Υβριδική επίθεση και ψυχολογικές επιχειρήσεις

Η Τουρκία, στο πλαίσιο του υβριδικού πολέμου που έχει εξαπολύσει κατά της Ελλάδος, εξώθησε χιλιάδες μετανάστες στην ελληνική μεθόριο, προκειμένου να περάσουν στη χώρα μας, με διασπορά ψευδών ειδήσεων. Για να σπρώξει τους μετανάστες προς την Ελλάδα χρησιμοποίησε κατά κόρον ψυχολογικές επιχειρήσεις, μια ήπιας μορφής ισχύ που είναι ευρέως γνωστή ως προπαγάνδα. Στο πλαίσιο αυτής μεταξύ άλλων:

• Εκτόξευσε ψευδείς κατηγορίες κατά της Ελλάδας μέχρι και για δολοφονίες προσφύγων.
• Δημιούργησε στους μετανάστες την εντύπωση της κακιάς Ελλάδας που τους εμποδίζει να πάνε στην Ευρώπη.
• Χειραγώγησε πάλι το εσωτερικό της ακροατήριο κατά της κακιάς Ελλάδας και της κακιάς Ευρώπης, που αδικούν για μια ακόμα φορά την Τουρκία.

Όπως παρακολουθήσαμε, η Ελλάδα αντέταξε σε αυτήν την προπαγάνδα κάποιες κυβερνητικές ανακοινώσεις και βίντεο προς διάψευση της τουρκικής πλευράς και προς αποκάλυψη της αλήθειας. Δηλαδή χρησιμοποίησε ουσιαστικά μόνον διπλωματικά-επικοινωνιακά μέσα. Δεν κατέφυγε οργανωμένα σε ψυχολογικές επιχειρήσεις. Τίθενται, λοιπόν, εύλογα ερωτήματα: Θα είχαν ευκολότερο έργο οι υπερασπιστές των συνόρων αν συνεπικουρούνταν από αυτήν την ήπια μορφή ισχύος; Γιατί η Ελλάδα αδράνησε στη χρήση οργανωμένων ψυχολογικών επιχειρήσεων, ώστε να συντελέσουν και αυτές στην απόκρουση της επίθεσης που δέχεται η χώρα;

Εφαρμογή των ψυχολογικών επιχειρήσεων

Αν οι ψυχολογικές επιχειρήσεις λειτουργούσαν σωστά, με κατάλληλες δράσεις επικοινωνίας, η χώρα μας θα μπορούσε:

• Να διαψεύσει έγκαιρα την Τουρκία που διέδωσε σε τόσες χιλιάδες ανθρώπους, ότι δήθεν η Ελλάδα έχει ανοίξει τα σύνορα και είναι έτοιμη να τους υποδεχθεί για να πάνε στη συνέχεια στην Ευρώπη.
• Να αποτρέψει έτσι έναν μικρότερο ή μεγαλύτερο αριθμό μεταναστών από την ταλαιπωρία να εγκαταλείψουν τις δομές φιλοξενίας στην Τουρκία για να πάει στα ελληνικά σύνορα.
• Να πείσει με σεβασμό και ανθρωπιά κάποιους μετανάστες που έφθασαν στην ελληνική μεθόριο να γυρίσουν πίσω.
• Να παρουσιάσει την αλήθεια στους μετανάστες και να τους αποκαλύψει ότι έγιναν πιόνια στα χεριά των Τούρκων, δημιουργώντας την εντύπωση της κακιάς Τουρκίας και αποκρούοντας την εντύπωση της κακιάς Ελλάδας.
• Να επηρεάσει την τουρκική κοινή γνώμη, ώστε να μην θεωρεί ότι συνεχώς αδικείται.
• Να περιορίσει τον φόβο των Ευρωπαίων για νέο τσουνάμι μεταναστών, αδυνατίζοντας τον εκβιασμό που τους κάνει η Τουρκία.

Οι ψυχολογικές επιχειρήσεις αποτελούν έναν πολλαπλασιαστή ισχύος που βοηθά στην αντιμετώπιση του αντιπάλου. Ο βαθμός της επιτυχίας τους εξαρτάται από την πειστικότητά τους. Για τον σκοπό αυτό πρέπει να χρησιμοποιούνται ειδικοί αναλυτές που γνωρίζουν, σέβονται και αξιοποιούν τη νοοτροπία, τις συνήθειες, τα ήθη, τα έθιμα κλπ των ανθρώπων που θα προσπαθήσουν να πείσουν.

Εν προκειμένω, τα κατάλληλα μηνύματα πρέπει να στέλνονται στις επικρατέστερες γλώσσες για να γίνουν κατανοητά. Παράλληλα χρήσιμο θα ήταν, μέσω φωτογραφιών, σκίτσων, ηχογραφημένων μηνυμάτων, βίντεο κλπ να εξέπεμπαν το μήνυμα, ακόμα και σε αγράμματους. Όταν κατά περίπτωση αποφασισθούν οι μέθοδοι, με τις οποίες θα σταλεί το μήνυμα στους μετανάστες, τότε θα πρέπει να αναλάβουν εκείνοι οι οποίοι θα το διαδώσουν.

