Δαμιανός Βασιλειάδης: Μία ξεχωριστή μορφή της πατριωτικής Αριστεράς

Γράφει o Φίλιππος Νικολόπουλος *

Σαν κεραυνός έπεσε στο χώρο της πατριωτικής Αριστεράς η θλιβερή είδηση της ξαφνικής εκδημίας του ασυμβίβαστου αγνού πατριώτη και συγγραφέα Δαμιανού Βασιλειάδη. Ακόμη και τώρα που γράφω αυτές τις γραμμές δυσκολεύομαι να το συνειδητοποιήσω, δυσκολεύομαι να το αποδεχτώ. «Δεν προσυπογράφω», όπως έλεγε ο Νίκος Καζαντζάκης, στην είδηση του θανάτου του εκλεκτού φίλου του μεγάλου ποιητή Άγγελου Σικελιανού.

Ο Δαμιανός πάντα ζωντανός, πάντα μαχητικός, πάντα ακλόνητος στα αγωνιστικά μετερίζια, με τα οποία είχε αποφασίσει να είναι για πάντα δεμένος. Ποτέ δεν έδωσε την εντύπωση κάποιας κάμψης, κάποιας παραίτησης, κάποιας μείωσης του “αιώνιου εφηβικού του σφρίγους”! Σε μένα, που τον είχα ζήσει και ως δεινό ορειβάτη, αυτή η αίσθηση είναι ακόμη πιο έντονη. Ακατάλυτα τα αιώνια αγαπημένα μας βουνά, ακατάλυτο τον ένιωθα και στην αγωνιστική του διάσταση και σ’ όλη την έντονη παρουσία του στους χώρους που εκινείτο ως πολιτικό πρόσωπο και ως ακτιβιστής.

Ανιδιοτέλεια, αγνότητα αγωνιστικών προθέσεων, λεβεντιά, επιμονή στις θέσεις του για ανόθευτη πολιτική κοινωνικής δικαιοσύνης, καθαρά πατριωτικού προσανατολισμού, πολιτικός στοχασμός διαμορφωμένος πάντα κοντά σε άδολη πολιτική δράση, απέχθεια σε κάθε είδους πολιτικαντισμό, αυτά ήταν τα στοιχεία που κυρίως τον χαρακτήριζαν. Γέννημα και θρέμμα του Ποντιακού Ελληνισμού ο Δαμιανός, συνδύαζε πάντα την πίστη του στη σοσιαλιστική προοπτική με δημιουργικές εθνικές ευαισθησίες, με βαθιά αγάπη για τον Ελληνισμό και με έντονη ανησυχία για τα πεπρωμένα του.

Τώρα που με το πνεύμα της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης και “πολτοποίησης”, η αίσθηση της εθνικής παράδοσης, σε ιστορία και πολιτισμό, διαρκώς αδυνατίζει, αυτός πάντα επέμενε να παραμένει “εθνικά όρθιος”. Να συμβάλει, στο μέτρο των δυνάμεών του, ώστε και όλη η ελληνική κοινωνία, προδομένη όχι λίγες φορές, να παραμένει εθνικά όρθια! Γι’ αυτό και τα τελευταία χρόνια, εκτός των άλλων, συμμετείχε μαζί με τον αείμνηστο Μανώλη Γλέζο στην πατριωτική κινητοποίηση για την πληρωμή των πολεμικών αποζημιώσεων από τη Γερμανία.

Το αγωνιστικό του ξεκίνημα με το ΠΑΚ και το ΠΑΣΟΚ της Δυτικής Γερμανίας είχε εξ αρχής τη σφραγίδα της ανιδιοτελούς προσφοράς. Κι αν διαφωνώντας με την πολιτική πρακτική του Ανδρέα Παπανδρέου μετά το 1974 αποχώρησε απ’ αυτό, δεν το έκανε για λόγους προσωπικής δυσαρέσκειας σ’ επίπεδο προσωπικών συμφερόντων, αλλά για λόγους αρχών και ιδεών.

Επικριτής υποκρισίας

Θεώρησε ότι το ΠΑΣΟΚ ξέφυγε, απ’ την ορθή γραμμή που είχε εξ αρχής εξαγγείλει (αρχές 3ης Σεπτέμβρη) και βαθμιαία συμβιβάστηκε με την υπάρχουσα κατεστημένη κατάσταση και, όπως έλεγε αργότερα, έφθασε στη “νεοφιλελεύθερη μετάλλαξή”  του. Με το ΠΑΣΟΚ στην εξουσία δεν ζήτησε από κανέναν τίποτα, αλλά συνέχιζε την καλόπιστη αυστηρή κριτική του αδιάφορος για συμφεροντολογικές δοσοληψίες.

Μέχρι τέλος κατάγγελνε κάθε υποκρισία δήθεν αριστερών κομμάτων και αποκάλυπτε με θάρρος τις εθνικές τους υποχωρήσεις. Δεν κρυβόταν πίσω από το δάκτυλό του και τα σημάδια της πολιτικής, κοινωνικής και πολιτιστικής παρακμής, τα αναδείκνυε θαρρετά και στιγμάτιζε άφοβα και τεκμηριωμένα τους πολιτικούς κύκλους και τα πρόσωπα που φρονούσε ότι έχουν συμβάλει και έχουν ευθύνη δυστυχώς, γι’ αυτό το φαινόμενο.

