Πολιτική κρίση στη Λιβύη – Η Κρατική Ασφάλεια ψάχνει την ΥΠΕΞ!

Ο επικεφαλής της μεταβατικής κυβέρνησης της Λιβύης Αμπτουλχαμίντ Ντμπεϊμπά έθεσε σε διαθεσιμότητα την υπουργό Εξωτερικών Νάιλα αλ Μανγκούς, μετά την δημοσίευση της πληροφορίας ότι συναντήθηκε με τον Ισραηλινό ομόλογό της Ελί Κοέν την περασμένη εβδομάδα στη Ρώμη, γεγονός που πυροδότησε διαδηλώσεις στην Τρίπολη και άλλες λιβυκές πόλεις.

Η κυρία Μανγκούς «τίθεται προσωρινά σε διαθεσιμότητα και θα διενεργηθεί διοικητική έρευνα σε βάρος της από επιτροπή με προεδρεύουσα την υπουργό Δικαιοσύνης», αποφάσισε χθες βράδυ η κυβέρνηση του Αμπντελχαμίντ Ντμπεϊμπά, σύμφωνα με κυβερνητικό έγγραφο που αναρτήθηκε στο Facebook. Μερικές ώρες νωρίτερα, ο επικεφαλής της ισραηλινής διπλωματίας Ελί Κοέν ανακοίνωνε πως συζήτησε στη Ρώμη την περασμένη εβδομάδα με τη Λίβυα ομόλογό του, κατά τη διάρκεια συνάντησης άνευ προηγουμένου, όπως την χαρακτήρισε ο Ισραηλινός υπουργός Εξωτερικών. «Μίλησα με την υπουργό Εξωτερικών για τις μεγάλες δυνατότητες στις σχέσεις των δυο χωρών», ανέφερε ο Κοέν, σύμφωνα με ανακοίνωση των υπηρεσιών του.

«Αυτό που έγινε στη Ρώμη ήταν μια συνάντηση τυχαία και ανεπίσημη, κατά διάρκεια συνάντησης με τον Ιταλό ομόλογό της Αντόνιο Ταγιάνι, που δεν οδήγησε σε καμιά συζήτηση, συμφωνία ή διαβούλευση», ήταν η αντίδραση του υπουργείου Εξωτερικών της Λιβύης. Στην ανακοίνωση που δημοσιοποίησε, το λιβυκό ΥΠΕΞ θύμισε τη «σαφή και «αναμφίβολη θέση της Λιβύης για την παλαιστινιακή υπόθεση», προσθέτοντας ότι η κυρία Μανγκούς «αρνήθηκε να συζητήσει με οποιοδήποτε μέρος αντιπροσωπεύει την ισραηλινή οντότητα» και «παρέμεινε κατηγορηματικά σταθερή σε αυτή τη θέση». Ακόμη, το λιβυκό ΥΠΕΞ κατήγγειλε την «εκμετάλλευση από εβραϊκά και διεθνή ΜΜΕ του συμβάντος αυτού» και το ότι «προσπάθησαν να το παρουσιάσουν ως συνάντηση ή συνομιλίες».

Στην Τουρκία η Μανγκούς

Η Λιβύη δεν έχει διπλωματικές σχέσεις με το Ισραήλ. Η υπουργός Εξωτερικών της Λιβύης ταξιδεύει με ιδιωτικό αεροσκάφος προς την Τουρκία, λίγες ώρες αφότου τέθηκε σε διαθεσιμότητα λόγω της συνάντησής της με τον ισραηλινό υπουργό Εξωτερικών, αναφέρει η εφημερίδα al-Wasat. Στο τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu υπάρχει θέμα για την αποπομπή της Μανγκούς χωρίς αναφορά εάν μετέβη ή όχι στην Τουρκία.

