Έτσι θα λειτουργήσει η δημοκρατία

Το άρθρο του κ. Ιπποκράτη Χατζηαγγελίδη πλημυρίζει από καλές προθέσεις οι οποίες στο τέλος μένουν, αντικειμενικά, καλές προθέσεις, γιατί όλα επαφίενται στις καλές προθέσεις αυτών που διαθέτουν εξουσία και επιπλέον απαιτούν πολλές συνταγματικές αλλαγές. Όμως είναι πολύ χρήσιμο. Επιτέλους άρχισε ένας διάλογος για το ποιο πολιτικό σύστημα διαθέτει τα προσόντα να μας βγάλει από αυτό το σύμπλεγμα διαπλοκής που ευνοεί τους ολίγους και αδικεί τους πολλούς.

Ελπίζω να ανοίξει αυτός ο διάλογος περισσότερο και να αρχίσουν να παίρνουν μέρος σε αυτόν και άλλοι πολίτες που είναι προβληματισμένοι με τη σημερινή πολιτική ακαταστασία. Σε ό,τι με αφορά αισθάνομαι ευτυχής που μου δίνεται η ανανεωμένη ευκαιρία να επαναεκθέσω τις απόψεις μου, τις οποίες παρουσιάζω με περίσσεια λεπτομέρεια στο βιβλίο μου “Δούρειος Ίππος της Δημοκρατίας”, εκδόσεις Άμμων.

Κατ’ αρχάς, είναι θετικό ότι το δημοκρατικό πολίτευμα θεωρείται ως το μόνο που μπορεί να οδηγήσει στην λύτρωση και απελευθέρωση της ανθρωπότητας από τα πλοκάμια της διαπλοκής. Άρα, οι ιδεολογικές απόψεις, σε ό,τι με αφορά, πηγάζουν από το δημοκρατικό πολίτευμα που έχω ενστερνιστεί, το οποίο ορίζεται από τις αξιωματικές του αρχές και όχι από τα μέσα που χρησιμοποιούνται, με στόχο να ικανοποιήσουν αυτές τις αρχές. Οι δημοκρατικές αρχές είναι πανανθρώπινες αξίες και αποτελούν αξιώματα τα οποία ουδείς δημοκρατικός πολίτης αμφισβητεί.

Ολιγαρχικά συστήματα 

Τα μέσα που επινοούνται για την ικανοποίηση αυτών των αξιωμάτων δεν είναι και, μάλιστα, αυτά μπορεί να μεταβάλλονται ανάλογα με τις κοινωνικές συνθήκες που επικρατούν (πολιτισμένες ή απολίτιστες κοινωνίες). Βασικά αυτό που μας ενδιαφέρει, σε ό,τι αφορά τα μέσα, είναι εάν αυτά ικανοποιούν ή όχι τις αξιωματικές αρχές της δημοκρατίας. Και σήμερα, το γνωρίζουν αυτό οι πολίτες πολύ καλά, ότι τα μέσα που χρησιμοποιούνται για την ικανοποίηση των δημοκρατικών αρχών ανά τον πλανήτη έχουν παντού αποτύχει.

Στην πράξη άλλα συμβαίνουν και επειδή όλα αυτά τα δυσάρεστα συμβαίνουν εν ονόματι της δημοκρατίας, το δημοκρατικό πολίτευμα απαξιώνεται μέρα την ημέρα όλο και περισσότερο στα μάτια των πολιτών και είναι αυτός ο κυρίαρχος λόγος που ξεφυτρώνουν ακροδεξιά χριστιανικά και ισλαμικά δόγματα παντού, ενώ παρατηρείται και αδιαφορία από πολλούς πολίτες για την ενασχόλησή τους με τα κοινά. Και τέλος, αφού πουθενά δεν ικανοποιούνται οι αξιωματικές αρχές της δημοκρατίας, θα πρέπει να καταλήξουμε, αντικειμενικά, στο συμπέρασμα ότι πουθενά δεν υπάρχει δημοκρατία, ούτε κοινοβουλευτική μα ούτε και προεδρική.

Τι είναι τέλος πάντων αυτό το σύστημα; Το σύστημα αυτό έχει τις ρίζες του ρεπουμπλικανικού ρωμαϊκού συστήματος που εδραιώθηκε στο 500 π.Χ. περίπου. Είναι ένα σύστημα που ικανοποιείται με την χρήση της εκλογικής διαδικασίας για την ανάδειξη όλων των πολιτικών αξιωματούχων. Αυτοί, δηλαδή, που όταν εκλέγονται διαθέτουν πολιτική εξουσία. Με βάση τα σημερινά, στην κατηγορία αυτή συγκαταλέγονται βουλευτές, γερουσιαστές, δήμαρχοι και περιφερειάρχες, δημοτικοί και περιφερειακοί σύμβουλοι, καθώς και όλοι οι αξιωματούχοι κομματικών οργάνων.