Τρόποι διάδοσης

Οι σημαντικότεροι τρόποι διάδοσης για την περίπτωσή μας είναι:

• Η ρίψη προκηρύξεων προς την τουρκική πλευρά σε όλο το μήκος των χερσαίων αλλά και σε επιλεγμένες περιοχές των θαλασσίων συνόρων. Οι προκηρύξεις είναι δυνατόν να ριφθούν με κατάλληλες βόμβες αλλά και με εναέρια μέσα, εφόσον ο άνεμος είναι ευνοϊκός.
• Η χρήση μεγαφώνων για εκπομπή κυρίως προηχογραφημένων μηνυμάτων επί τόπου, προς την απέναντι πλευρά των συνόρων.
• Η χρήση των δυνατοτήτων που προσφέρουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Αυτά έχουν το πλεονέκτημα ότι μπορεί να διαδώσουν τα μηνύματα σε όλη την τουρκική επικράτεια.
• Η αποστολή κατάλληλων μηνυμάτων, αξιοποιώντας τα μηνύματα υποδοχής που στέλνουν οι εταιρείες κινητής τηλεφωνίας σε κάθε νέα σύνδεση κινητού τηλεφώνου στις μεθοριακές περιοχές.
• Η προσφορά δωρεάν πρόσβασης στο ίντερνετ και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, που θα μπορούσαν να κάνουν οι ελληνικές εταιρείες κινητής τηλεφωνίας στη μεθόριο, ενισχύοντας μάλιστα τις εκπομπές τους προς τα δυτικά σύνορα της γείτονος.
• Η χρήση τηλεοπτικών και ραδιοφωνικών εκπομπών.

Έθαψαν τις ψυχολογικές επιχειρήσεις

Οι ψυχολογικές επιχειρήσεις είναι μία μέθοδος που θα έπρεπε να χρησιμοποιείται εδώ και χρόνια για την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού προβλήματος. Είναι σαφές ότι οι ιδεολογικές αγκυλώσεις και ιδεοληψίες που επικρατούν, τόσο στην Ευρώπη όσο και κυρίως στην Ελλάδα, καθώς και οι παλινωδίες αντιμετώπισης του ζητήματος παρέλυσαν τις οφειλόμενες εδώ και χρόνια αντιδράσεις μέσω ψυχολογικών επιχειρήσεων. Δηλαδή:

• Όταν σταθερά οι ηγεσίες της χώρας, κατά τα τελευταία 25 χρόνια, μιλούν για μετατροπή της χώρας σε πολυπολιτισμική, απαξιώνοντας τη βούληση του λαού, πώς ήταν δυνατόν να ζητήσουν από τις αρμόδιες υπηρεσίες την ουσιαστική αντιμετώπισή του φαινομένου;
• Όταν υπήρξαν ακόμα και πρωθυπουργοί που δεν πίστευαν σε σύνορα, γιατί να κάνουν ενέργειες που εμποδίζουν τους μετανάστες;
• Όταν οι πολιτικές ηγεσίες, οι κυριαρχούσες ελίτ και διάφορα κέντρα επιρροής υποκρίνονται ότι άνθρωποι άλλων θρησκειών και άλλων ηθών θα μπορέσουν μαζικά να ενσωματωθούν στην ελληνική κοινωνία, γιατί να αντιδράσουν στην παράνομη μετανάστευση;
• Όταν τέτοιες ελίτ επιθυμούν να έχουν μετανάστες ως φθηνό εργατικό δυναμικό, από το οποίο αντλούν πρόσθετη υπεραξία, γιατί να μην ευρίσκουν δόλιες δικαιολογίες υπέρ της μεταναστεύσεως;
• Όταν προωθούνται ιδεολογικά απόψεις ότι η μετανάστευση θα λύσει το δημογραφικό πρόβλημα της χώρας, γιατί να αποκρούεται;
• Όταν επικρατεί τόση σύγχυση, πώς το κράτος να μην καθίσταται άβουλο να αντιδράσει ακόμα και σε κάποιες ΜΚΟ στο ανατολικό Αιγαίο που ασκούν ψυχολογικές επιχειρήσεις για να εισάγουν μετανάστες από την Τουρκία, ή για να τους υποκινούν σε εξέγερση στην Ελλάδα;
• Όταν υποκρινόμαστε ότι οι σχέσεις με την Τουρκία είναι φιλικές, γιατί να τις διαταράξουμε με ψυχολογικές επιχειρήσεις που θα θυμώσουν την Τουρκία;
• Όταν κυριαρχούν τόσες αυταπάτες σε επίπεδα ηγεσίας, πώς να μην παραλύσουν οι υπηρεσίες ψυχολογικών επιχειρήσεων που κανονικά όφειλαν να αντιμετωπίζουν καθημερινά και το μεταναστευτικό;

Συνεπώς, όταν οι υπηρεσίες ψυχολογικών επιχειρήσεων παραμένουν αδρανείς κατά την καθημερινότητα των συνήθων μεταναστευτικών ροών, πώς να είναι έτοιμες για να αντιμετωπίσουν μια τέτοια επίθεση, σαν αυτή που δέχθηκαν τα σύνορά μας; Τέλος να αναφέρουμε ότι οι ψυχολογικές επιχειρήσεις έχουν άμεση σχέση με τις υπηρεσίες πληροφοριών.

Σύμφωνα με όσα γνωρίζουμε, οι κυριότεροι φορείς για την άσκηση ψυχολογικών επιχειρήσεων είναι η Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης και Επικοινωνίας, η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών και το υπουργείο Εθνικής Άμυνας. Δεν γνωρίζουμε τον βαθμό συντονισμού τους. Από την αδράνεια, όμως, στην αντιμετώπιση του μεταναστευτικού αντιλαμβανόμαστε την ανάγκη που υπάρχει για προσγείωση στην πραγματικότητα, προκειμένου να οργανωθούν κατάλληλα. Μετά τις τελευταίες εξελίξεις υπάρχει επιτέλους η βούληση;