Η Υπηρεσία Εσωτερικής Ασφάλειας της Λιβύης (ISA) διέψευσε όσα κυκλοφορούν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σχετικά με άδεια ή τη διευκόλυνση που δόθηκε στην πρώην υπουργό Εξωτερικών, η οποία έχει αποπεμφθεί από τη θέση της και της απαγορεύεται να ταξιδέψει μέχρι να ολοκληρωθούν έρευνες. Η ISA ανέφερε στην επίσημη σελίδα της σήμερα ότι η Μανγκούς δεν πέρασε από τα επίσημα σημεία εξόδου του αεροδρομίου Mitiga της Τρίπολης, ούτε από άλλη πύλη εξόδου, σύμφωνα με το κανονικό πλαίσιο και το διπλωματικό πρωτόκολλο και οι κάμερες παρακολούθησης θα το διευκρινίσουν αυτό. Δεν είναι σαφές τι θα γίνει εάν επιβεβαιωθεί πως η Μανγκούς πήγε νύχτα στην Τουρκία και αν σε αυτή την περίπτωση κινηθεί διαδικασία έκδοσης στη Λιβύη, κάτι που ενδέχεται να βάλει σε δοκιμασία τις σχέσεις της Τρίπολης με την Άγκυρα.

Να τιμωρηθεί παραδειγματικά

H Ένωση Μαρτύρων της Λιβύης, είχε ζητήσει χθες το βράδυ «την σύλληψη και καταδίκη της για το έγκλημα που διέπραξε». Tη συνάντηση καταδίκασε και η Επιτροπή Εξωτερικών της Βουλής που έχει έδρα τη Βεγγάζη και ζήτησε την παραδειγματική τιμωρία της Μανγκούς.

Καταδικαστικές δηλώσεις έγιναν και από δήμους της χώρας, την Τρίπολη, τη Μισράτα και άλλες μεγάλες πόλεις. Διαδηλώσεις ξέσπασαν χθες στην Τρίπολη και σε πολλές συνοικίες της πρωτεύουσας σε ένδειξη της απόρριψης της εξομάλυνσης των σχέσεων με το Ισραήλ· κατόπιν εξαπλώθηκαν και σε άλλες πόλεις, όπου νεαροί έκλεισαν δρόμους, έβαλαν φωτιές σε ελαστικά αυτοκινήτων και διαδήλωσαν κραδαίνοντας παλαιστινιακές σημαίες. Το κέντρο της Τρίπολης παρέλυσε από τους διαδηλωτές, μέρος των οποίων κατευθύνθηκε στο υπουργείο Εξωτερικών για να απαιτήσει την παραίτηση της κυρίας Μανγκούς. Με την ενθάρρυνση διερχόμενων οδηγών, κάποιοι προσπάθησαν να παραβιάσουν την είσοδο του κτιρίου.

Αφού δημοσιοποιήθηκε το δελτίο Τύπου της ισραηλινής διπλωματίας για τη συνάντηση, το λιβυκό Προεδρικό Συμβούλιο, όργανο που έχει κάποιες εκτελεστικές εξουσίες, ζήτησε να δοθούν διευκρινίσεις από την κυβέρνηση, σύμφωνα με το τηλεοπτικό δίκτυο Αλ Αχράρ. Για το Προεδρικό Συμβούλιο, η συνάντηση «δεν αντανακλά την εξωτερική πολιτική του λιβυκού κράτους, δεν αντιπροσωπεύει τις λιβυκές εθνικές σταθερές και θεωρείται παραβίαση της λιβυκής νομοθεσίας, που ποινικοποιεί την εξομάλυνση με τη σιωνιστική οντότητα».

Ενήμερη η κυβέρνηση Ντμπεϊμπά

Ισραηλινός αξιωματούχος αμφισβήτησε αυτή την εκδοχή. «Η συνάντηση είχε συντονιστεί με Λίβυους αξιωματούχους στο υψηλότερο επίπεδο και διήρκεσε σχεδόν δύο ώρες. Ο πρωθυπουργός της Λιβύης βλέπει το Ισραήλ ως πιθανή γέφυρα με τη Δύση και την αμερικανική κυβέρνηση», σύμφωνα με τον αξιωματούχο της ισραηλινής κυβέρνησης, που αντικρούει τις αιτιάσεις της κυβέρνησης Ντμπεϊμπά, αλλά και των άλλων πολιτικών οργάνων της Λιβύης που καταδίκασαν τη συνάντηση.