Φίλος, συναγωνιστής και συγγενής εξ αγχιστείας του ήρωα της Εθνικής Αντίστασης Μανώλη Γλέζου συμπορεύτηκε μαζί του όχι σε λίγες περιπτώσεις, ιδιαίτερα μετά την κατάρρευση του ΠΑΣΟΚ το 1989, όταν συγκρότησαν το κόμμα της “Άμεσης Δημοκρατίας”. Και δεν έχουν περάσει ούτε δέκα μήνες από τότε που ο μεγάλος Έλληνας-σύμβολο της Εθνικής Αντίστασης μας άφησε και με μεγάλη συγκίνηση τον αποχαιρετήσαμε.

Τώρα αναχώρησε κι ο Δαμιανός, λες και αναζητούσε ο ένας τον άλλον για μια συνεχιζόμενη πορεία αγάπης, φιλίας, αλληλοεκτίμησης κι αγωνιστικής μέθεξης. Το πατριωτικό μέτωπο στ’ αλήθεια φτώχυνε, αλλά οι παρακαταθήκες τους και η στάση ζωής τους πάντα θα καθοδηγούν και θα εμπνέουν.

ΠΑΣΟΚ

Ο Δαμιανός Βασιλειάδης ασχολήθηκε συστηματικά με το κίνημα του ΠΑΣΟΚ, όχι μόνον πρακτικά, αλλά και θεωρητικά. Το πρώτο σχετικό βιβλίο του είχε ως τίτλο “ΠΑΚ-ΠΑΣΟΚ, Μύθοι και Πραγματικότητα”. Ακολούθησε ο “Δημοκρατικός Σοσιαλισμός ή το Όραμα του ΠΑΚ και του ΠΑΣΟΚ και η εφαρμογή του στην πράξη” και “Ο Μύθος του Αντρέα”. Η τελική του άποψη ήταν ότι ο Α. Παπανδρέου συμμετείχε πετυχημένα στο “σχέδιο της ένταξης των αριστερών κομμάτων στο κυρίαρχο μπλοκ εξουσίας με έξυπνες πολιτικές εξαπάτησης”.

Ακόμη πιο πετυχημένα, κατ’ αυτόν, αυτό το σχέδιό το υπηρέτησαν ο Κ. Σημίτης και ο Γιώργος Παπανδρέου. Άλλο θεωρητικό του έργο ήταν “Ο Μαρξ, ο Λένιν και ο Γκράμσι και η πολιτισμική Ηγεμονία της Αριστεράς”, όπως και “Η Παγκοσμιοποίηση, Νέα Τάξη και Ελληνισμός”, όπου έντονα εκφράζει την ανησυχία του για το μέλλον του Ελληνισμού εν μέσω πιεστικών σχεδίων της “Νέας Τάξης”  πραγμάτων.

Σ’ αυτό το σύντομο αποχαιρετιστήριο κείμενο δεν είναι εύκολο ν’ αναφερθούμε στο βάθος της συγγραφικής και θεωρητικής δουλειάς του Δαμιανού Βασιλειάδη. Επιφυλασσόμαστε με άλλο πιο εκτεταμένο κείμενό μας. Αυτό όμως που θα θέλαμε να υπογραμμίσουμε είναι ότι ποτέ ο συγγραφέας δεν προσέγγιζε την Αριστερά με οικονομίστικο τρόπο, ούτε μ’ ένα διεθνιστικό πρότυπο που κατέληγε να είναι εθνομηδενιστικό.

Η πορεία συνεχίζεται

Δαμιανέ, δυσκολεύτηκα να γράψω αυτές τις γραμμές γιατί η καρδιά μου αντιστεκόταν να δεχθεί την εκδημία σου. Σε κρατώ πάντα ζωντανό και ακατάβλητο, μέσα μου, έτοιμο πάντα για νέους αγώνες αλλά και νέες πορείες στ’ αγαπημένα μας βουνά! Γι’ αυτό και μου είναι ευκολότερο προς την εκλεκτή σύντροφό σου Αγάπη και προς τις κορούλες σου Αναστασία και Μάρθα, να εκφράσω για μία ακόμη φορά τη μεγάλη μου αγάπη κι εκτίμηση προς το πρόσωπό σου, παρά απλά συλλυπητήρια.

Χιονοθύελλα στον Παρνασσό Δαμιανέ, αλλά εμείς αντλούμε δύναμη ακόμη και από την ζεστή καρδιά του πιο άγριου χειμώνα! Είναι νύχτα και έχει πυκνή ομίχλη στα Καλάνια του Παρνασσού, εκεί που βρίσκεται το αγαπημένο ορεινό σου καταφύγιο. Θυμάσαι πόσο ευτυχισμένοι πορευόμαστε κι ας λυσσομανούσε ο άνεμος κι ας μας έζωνε η αντάρα;

Σε μερικές ώρες θ’ αρχίσει να φέγγει, η αντάρα θα διαλυθεί κι εμείς θ’ αντικρύσουμε πέρα μακρινά τις χιονισμένες λαμποκοπούσες κορυφές. Έτσι και τις συμβολικές κορφές, πάντα πίστευες ότι κάποτε θ’ αντικρύσουμε και ότι προς αυτές θα πορευτούμε δημιουργικά, ως σκεπτόμενοι προοδευτικοί πολίτες, ως ελεύθεροι άνθρωποι, ως Έλληνες, πέρα απ’ το σκοτάδι και την αντάρα της παρακμής, των οικονομικών δεσμών και της συνολικής ξεπεσούρας! Η πορεία συνεχίζεται Δαμιανέ, παραμένεις πάντα κοντά μας, κι η πίστη στις κορφές ακλόνητη!

_____________________________________________________________________

* Δρ Κοινωνιολογιας, Αναπληρωτής Καθηγητής Κοινωνιολογιας Πανεπιστημίου Ινδιαναπολης