Από τον Τζάκσον στον Τραμπ – “Ο λαός στην εξουσία”!

«Δημοκρατία υπό πολιορκία», «το πραξικόπημα της τρέλας», «η πιο σημαντική πρόκληση για τις ΗΠΑ από τον εμφύλιο πόλεμο», «αντίστοιχο με την πορεία του Μουσολίνι προς την Ρώμη», είναι ορισμένα από τα πιο χαρακτηριστικά δημοσιεύματα του διεθνούς τύπου, που περιγράφουν τις πρωτοφανείς εικόνες που διαδραματίστηκαν στις ΗΠΑ, οι οποίες έκαναν τον γύρο όλου του κόσμου.

Σέ ένα άκρως ενδιαφέρον της άρθρο η Figaro προχωρά σε μία ουσιώδη επισήμανση: υπογραμμίζει πως ο Τραμπ «θα μπορούσε να αποχωρήσει από ψηλά, ως ο “πρόεδρος του λαού” με έναν απολογισμό σίγουρα αμφισβητούμενο, όχι όμως αμελητέο. Αντί για αυτό ο ναρκισσισμός του έχει υποτάξει κάθε αξιοπρέπεια, κάνοντας τον να κακομεταχειρίζεται τους θεσμούς και να διαιρεί την παράταξη του».

Ο Τραμπ επιβεβαίωσε τους χειρότερους φόβους των επικριτών του πως σχεδίαζε συνταγματική εκτροπή, όπως ουσιαστικά είχαν προηγουμένως προειδοποιήσει δέκα επιφανείς πρώην Αμερικανοί υπουργοί Αμύνης, που έφτασαν στο σημείο να καλέσουν τον στρατό να μείνει εκτός των εκλογικών διαδικασιών! Ίσως να πίστευε πως όντως θα μπορούσε να πείσει τον αντιπρόεδρο Πενς να μην ακολουθήσει το τυπικό πρωτόκολλο και να μην επικυρώσει την νίκη Μπάιντεν, τινάζοντας στον αέρα κάθε συνταγματική διαδικασία.

Το σίγουρο είναι πως, θυμίζοντας περισσότερο λατινοαμερικανό λαϊκιστή ηγέτη και έχοντας την φιλοδοξία να περάσει στην ιστορία ως “πρόεδρος του λαού”, ενορχήστρωσε μία βίαιη εξέγερση, την οποία όλοι «θα θυμούνται για πάντα», όπως εμφατικά έγραψε ο ίδιος ο Τραμπ στο twitter; Αν κάνουμε μία αναδρομή στην αμερικανική ιστορία, οι εικόνες στο Καπιτώλιο έχουν ένα ιστορικό προηγούμενο: την επεισοδιακή ορκωμοσία του έβδομου προέδρου των ΗΠΑ Άντριου Τζάκσον το 1829, του επονομαζόμενου “προέδρου του λαού”.

Η έφοδος των πληβείων

Ο Άντριου Τζάκσον, ένας από τους ιδρυτές του Δημοκρατικού Κόμματος και θεωρούμενος ως ο “πατέρας” του αμερικανικού λαϊκισμού, είναι μία από τις ελάχιστες προσωπικότητες της αμερικανικής ιστορίας που έχει τον αμέριστο σεβασμό του Τραμπ, ο οποίος είχε επιλέξει να πραγματοποιήσει επίσημη επίσκεψη στον τάφο του, από τις πρώτες ημέρες της προεδρίας του.

Ο Τζάκσον, κατά τη ορκωμοσία του που έμεινε στην ιστορία, είχε υποδεχτεί στον Λευκό Οίκο τους πληβείους της εποχής, ανάμεσα τους πολλούς παλιούς στρατιώτες και συμπολεμιστές του από τον Πόλεμο της Ανεξαρτησίας, όπου ως στρατηγός ο Τζάκσον είχε πολεμικές διακρίσεις. Οι σκηνές που είχαν εκτυλιχθεί τότε θυμίζουν σε κάποιο βαθμό τις εικόνες που όλοι είδαμε στις οθόνες των τηλεοράσεων από το αμερικανικό Καπιτώλιο:

