Χρειάζεται πολιτικός σεισμός για να υπάρξουν ανατροπές στο Κυπριακό

Στην περίπτωση του 2004, οι έρευνες κοινής γνώμης έδειχναν ποια ήταν η επικρατούσα τάση. Σημειώνεται δε πως τα Ηνωμένα Έθνη τότε είχαν διενεργήσει ποιοτική έρευνα κοινής γνώμης και γνώριζαν και τις κόκκινες γραμμές και την κυρίαρχη τάση. Εκ του αποτελέσματος, του περιεχομένου του Σχεδίου, φάνηκε πως η έρευνα δεν λήφθηκε υπόψη. Δεν λήφθηκε υπόψη η κυρίαρχη τάση στην κοινωνία.

Στην τελευταία δημοσκόπηση του κρατικού καναλιού, του ΡΙΚ, που ανέλυσε ο εκλογικός αναλυτής, Γιάννης Μαυρής (με συντονιστή τον Ανδρέα Κημήτρη) αναδείχθηκαν ενδιαφέροντα στοιχεία σε ό,τι αφορά τη στάση της κοινής γνώμης αναφορικά με το Κυπριακό. Κυρίως γιατί καταγράφονται τάσεις και επειδή σημειώνεται μια σημαντική μεταβολή στις προτιμήσεις της κοινής γνώμης. Στην κάρτα για την προτίμηση λύσης, παρουσιάζονται τα εξής στοιχεία: Ενιαίο κράτος 33% ( τον Νοέμβριο του 2022 ήταν 14%), Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία 28% (τον Νοέμβριο 36%), δυο ανεξάρτητα κράτη 10% ( ήταν 18%), να παραμείνει ως έχει η κατάσταση 9% ( ήταν 13%), ανατροπή των τετελεσμένων ακόμη και με στρατιωτικά μέσα 3% ( ήταν 2%), συνομοσπονδία δυο κυρίαρχών κρατών 2% ( ήταν 6%), διπλή ένωση 1% (1%).

Πολλές πολιτικές ερμηνείες μπορούν να δοθούν για τα ευρήματα της δημοσκόπησης. Μπορεί κάποιος να υποστηρίξει πως οι συμμετέχοντες επιλέγουν το ιδανικό. Από την άλλη, όμως, είναι προφανές πως καταγράφεται μια τάση, η οποία είναι αποτέλεσμα διαφόρων παραγόντων. Και το γεγονός ότι διαπιστώνεται πως η μέχρι σήμερα πορεία είναι αδιέξοδη αλλά και επειδή βρίσκονται μπροστά σε ένα παρατεταμένο τέλμα, προφανώς, αναζητούνται διέξοδοι. Το τι σημαίνει ενιαίο κράτος υπό τα σημερινά δεδομένα, είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο. Προφανώς το ενιαίο κράτος ταυτίζεται με την Κυπριακή Δημοκρατία, τη διατήρησή της και τη συνέχειά της. Ταυτίζεται και με τη λογική ότι αυτά που συζητούνται είναι προδήλως διαχωριστικά. Διαιωνίζουν τη λογική της πλάι-πλάι συμβίωσης και νομιμοποιούν σε μικρό ή μεγάλο βαθμό τα αποτελέσματα της εισβολής και της συνεχιζόμενης κατοχής.

Κυπριακό: Δεν είναι λύση η διχοτόμηση

Οι τάσεις που καταγράφονται αναδεικνύουν κι άλλα στοιχεία. Το γεγονός ότι απορρίπτεται η λύση δυο κρατών, που επιδιώκει η κατοχική Τουρκία. Κι αυτό είναι απάντηση σε όσους ισχυρίζονται πως όσοι, για παράδειγμα, απορρίπτουν τη Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία επιδιώκουν ή φλερτάρουν με τα δυο κράτη, τη διχοτόμηση. Είναι προφανές πως το αντίθετο ισχύει.

Ένα ζήτημα εισβολής, συνεχιζόμενης κατοχής, αποχώρησης στρατευμάτων, εποίκων, έχει μετατραπεί σε ένα θέμα δυο κρατών, συνομοσπονδίας. Η Άγκυρα διαχρονικά θέλει να επιβάλλει ένα πλαίσιο συζήτησης, για το πώς θα ελέγξει το νησί, πολιτικά, στρατηγικά και θα βάλει χέρι στα ενεργειακά. Αυτό δεν μπορεί να αποτραπεί με παρακάλια και με αδιέξοδες πολιτικές. Χρειάζεται νέα στρατηγική, με όραμα και προοπτική. Κι αυτό αφορά τον ελληνισμό εν γένει. Την ίδια ώρα, όσοι ασχολούνται με το Κυπριακό πρέπει να… αναποδογυρίσουν τις διαδικασίες και τις προσεγγίσεις.

Αντί να συζητούμε το πάλαι ποτέ το συνταγματικό που μετατράπηκε με τουρκική και βρετανική επιμονή σε θέμα “διαμοιρασμού των εξουσιών”, να προταχθεί η διεθνής πτυχή. Δηλαδή η άρση των κατοχικών δεδομένων. Αποχώρηση των κατοχικών στρατευμάτων και πλήρη κατάργηση των εγγυήσεων. Και μετά, όταν αυτό τελειώσει, να συζητηθεί η συνταγματική δομή, η οποία θα στηριχθεί σε ένα ενοποιητικό σύστημα διακυβέρνησης. Ένα σύστημα όπου η συμμετοχή στους θεσμούς δεν θα στηρίζεται σε διακρίσεις. Το Σύνταγμα δεν θα στηρίζει εθνικούς διαχωρισμούς. Οι αποφάσεις θα λαμβάνονται δημοκρατικά, χωρίς περίπλοκες διαδικασίες και προπαντός όχι στη βάση της εθνικής καταγωγής. Η Κύπρος θα πρέπει να είναι μια χώρα, ένα κανονικό κράτος.