Τουρκικό βήμα σημειωτόν εν όψει Τραμπ

Αν και αναμένονται δυο συναντήσεις τις επόμενες ημέρες με συγκεκριμένη ατζέντα, μια του Προέδρου Χριστοδουλίδη με τον κατοχικό ηγέτη, Ερσίν Τατάρ, για να δώσει ο τελευταίος την απάντηση του στην πρόταση του πρώτου και η δεύτερη με την κάθοδο της Αναπληρώτριας Γ.Γ. του ΟΗΕ, Ρόζμαρι Ντι Κάρλο, ωστόσο, φαίνεται πως οι οδηγίες της Άγκυρας προς τον εγκάθετο της είναι να αποφύγει να δεσμευθεί σε οτιδήποτε. Ή εάν είναι δυνατό να ροκανίζει το χρόνο, συντηρώντας τις επαφές ενόψει και της σύγκλησης της άτυπης Πενταμερούς Διάσκεψης, τον ερχόμενο Μάρτιο.

Είναι σαφές πως η Τουρκία σε σχέση με το Κυπριακό που, ειρήσθω εν παρόδω δεν είναι προτεραιότητα της, θέλει πρώτα να έχει σαφή εικόνα για τις προθέσεις και τη στάση εν γένει της Ουάσιγκτον έναντι της, ώστε να καθορίσει και τα επόμενα βήματα. Η Άγκυρα ευελπιστεί ότι οι σχέσεις με την Ουάσινγκτον θα βελτιωθούν ενόψει και των όσων διαδραματίζονται στην ευρύτερη περιοχή. Αν κι αυτό δεν είναι εύκολο, γιατί είναι σαφές και από την πρόσφατη τηλεφωνική επικοινωνία των υπουργών Εξωτερικών των δυο χωρών, Ρούμπιο και Φιντάν, ότι υπάρχουν διαφωνίες και διαφορετικές προσεγγίσεις. Στην Άγκυρα ευελπιστούν ότι η Ουάσινγκτον θα φανεί γενναιόδωρη και θα της δώσει ρόλο στην περιοχή κερδίζοντας σε Κυπριακό και ελληνοτουρκικά.

Οι τουρκικοί σχεδιασμοί είναι ξεκάθαροι, η Άγκυρα χτίζει ηγεμονικό προφίλ στην περιοχή και η κατοχική πλευρά εκτιμά πως αυτό περνά μέσα από τη γεωπολιτική της αναβάθμιση. Πολλά θα εξαρτηθούν από τα όσα διαδραματίζονται στη Συρία ενώ διαχρονικά σημαντικό χαρτί παραμένει η Κύπρος, εξ ου και η Άγκυρα επιμένει στην παρουσία της στο νησί και στον έλεγχο του.

Ο Ερντογάν γνωρίζει καλά ότι από την πολιτική που θα ακολουθήσουν οι ΗΠΑ στην ευρύτερη περιοχή, θα επηρεασθούν οι μεγαλεπήβολοι σχεδιασμοί του. Γι΄αυτό και ενώ συνεχίζει στη Συρία- που δεν έχει άλλη επιλογή καθώς θα χάσει το τρένο των εξελίξεων- στα άλλα θέματα άτυπα παγώνει τις όποιες κινήσεις παρακολουθώντας και αναμένοντας τις αμερικανικές παρεμβάσεις. Τούτο ισχύει, εκτός από το Κυπριακό και στα ελληνοτουρκικά.

Σημειώνεται ότι τόσο η Λευκωσία όσο και η Αθήνα, παρακολουθούν τις κινήσεις της νέας κυβέρνησης των ΗΠΑ σε ό,τι αφορά τα ζητήματα, που τις αφορά. Σημειώνεται ότι οι κυπροαμερικανικές σχέσεις έχουν αναβαθμιστεί και στο πεδίο της ασφάλειας /άμυνας και κάποια βήματα έγιναν στο «παρά πέντε» της λήξης της θητείας Μπάιντεν. Υπόψιν ότι οι πολιτικές των ΗΠΑ σε αυτά τα ζητήματα δύσκολα αλλάζουν, ωστόσο, κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος λόγω Τραμπ. Πληροφορίες αναφέρουν πως σε διπλωματικό επίπεδο η Λευκωσία δημιουργεί κανάλια επικοινωνίας με τη νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ και φρεσκάρει ήδη υφιστάμενα.

Τα οδοφράγματα

Στη συνάντηση της περασμένης Δευτέρας, του Προέδρου Χριστοδουλίδη και του κατοχικού ηγέτη, Ερσίν Τατάρ, στην παρουσία του εκπροσώπου των Ηνωμένων Εθνών, Κόλιν Στιούαρτ, η τουρκική πλευρά φάνηκε να αιφνιδιάσθηκε. Κι αυτό γιατί προσήλθε στη συνάντηση να διατυπώσει τις θέσεις της για τα οδοφράγματα, να μην προχωρήσει το ζήτημα τούτο, αλλά βρέθηκε προ εκπλήξεως όταν ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης, παρουσίασε στη βάση της αμοιβαιότητας πρόταση για τέσσερα σημεία διέλευσης.

Στη συνάντηση ο Τατάρ αναφέρθηκε στη Λουρουτζίνα, αναφορά που αξιοποιήθηκε για να παρουσιασθεί από κυπριακής πλευράς η πρόταση για Αθηναίου- Πυρόι, Κόκκινα, Μια Μηλιά και Λουρουτζίνα, η οποία είχε ήδη τύχει επεξεργασίας. Η ενίσχυση της πρότασης με άλλες εισηγήσεις προκάλεσε την αντίδραση της κατοχικής πλευράς. Πρωτίστως το γεγονός ότι τέθηκε το θέμα της εφαρμογής της συμφωνίας της Πύλας.

Ο Τατάρ φέρεται να αμφισβητεί τις παραμέτρους της συμφωνίας, αλλά στη συνέχεια, προτίμησε να διατυπώσει απλά τη διαφωνία του καθώς όπως είναι γνωστό τα Ηνωμένα Έθνη γνωρίζουν το περιεχόμενο. Ο κατοχικός ηγέτης και ο διαπραγματευτής της τουρκοκυπριακής πλευράς με τη στάση τους προκάλεσαν τη διακοπή της συνάντησης, καθώς δήλωσαν απροετοίμαστοι να συζητήσουν

Οι μεταξύ τους κατ΄ιδίαν συζήτηση και ενδεχομένως η επικοινωνία που είχαν με Τούρκους αξιωματούχους, οι οποίες έγιναν στη διάρκεια διαλείμματος, οδήγησαν στην απόφαση να ολοκληρωθεί η συνάντηση και να επανέλθουν «σε μερικές ημέρες», μετά που θα εξετάσουν το περιεχόμενο. Η στάση αυτή συνδέεται και με τις οδηγίες για ροκάνισμα του χρόνου. Το θέμα είναι τι θα απαντήσει η κατοχική πλευρά ενόψει και της καθόδου της Αναπληρώτριας Γ.Γ. του ΟΗΕ αλλά και της Πενταμερούς και πως θα διαχειριστούν τα ζητήματα που θα τεθούν ενώπιον της.