Τραβάει ο Ερντογάν το σχοινί και στην Ουάσιγκτον δεν υπάρχει Μίτσελ

Η έκδοση αλλεπάλληλων Navtex, οι εξαγγελίες για στρατιωτικές ασκήσεις στην περιοχή, κάποιες εκ των οποίων δεν διεξάγονται στο τέλος, το κλίμα εκφοβισμού και η αμφισβήτηση της κυριαρχίας της Κυπριακής Δημοκρατίας συνθέτουν την τακτική που υιοθετεί η Άγκυρα έναντι της Κύπρου και της Ελλάδος. Μια τακτική που βαθμηδόν κλιμακώνεται, καθώς ενισχύονται όλα τα στοιχεία που συντηρούν και αυξάνουν την ένταση, αφήνοντας ανοικτά όλα τα ενδεχόμενα για το πώς θα ενεργήσει η Τουρκία.

Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, αυτή την εβδομάδα ενόψει και της 5ης Συνόδου των επτά μεσογειακών κρατών MED7 (Πορτογαλία, Γαλλία, Ισπανία, Ιταλία, Μάλτα, Ελλάδα, Κύπρος), που θα φιλοξενηθεί στη Λευκωσία την ερχόμενη Τρίτη, η Άγκυρα επιχειρεί να στείλει μηνύματα τόσο προς την Αθήνα και τη Λευκωσία όσο και προς τα κράτη, εταιρείες των οποίων δραστηριοποιούνται σε θαλασσοτεμάχια της κυπριακής ΑΟΖ.

Είναι προφανές, σημείωναν καλά ενημερωμένες πηγές, πως τις επόμενες ημέρες, θα γίνουμε, κατά πάσα πιθανότητα, μάρτυρες ακραίων συμπεριφορών από πλευράς της Άγκυρας, καθώς και προσπάθειας επιβολής τετελεσμένων με τη διαμόρφωση νέων δεδομένων στην περιοχή.

Σκορπούν πανικό

Πρώτον, με τις στρατιωτικές ασκήσεις, τις νέες έρευνες του Μπαρμπαρός και την προαγγελθείσα γεώτρηση, οι Τούρκοι επιχειρούν να γκριζάρουν την περιοχή δια της αμφισβήτησης της κυριαρχίας της Κυπριακής Δημοκρατίας. Είναι ξεκάθαρο πως η Άγκυρα υιοθετεί και τακτικές υβριδικού πολέμου, δηλαδή μια προσέγγιση που συνδυάζει συμβατικές επιχειρήσεις, πρακτικές μη συμβατικού πολέμου, καθώς και κυβερνοπόλεμο.

Μέσα από παραπλανητικές ειδήσεις, όπως η πρόσφατη της τουρκικής εφημερίδας Σαφάκ, σύμφωνα με την οποία το τουρκικό πολεμικό ναυτικό παρεμπόδισε επτά πλοία διαφόρων χωρών που συμφώνησαν με την Κυπριακή Δημοκρατία για αναζήτηση φυσικού αερίου στα δυτικά της Κύπρου, επιχειρούν οι Τούρκοι να σκορπίσουν τον πανικό στην κυπριακή κοινή γνώμη. Είναι σαφές πως με τις Navtex και τις ασκήσεις προσπαθούν μέσα από σπάσιμο νεύρων να συντηρήσουν κλίμα εκφοβισμού.

Δεύτερον, επιχειρούν να εκφοβίσουν εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην κυπριακή ΑΟΖ, ότι θα έχουν κόστος εάν προχωρήσουν μέχρι τέλους με τις έρευνές τους. Μια πρόβα έκανε τον περσινό Ιανουάριο, παρεμποδίζοντας την ιταλική ΕΝΙ, το γεωτρύπανο της οποίας κατευθυνόταν προς το θαλασσοτεμάχιο 3. Υπενθυμίζεται συναφώς ότι πολεμικά πλοία της Τουρκίας παρεμπόδισαν το γεωτρύπανο να προχωρήσει εξαναγκάζοντάς το να εγκαταλείψει την περιοχή. Σημειώνεται, πάντως, ότι η γαλλική Total και η ιταλική ΕΝΙ θα συνεργαστούν και σε υφιστάμενα αδειοδοτημένα θαλασσοτεμάχια, αλλά και σε άλλα που θα αδειοδοτηθούν (τεμάχιο 7).

Σχετικές συζητήσεις αναμένεται να γίνουν στο περιθώριο της Συνόδου των Επτά και μεταξύ των ηγετών Γαλλίας και Ιταλίας, αλλά και χωριστά των δύο με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη. Ο τελευταίος θα προτάξει στις επαφές του το θέμα της Ενέργειας αλλά και της Ασφάλειας. Με τον Εμμανουέλ Μακρόν δεν αποκλείεται να γίνουν και ανακοινώσεις, αν και η τάση είναι οι όποιες συμφωνίες προκύψουν να δημοσιοποιηθούν στο Παρίσι, όταν θα το επισκεφθεί ο Πρόεδρος Αναστασιάδης. Με τη  Γαλλία οι συζητήσεις είναι προχωρημένες. Παραμένουν κάποιες λεπτομέρειες, οι οποίες κρίνονται εκατέρωθεν σημαντικές.

Ζητούνται εταιρείες

Την ίδια ώρα, πληροφορίες αναφέρουν πως η Τουρκία έχει πρόβλημα στην εξεύρεση εταιρειών που θα υποστηρίξουν τους ενεργειακούς της σχεδιασμούς. Η Κυπριακή Δημοκρατία με επιστολές έχει ενημερώσει τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται σε αυτόν τον τομέα να μη συνεργαστούν με την Τουρκία, καθώς προτίθεται να διενεργήσει παράνομες έρευνες και γεωτρήσεις σε περιοχές της κυπριακής ΑΟΖ. Παράλληλα, υπήρξε και ενημέρωση υπουργείων Εξωτερικών για τις προθέσεις της Άγκυρας και τις ενστάσεις της Λευκωσίας.

Είναι σαφές πως διανύουμε μια ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο. Η προσοχή είναι στραμμένη στην Άγκυρα και στις ενέργειες που θα προβεί για να ανατρέψει τον ενεργειακό σχεδιασμό της Κυπριακής Δημοκρατίας. Είναι πρόδηλο ότι το καθεστώς Ερντογάν τεντώνει το σχοινί, σε βαθμό που δεν αποκλείεται να σπάσει, αν και η εκτίμηση είναι πως δεν είναι επιδίωξή του, εκτός κι εάν προκύψει.

Η Λευκωσία στηρίζεται στις συνεργασίες που συνάπτει και στις χώρες, εταιρείες των οποίων δραστηριοποιούνται στην κυπριακή ΑΟΖ. Η στήριξη αυτή δεν μπορεί, ωστόσο, να είναι πλήρης. Άλλωστε, οι χώρες αυτές θα αντιδράσουν μόνο όταν θίγονται ευθέως τα συμφέροντά τους. Την ίδια ώρα, οι εξελίξεις στη Συρία, η κλιμακούμενη ένταση μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ συνθέτουν ένα περιβάλλον που επηρεάζει ολόκληρη την περιοχή.

Ο νέος εκλεκτός της Άγκυρας

Για όσους δεν έχουν κατανοήσει την προσέγγιση της Άγκυρας στο Κυπριακό, ας κοιτάξουν την επίσκεψη του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών στα κατεχόμενα την περασμένη Πέμπτη και Παρασκευή. Το καθεστώς Ερντογάν ξεκάθαρα έχει επιλέξει τον Οζερσάι ως τον νέο εκλεκτό του, περιθωριοποιώντας τον Μουσταφά Ακιντζί.

Την ίδια ώρα, το μήνυμα Τσαβούσογλου ήταν πως δεν θα πρέπει να ακούγονται πολλές φωνές, πλην εκείνης που εκφράζει την επίσημη πολιτική. Στο Κυπριακό η γραμμή είναι υποστήριξη μιας λύσης συνομοσπονδίας δύο κρατών. Στα ενεργειακά η γραμμή είναι διαμοιρασμός του φυσικού αερίου και μεταφορά του με αγωγούς μέσω Τουρκίας.

Στο μεταξύ, η παραίτηση του Γουές Μίτσελ από τη θέση του βοηθού υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, αρμοδίου για τις Ευρωπαϊκές Υποθέσεις, ενδεχομένως να διαφοροποιήσει πολλά σε σχέση με τις πολιτικές της Ουάσινγκτον στην περιοχή. Ο Μίτσελ, ο οποίος διαμόρφωσε την πολιτική στην Ανατολική Μεσόγειο, με στόχο την ενίσχυση ενός νέου άξονα συνεργασίας, ήταν ο βασικός συνομιλητής της Αθήνας και της Λευκωσίας.

Με τη φυγή Μίτσελ, αν και η γραφειοκρατία του Στέιτ Ντιπάρτμεντ είναι αποδυναμωμένη από τη διοίκηση Τραμπ, φαίνεται πως η διαχείριση θα περάσει (ξανά) σε αυτήν. Αυτό ενδεχομένως να σημαίνει επιστροφή σε παλιές προσεγγίσεις, παρόλο που ο Πρόεδρος Τραμπ, συχνά-πυκνά, βρίσκεται σε ανοικτή αντιπαράθεση με τον Ερντογάν.