Ο Ισραηλινός ΥΠΕΞ Κοέν ανέφερε πως συζήτησε με την κυρία Μανγκούς για «τη σημασία της διαφύλαξης της κληρονομιάς του λιβυκού εβραϊσμού, η οποία περιλαμβάνει τη συντήρηση και αποκατάσταση των συναγωγών και των εβραϊκών νεκροταφείων στη χώρα αυτή». Επρόκειτο, κατά τον ισραηλινό υπουργό, για το «πρώτο βήμα στις σχέσεις μεταξύ Ισραήλ και Λιβύης», καθώς όπως εκτίμησε «το μέγεθος και η στρατηγική θέση της Λιβύης προσφέρουν τεράστια ευκαιρία για το κράτος του Ισραήλ». Σύμφωνα με το δελτίο Τύπου των υπηρεσιών του, η συνάντηση οργανώθηκε με την αιγίδα του Ιταλού υπουργού Εξωτερικών Ταγιάνι. Η Ιταλία έχει συσφίξει τις σχέσεις της με τη Λιβύη και είναι συχνές οι ανταλλαγές επισκέψεων αξιωματούχων των δύο χωρών.

Και άλλες μυστικές συναντήσεις

Ενώ αυτή είναι η πρώτη φορά που πραγματοποιείται συνάντηση Ισραήλ-Λιβύης σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών, δεν είναι η πρώτη φορά που υψηλόβαθμοι Ισραηλινοί και Λίβυοι αξιωματούχοι έχουν μιλήσει. Υπήρξαν αναφορές τον Ιανουάριο του 2022 ότι ο διευθυντής της Μοσάντ Μπαρνέα και ο Ντμπεϊμπά συναντήθηκαν στην Ιορδανία για να συζητήσουν την εξομάλυνση και τη συνεργασία των δύο χωρών στον τομέα της ασφάλειας. Αν και η συνάντηση δημοσιοποιήθηκε από τα μέσα ενημέρωσης της Σαουδικής Αραβίας και της Λιβύης, ο Ντμπεϊμπά διέψευσε ότι είχε συνάντηση με τον διευθυντή της Μοσάντ.

Τον Ιανουάριο του 2022, επίσης, σύμφωνα με την ισραηλινή εφημερίδα Jerusalem Post ένα αεροπλάνο που ανήκε στον διοικητή του Εθνικού Στρατού της Λιβύης στρατάρχη Χαφτάρ φέρεται να προσγειώθηκε στο Ισραήλ από την Κύπρο και στη συνέχεια έφυγε.

Το μεγαλύτερο μέρος του λιβυκού εβραϊκού πληθυσμού εγκατέλειψε τη Λιβύη τα είκοσι χρόνια μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, πήγε κυρίως στο Ισραήλ. Μερικές εκατοντάδες εβραίοι ζούσαν ακόμα στη Λιβύη όταν έγινε το 1969 το πραξικόπημα του συνταγματάρχη Καντάφι. Στη συνέχεια διώχτηκαν, οι περιουσίες τους κατασχέθηκαν και οι συναγωγές καταστράφηκαν. Το Ισραήλ εξομάλυνε τις σχέσεις του τα τελευταία χρόνια με κάποια αραβικά κράτη, στο πλαίσιο των λεγόμενων Συμφωνιών του Αβραάμ, υπό την αιγίδα των ΗΠΑ. Ωστόσο, η πολιτική της κυβέρνησης του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου επικρίνεται από αραβικές χώρες, ειδικά μετά το κύμα βίας στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη και τη συνέχιση του εποικισμού.