ. Λαβρόφ και Χέιλ επανέλαβαν τη στήριξη των χωρών τους στην όλη προσπάθεια για επανέναρξη ουσιαστικών συνομιλιών εντός του πλαισίου που καθορίζεται από τα σχετικά Ψηφίσματα των ΗΕ για την επίτευξη λύσης Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας.

Οι επαφές Δένδια

Επαφές στην Γενεύη είχε και ο Νίκος Δένδιας, ο οποίος συναντήθηκε διαδοχικά με τον ΓΓ του ΟΗΕ και τον Βρετανό ομόλογο του. Κατά τη συνάντηση με τον Αντόνιο Γκουτέρες ο υπουργός Εξωτερικών επανέλαβε την επιθυμία της Αθήνας για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για την επίλυση του Κυπριακού, εντός του γνωστού πλαισίου. Διπλωματικές πηγές ανέφεραν επίσης ότι ο Νίκος Δένδιας εξέφρασε τον προβληματισμό του για την επίτευξη αυτής της προοπτικής, εξαιτίας της στάσης της Άγκυρας, αλλά και της τουρκοκυπριακής κοινότητας.

Διαβεβαίωσε, ωστόσο, τον ΓΓ του ΟΗΕ για την εποικοδομητική στάση της Ελλάδας στο πλαίσιο των Αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας και τόνισε ότι η όποια λύση βρεθεί εντός αυτού του πλαισίου θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη την ιδιότητα τής Κύπρου ως κράτους-μέλους της ΕΕ, καθώς και την ανάγκη να διασφαλισθεί η ομαλή λειτουργία της Ένωσης, ειδικά όσον αφορά το ζήτημα της αυτονομίας της στη διαδικασία λήψης αποφάσεων.

Στη συνάντησή του με τον Βρετανό ομόλογό του, ο Νίκος Δένδιας παρατήρησε, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ότι η προσήλωση της Μεγάλης Βρετανίας στο πλαίσιο λύσης Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας είναι θετική και υποδηλώνει, για άλλη μία φορά, ότι η συντριπτική πλειοψηφία της Διεθνούς Κοινότητας θεωρεί επιβεβλημένη την εξεύρεση της λύσης του Κυπριακού εντός του ανωτέρω πλαισίου. Την θέση αυτή είχε διατυπώσει άλλωστε νωρίτερα και ο Ράαμπ, χαρακτηρίζοντας την Πενταμερή ως «μια σημαντική στιγμή …στην προσπάθεια να εκκινήσει η διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού».