Ξαναζεσταίνεται η διπλωματική διαδικασία για το Κυπριακό

Ο κατοχικός ηγέτης αναμένει το πράσινο φως από την Άγκυρα για να “κλειδώσει” το μονοσέλιδο έγγραφο με τους “όρους αναφοράς” που έχει καταρτίσει η απεσταλμένη των Ηνωμένων Εθνών, Τζέιν Χολ Λουτ. Η αξιωματούχος του Διεθνούς Οργανισμού, που έχει υιοθετήσει τη διπλωματική τακτική του πήγαινε-έλα, παρέτεινε την παραμονή της στην Κύπρο μέχρι να οριστικοποιηθεί η συμφωνία.

Οι όροι αναφοράς δεν θα είναι λεπτομερείς, θα είναι επιγραμματικοί, ένα πλαίσιο με επικεφαλίδες και για προφανείς λόγους με έντονη εποικοδομητική ασάφεια. Οι όροι αναφοράς, που θα είναι βάση για διαπραγμάτευση, γενικό πλαίσιο και κατευθυντήριες γραμμές περιλαμβάνουν:

• Πρώτον, την κοινή δήλωση Αναστασιάδη-Έρογλου του Φεβρουαρίου 2014. Ένα κείμενο πολλαπλών ερμηνειών και με επίσης έντονη ασάφεια.
• Δεύτερον, όλες τις συγκλίσεις που σημειώθηκαν μέχρι το Κραν Μοντάνα.
• Τρίτον, το πλαίσιο Γκουτέρες. Για αποφυγή αντιπαραθέσεων πριν συμφωνηθούν οι όροι αναφοράς, δεν γίνεται λόγος σε ποια εκδοχή του πλαισίου ισχύει. Αυτή που παρουσίασε ο Γενικός Γραμματέας πριν ή μετά τις διευκρινίσεις.

Πάντως, η Λευκωσία έχει ξεκαθαρίσει πως ακόμη και να υπάρξει συμφωνία στους όρους αναφοράς, διαπραγματεύσεις δεν θα αρχίσουν εάν δεν αποχωρήσει η Τουρκία από την κυπριακή ΑΟΖ και σταματήσει τις κινήσεις αλλαγής του στάτους κβο στην περίκλειστη περιοχή της Αμμοχώστου. Είναι σαφές πως οι διπλωματικές κινήσεις που σημειώνονται στο παρασκήνιο  αποσκοπούν στη διαμόρφωση συνθηκών για να γίνουν τα επόμενα δυο βήματα.

Το πρώτο είναι η συνάντηση του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, Αντόνιο Γκουτέρες, με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη και τον κατοχικό ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί, ενδεχομένως το Σεπτέμβριο στη Νέα Υόρκη. Τώρα γίνονται σκέψεις για εκτός ΗΠΑ και μετά το Σεπτέμβριο, λόγω του προγράμματος του Γκουτέρες. Το δεύτερο είναι να πραγματοποιηθεί άτυπη Πενταμερής Διάσκεψη, σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων.

Ο άτυπος χαρακτήρας επιτρέπει στη Λευκωσία να συμμετέχει σε συζητήσεις, χωρίς να επικαλείται την προϋπόθεση που έχει θέσει πως δεν μπορεί να αρχίσει συνομιλίες εάν παραμένουν στην κυπριακή ΑΟΖ τα τουρκικά γεωτρύπανα και σκάφη. Συνεπώς, θα μπορεί να κρύβεται πίσω από τον άτυπο χαρακτήρα των επαφών.

Η Τζέιν Χολ Λουτ έχει από την περασμένη Κυριακή χωριστές συναντήσεις με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη και τον κατοχικό ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί, τους οποίους θα δει και σήμερα. Παράλληλα, πραγματοποιεί και επαφές με συνεργάτες των δυο. Τουλάχιστον δυο φορές συναντήθηκε η κ. Λουτ με τον διαπραγματευτή της ελληνοκυπριακής πλευράς, Ανδρέα Μαυρογιάννη, με τον οποίον συζήτησε τις λεπτομέρειες και τα όσα είπε η αξιωματούχος του ΟΗΕ με τον Ακιντζί.

Είναι σαφές πως η αξιωματούχος του Διεθνούς Οργανισμού θέλει πριν αναχωρήσει από την Κύπρο να έχει απτά αποτελέσματα για να τα μεταφέρει στον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ. Στον Αντόνιο Γκουτέρες θα μεταφέρει και τη θέση της Λευκωσίας πως δεν μπορεί να αρχίσει διαπραγματεύσεις εάν η Τουρκία συνεχίζει τις παραβιάσεις σε θάλασσα και ξηρά.

Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, ο οποίος χθες ενημέρωσε το Συμβούλιο των αρχηγών, επικοινώνησε και με τον Έλληνα Πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη. Συμφώνησαν να συναντηθούν στις 10 Σεπτεμβρίου στην Αθήνα. Θεωρεί κρίσιμης σημασίας τον συντονισμό με την Αθήνα, η οποία δεν φαίνεται να έχει στις προτεραιότητες της στα όσα διαδραματίζονται γύρω και εντός της Κύπρου, καθώς η προσοχή της είναι επικεντρωμένη στην οικονομία και στο στήσιμο του επιτελικού κράτους.