Αυτή η διαδικασία ανάδειξης τους καθώς και η ανανέωση της θητείας τους δια της ιδίας οδού, που οδηγεί δυστυχώς και στον επαγγελματισμό της πολιτικής, ανοίγουν την πόρτα της διαπλοκής που παράγεται και συμβιώνει με αρχηγικά κόμματα, από τη μια μεριά, και την πόρτα εισβολής μεγάλων οικονομικών κέντρων δια των οποίων ο έλεγχος της πολιτικής περνά σε αυτά. Το σύστημα αυτό ο Αριστοτέλης το ορίζει ως ολιγαρχικό. Άρα οι σημερινές μας δημοκρατίες ανά τον πλανήτη φορούν μεν την προβιά του δημοκρατικού πολιτεύματος αλλά στην πραγματικότητα είναι όλες ολιγαρχικά η απολυταρχικά καθεστώτα, όπου σφύζει η διαπλοκή, εξ ου και οι μεγάλες αδικίες.

Η εκλογή παράγει διαπλοκή 

Απέναντι στο ρεπουμπλικανικό ρωμαϊκό σύστημα βρίσκεται το δημοκρατικό πολίτευμα το οποίο επινόησαν οι αρχαίοι ημών πρόγονοι. Αυτοί πρώτα όρισαν το δημοκρατικό πολίτευμα που θα εξασφάλιζε την ευημερία όλων των πολιτών και με βάση αυτό το στόχο επινόησαν τα μέσα που θα ικανοποιούσαν τις αξιωματικές και πανανθρώπινες αξίες που πρεσβεύει η δημοκρατία. Ποια ήταν αυτά τα μέσα;

1. Επειδή και οι αρχαίοι γνώριζαν ότι η εκλογική διαδικασία παράγει διαπλοκή –μου δίνεις σου δίνω– προέκριναν να αναδεικνύουν τους πολιτικούς αξιωματούχους δια της κλήρωσης και όχι δια της εκλογής για μια θητεία. Οι πολιτικοί αξιωματούχοι εκείνης της περιόδου ήταν οι 500 βουλευτές, πενήντα από κάθε μία από τις δέκα κοινωνικές περιφέρειες και οι ορκωτοί δικαστές. Αυτοί που το όνομά τους έμπαινε στην κληρωτίδα ήταν όλοι εθελοντές.

Η βουλή εκείνης της εποχής ήταν μια αντιπροσωπευτική βουλή και λειτούργησε ως μια σημαντική ασφαλιστική δικλείδα της δημοκρατίας. Η διαπλοκή που παράγεται, όπως αναφέραμε, με την εκλογική διαδικασία κατέληξε τώρα με την κλήρωση στον κάλαθο των αχρήστων. Αυτό δεν σημαίνει ότι ο χρηματισμός των πολιτικών εξέλειπε. Πάντως ήταν περιορισμένος και όταν συνέβαινε θα ήταν και πολύ ακριβός για τον χρηματοδότη.

2. Τα άλλα δυο μέσα ήταν ο τομέας της δικαιοσύνης (σχεδόν με απόλυτη εξουσία) και η εκκλησία του δήμου (με απόλυτη εξουσία). Αυτά τα δυο μέσα στράβωσαν την πορεία της δημοκρατίας γιατί εδώ τον λόγο, στην πράξη, παρά την αρχή της ισηγορίας, την είχαν οι έχοντες και κατέχοντες. Η δε εκκλησία του δήμου δεν είχε ούτε καλή γεωγραφική αλλά ούτε και καλή κοινωνική αντιπροσώπευση. Όλοι μεν οι άρρενες είκοσι και άνω ετών είχαν με το νόμο δικαίωμα συμμετοχής και δικαίωμα λόγου και ψήφου, όμως η συμμετοχή τους ήταν εθελοντική.

Θεωρώ πως αυτά αρκούν για την ώρα για να αντιληφτούμε πως το ρεπουμπλικανικό σύστημα δεν είναι δημοκρατία, είτε κοινοβουλευτική δημοκρατία την ονομάζουν είτε προεδρική την ονομάζουν δεν παύουν να είναι ολιγαρχικά συστήματα διακυβέρνησης και δεν διορθώνονται με μερεμέτια και καλές προθέσεις. Και τα δυο αυτά συστήματα μπορούν να λειτουργήσουν εξίσου καλά όταν απαλειφθεί η παραγόμενη δια της εκλογής ανάδειξη των πολιτικών αξιωματούχων διαπλοκή.  Δια τούτο προτείνω:

Έτσι θα λειτουργήσει η δημοκρατία

1. Για να τελειώνουμε με τα αρχηγικά κόμματα και την οικογενειοκρατία στην πολιτική, όλα τα μέλη του κόμματος, που πληρούν για κάθε αξίωμα συγκεκριμένα κριτήρια, που έχουν σχέση με γνώσεις, εμπειρία, κοινωνική και επαγγελματική προσφορά και λευκό ποινικό μητρώο και επιθυμούν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στα διάφορα όργανα του κόμματος, κληρώνονται και δεν εκλέγονται. Με τον τρόπο αυτό τιμάται η αξιοκρατία, η κοινωνική προσφορά και κάθε τομέας ανθρώπινης δραστηριότητας καθώς και το ζήτημα ισότητας γυναίκα-άνδρας και ασφαλώς η πολιτική ισότητα.

Ο μόνος που εκλέγεται, περισσότερο ως ειδικός, είναι ο πρόεδρος του κόμματος και δεν έχει τίποτα να διορίσει. Η εκλογή του γίνεται σε νομαρχιακές συνελεύσεις σε όλη τη χώρα, όπου όλοι οι συμμετέχοντες σε αυτές είναι οι κληρωτοί αξιωματούχοι, που δεν οφείλουν την ιδιότητά τους στον μελλοντικό αρχηγό ή στο οποιοδήποτε άλλο ανώτερο αξιωματούχο του κόμματος. Όλες αυτές οι αλλαγές δεν απαιτούν συνταγματική αναθεώρηση. Με παρόμοιο τρόπο εκλέγονται υποψήφιοι περιφερειάρχες και υποψήφιοι δήμαρχοι των κομμάτων.

2. Τα ψηφοδέλτια των υποψηφίων βουλευτών, περιφερειακών και δημοτικών συμβούλων καταρτίζονται επίσης δια της κλήρωσης. Και εδώ πρέπει να πληρούνται από όλους τα συγκεκριμένα για κάθε περίπτωση κριτήρια, όπως συμβαίνει και για την ανάδειξη κάθε άλλου κομματικού αξιωματούχου. Μέχρις εδώ διαπλοκή μηδέν – εσωτερική και εξωτερική. Τέλος με την κατάργηση του σταυρού προτίμησης η σειρά στο ψηφοδέλτιο δεν καθορίζεται από τον πρόεδρο ή από κάποιο άλλο όργανο του κόμματος. Κανένα όργανο δεν εκλέγει άλλο όργανο!

Οι βουλευτές, περιφερειακοί και δημοτικοί σύμβουλοι που αναδεικνύονται, προκύπτουν ύστερα από δεύτερη κλήρωση, που γίνεται μετά τις εκλογές, οπόταν καθορίζεται και η σειρά στο ψηφοδέλτιο. Έτσι όλοι οι πολιτικοί αξιωματούχοι δεν οφείλουν την ιδιότητά τους σε κανέναν πολιτικό αξιωματούχο ή εξωτερικό παράγοντα. Εφόσον η ανανέωση για μια μόνον φορά της θητείας ακολουθεί τις ίδιες διαδικασίες, μπορεί να είναι καθόλα επιτρεπτή. Οι λεπτομέρειες της διαδικασίας για ανανέωση της θητείας μπορούν να καθοριστούν για να επιτυγχάνεται το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα.

Δημοκρατική επανάσταση

Οι προτάσεις μου, όπως μπορεί να διαπιστώσει ο οποιοσδήποτε δεν είναι ουτοπικές. Είναι απλές και εφικτές αρκεί να υπάρχει θέληση και ελπίζω οι πολίτες θα ανταποκριθούν στο κάλεσμα τους για μια τέτοια δημοκρατική επανάσταση. Με αυτές τις διαδικασίες η χώρα αποκτά δημοκρατική λειτουργία σε κάθε κόμμα καθώς και δημοκρατικά και μη αρχηγικά κόμματα που αποτελούν την καλύτερη εγγύηση για την ομαλή λειτουργία του πολιτεύματος.

Και εάν οι τοπικές οργανώσεις των κομμάτων αποκτήσουν τα χαρακτηριστικά της εκκλησίας του δήμου, δηλαδή θα διαθέτουν εξουσία για τα τοπικά, θα αναζωογονηθεί η συμμετοχή των πολιτών σε αυτά και αυτό είναι καλό για τη δημοκρατία. Τα παράπλευρα ωφελήματα που προκύπτουν είναι ότι δεν χρειάζεται να είναι κανείς πλούσιος, μεγάλη ‘’περσόνα’’ ή να έχεις μπάρμπα στην Κορώνη για να αναδειχθεί αξιωματούχος

Να προσθέσουμε ότι, με το δικαίωμα για όλα τα κόμματα να ενημερώνουν τους πολίτες για την πολιτική τους και τα προγράμματά τους, η επιρροή των ΜΜΕ θα απαλειφθεί. Οι δε μεγάλοι επενδυτές στον τομέα αυτό θα αρχίσουν να ψάχνουν για άλλους τομείς επενδύσεων.