Ένας “ετερόκλητος όχλος” είχε εισρεύσει στον Λευκό Οίκο, σκίζοντας τις κουρτίνες και γεμίζοντας τα πατώματα του με λάσπες, με τους έντρομους υπηρέτες να υποχρεώνονται να ανοίγουν βαρέλια με ουίσκι από την προσωπική κάβα του προέδρου, προς τέρψη του αφιονισμένου πλήθους! Το απίστευτο αυτό επεισόδιο ήταν το έναυσμα για τον λαϊκίστικο πόλεμο κατά του κατεστημένου που ξεκίνησε μετέπειτα ο πρόεδρος Τζάκσον.

Σήμερα, η εισβολή που είδαμε στο Καπιτώλιο από τους “rednecks” οπαδούς του Τραμπ, είναι ένα απόλυτα σουρεαλιστικό ρέκβιεμ της επεισοδιακής θητείας του, την οποία είχε επίσης παρουσιάσει ως μία ιδεολογική “σταυροφορία” κατά του κατεστημένου. Ενός κατεστημένου, που περιλαμβάνεται και το ίδιο του το κόμμα, οι «αδύναμοι Ρεπουμπλικάνοι», όπως τους αποκάλεσε ο Τραμπ, στην ογκώδη συγκέντρωση των οπαδών του που προηγήθηκε των επεισοδίων.

Εκφραστής της σκληρής ρεπουμπλικανικής βάσης 

Φυσικά το σημερινό “παιχνίδι” του Τραμπ δεν έχει σε τίποτα να κάνει με την “λαϊκή γιορτή” που είχε φανταστεί το 1829 ο πολιτικός του μέντορας: ήταν μια «κακομεταχείριση των θεσμών», όπως έγραψε η Figaro. Ήταν μία ξεκάθαρη προτροπή σε βίαιη εξέγερση, την οποία ο ίδιος υποχρεώθηκε να “μαζέψει” κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή, όταν αποδείχτηκε πως αντί να εκφραστεί η “λαϊκή βούληση”, οδήγησε σε ανοιχτή αιματοχυσία.

Αυτό που πρέπει να κρατήσουμε είναι την αξιοσημείωτη εικόνα πολλών Ρεπουμπλικάνων, αλλά και του Τζο Μπάιντεν, κυριολεκτικά να “ικετεύουν” τον Τραμπ να σημάνει “λήξη” της εξέγερσης, ένα δείγμα της τρομακτικής επιρροής που ασκεί ο απερχόμενος πρόεδρος στην σκληρή βάση των υποστηρικτών του, που προέρχεται και από τον “υπόκοσμο” της αμερικανικής άκρας δεξιάς, όπως και τις αναρίθμητες παραστρατιωτικές ομάδες που τις απαρτίζουν.

Προηγουμένως ο Τραμπ έστελνε το μήνυμα στους «προδότες» του κόμματος του, πως έχει την δύναμη ανά πάσα στιγμή να διασπάσει το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα: Εάν δεν είχαν προηγηθεί τα φριχτά επεισόδια, δεν θα είχε άραγε καλύτερη τύχη ως ένας ανεξάρτητος υποψήφιος από τον Ρος Περό το 1992, ή τον ρατσιστή “αντάρτη” του Δημοκρατικού Κόμματος Τζορτζ Γουάλας παλαιότερα;

Όσο και αν ο Τραμπ είναι χυδαίος και απεχθής, ουσιαστικά είναι αυτός που εκφράζει ένα σημαντικό μέρος της βάσης των Ρεπουμπλικάνων, που σε συντριπτικά τους ποσοστά υιοθετούν τους συνεχιζόμενους ισχυρισμούς του περί «νοθείας». Μία κοινωνική βάση που μέχρι στιγμής επιλέγει να τον ακολουθεί “υπνωτισμένη”. Μένει να δούμε αν Τραμπ με τον υψηλού ρίσκου τυχοδιωκτισμό του έβαλε οριστικά “ταφόπλακα” στις όποιες μελλοντικές πολιτικές φιλοδοξίες του, ή αν η βάση των Ρεπουμπλικάνων θα εξακολουθήσει να τον υποστηρίζει, μέχρι τέλους.