Γιατί η Λευκορωσία έκανε “αεροπειρατεία” σε πτήση της Ryanair

Η υποχρεωτική προσγείωση αεροσκάφους της Ryanair που εκτελούσε την πτήση Αθήνα-Βίλνιους, από τις αρχές της Λευκορωσίας στο αεροδρόμιο του Μινσκ, με αποτέλεσμα τη σύλληψη αντιφρονούντα Λευκορώσου δημοσιογράφου, προκάλεσε έντονες πολιτικές αντιδράσεις κρατών-μελών της ΕΕ και της ηγεσίας της. Το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών χαρακτήρισε το συμβάν «κρατική αεροπειρατεία», ενώ Πολωνία και Λιθουανία έκαναν αίτημα για άμεση επιβολή κυρώσεων στη Λευκορωσία.

Ο Ρομάν Προτάσεβιτς, πρώην δημοσιογράφος των τηλεοπτικών καναλιών Nexta και Nexta Live, συνελήφθη από την αστυνομία, αφού η πτήση του προσγειώθηκε στο αεροδρόμιο του Μινσκ με την αιτιολογία της απειλής βόμβας. Το Μίνσκ επιβεβαίωσε ότι έστειλε ένα μαχητικό της πολεμικής αεροπορίας τύπου Mig-29 για να “συνοδεύσει” το αεροπλάνο.

Ο Προτάσεβιτς κατηγορείται για τρομοκρατία και υποκίνηση ταραχών ,αφού τα κανάλια στα οποία εργάζονταν αποτελούσαν βασικά μέσα μετάδοσης των διαδηλώσεων πολιτών κατά του προέδρου του Λουκασένκο, που διαμαρτύρονταν για νοθεία στις εκλογές του 2020. Ο δημοσιογράφος ζεί στην εξορία από το 2019 και η Πολωνία είχε απορρίψει αίτημα έκδοσης του από την κυβέρνηση του Μινσκ.

Η ηγέτιδα της λευκορωσικής αντιπολίτευσης, Σβιατλάνα Τσιχανόφσκα, της οποίας τη συμμετοχή στο Φόρουμ των Δελφών κάλυψε ο Προτάσεβιτς  παρενέβη μέσω Twitter ζητώντας την άμεση απελευθέρωση του και την επιβολή νέων κυρώσεων κατά του Μινσκ. Σύμφωνα με πληροφορίες το αεροπλάνο βρίσκονταν πάνω από τον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας όταν  αναγκάστηκε να κάνει εκτροπή της πορείας του. Όμως, ήταν πιο κοντά στο Βίλνιους παρά στο Μινσκ.

Το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων BelTA ανέφερε ότι ο ίδιος ο Λουκασένκο διέταξε προσωπικά το Mig-29 να “συνοδεύσει” τo αεροσκάφος στο Μινσκ. Ο διευθυντής σύνταξης του Nexta, Ταντέους Γκίζαν, δήλωσε ότι πράκτορες της λευκορωσικής υπηρεσίας πληροφοριών KGB επέβαιναν στο αεροπλάνο. Τελικά, το αεροσκάφος της Ryanair αναχώρησε για τον προορισμό του και προσγειώθηκε στο Βίλνιους. Όμως, η ΕΕ δεν θα αφήσει το περιστατικό να περάσει, από ότι φαίνεται, χωρίς την επιβολή κυρώσεων.

Αντιδράσεις

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρει σε ανάρτηση του στο twitter: ότι «η αναγκαστική προσγείωση ενός επιβατικού αεροπλάνου, προκειμένου να τεθεί υπό κράτηση ένας δημοσιογράφος είναι μία άνευ προηγουμένου σοκαριστική ενέργεια. Απαιτούμε την άμεση απελευθέρωση όλων των επιβατών. Το αυριανό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο πρέπει να ανταποκριθεί στην ανάγκη να κλιμακωθεί η πίεση στη Λευκορωσία. Αρκετά».

Το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών καταδικάζει την πράξη της Λευκορωσίας αναφέροντας σε ανακοίνωσή του, ότι «Η Ελλάδα καταδικάζει με τον πιο έντονο τρόπο την πράξη κρατικής αεροπειρατείας που έλαβε χώρα σήμερα και είχε ως αποτέλεσμα την αναγκαστική προσγείωση της πτήσης Ryanair FR 4978, που εκτελούσε το δρομολόγιο Αθήνα-Βίλνιους, στο Μινσκ της Λευκορωσίας».

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ επισημαίνει και αυτός στο twitter ότι «Ανησυχώ πολύ με τα όσα έχουν αναφερθεί για την αναγκαστική προσγείωση της πτήσης της Ryanair στο Μινσκ. Καλούμε τις αρχές της Λευκορωσίας να απελευθερώσει αμέσως την πτήση και τους επιβάτες της. Η διερεύνηση του συμβάντος από το ICAO θα είναι απαραίτητη».

Κομισιόν

Η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν αναφέρει από την πλευρά της ότι: «Είναι απολύτως απαράδεκτο να αναγκαστεί η πτήση της Ryanair από την Αθήνα προς το Βίλνιους να προσγειωθεί στο Μινσκ. Όλοι οι επιβάτες πρέπει να είναι σε θέση να συνεχίσουν το ταξίδι τους στο Βίλνιους αμέσως και να διασφαλιστεί η ασφάλειά τους. Οποιαδήποτε παραβίαση των διεθνών κανόνων αεροπορικών μεταφορών πρέπει να έχει συνέπειες».

Ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ Ζοζέπ Μπορέλ παίρνει και αυτός θέση και αναφέρει με ανάρτησή του στο twitter «Αυτό είναι εντελώς απαράδεκτο…Θεωρούμε υπεύθυνη την κυβέρνηση της Λευκορωσίας για την ασφάλεια όλων των επιβατών και των αεροσκαφών. Όλοι οι επιβάτες πρέπει να μπορούν να συνεχίσουν το ταξίδι τους αμέσως».

Υπενθυμίζεται, ότι η ΕΕ έχει επιβάλει  περιοριστικά μέτρα έναντι της Λευκορωσία, ως αντίδραση στις νοθευμένες προεδρικές εκλογές που έγιναν στη Λευκορωσία τον Αύγουστο του 2020, καθώς και στον εκφοβισμό και τη βίαιη καταστολή ειρηνικών διαδηλωτών, μελών της αντιπολίτευσης και δημοσιογράφων. Η ΕΕ δεν αναγνωρίζει τα αποτελέσματα των εκλογών της Λευκορωσίας και τις καταδικάζει καθότι ούτε ελεύθερες, ούτε αδιάβλητες ήταν.