Έχει εκλείψει η πολιτική σκέψη στην Ελλάδα;

Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με τις αξίες, για τις οποίες πιστεύουμε διαχρονικά ότι έχουν ξεθωριάσει και τελούν υπό κρίση λόγω αμφισβήτησης, ενώ στην πραγματικότητα «αυτό που έχει ξεθωριάσει είναι η πίστη μας σε αυτές», όπως λέει ο Αντώνης Σαμαράκης.

Στην περίπτωση της πολιτικής σκέψης, εν προκειμένω, η μη αισθητή παρουσία της στην πολιτική μας ζωή (συγκριτικά, τουλάχιστον, με αλλοτινές εποχές) οφείλεται στο γεγονός ότι αυτοί που την κατέχουν – αντί να την αξιοποιούν με στόχο την ποιοτική αναβάθμιση των ίδιων και των κομμάτων τους – αναλώνονται σε εσωκομματικές ή αντιπολιτευτικές συγκρούσεις μικροκομματικού ή πεισματικού χαρακτήρα (συγκρούσεις ”επί προσωπικού”), στις οποίες εξαντλείται η αγωνιστική τους διάθεση.

Προφανώς δεν διαθέτουν το τριπλό χάρισμα της υπομονής, του μέτρου και της αυτοσυγκράτησης, πέραν του ότι επέτρεψαν να φωλιάσει (σαν αρρώστια) στον χαρακτήρα και το ήθος τους η εγωπάθειά τους. Η άρνησή τους όμως να εξαφανίσουν το ”εγώ”, προς χάριν της ευόδωσης ενός ομαδικού έργου ή σκοπού, έχει σαν αποτέλεσμα να εξαντλήσουν τη δύναμη και τις αρετές τους σε περιττούς αγώνες θυσιάζοντας παράλληλα την πολιτική σκέψη και τις πολιτικές επιδόσεις τους.

Εγωκεντρισμός

Αυτού του είδους οι πολιτικοί, που δονούνται από υπεροψία και μέθη εξουσιαστική με γνώμονα την ατομική τους ευδοκίμηση, εκμηδενίζουν το πολιτικό τους κεφάλαιο με τον χρόνο, συρρικνώνονται και εξαφανίζονται ως πολιτικές οντότητες άξιες λόγου στη συνείδηση του λαού.

Κι αυτό γιατί ο εγωκεντρισμός τους στέκεται πάνω απ’ την κρίση τους και τους εμποδίζει να εκτιμήσουν με δικαιοσύνη τον συναγωνιστή ή τον αντίπαλό τους, πολύ περισσότερο να αποδεχθούν την υπεροχή του. Η φιλοπρωτία, δυστυχώς – η ”νόμιμη θυγατέρα του εγωισμού” –τους στερεί την υπομονή να περιμένουν τη σειρά τους για περαιτέρω ανάδειξη μέσα στον κύκλο των ισοτίμων του κόμματός τους και γενικότερα της πολιτικής σκηνής. Έτσι, παρασυρμένοι απ’ την άμετρη εξουσιαστική τους διάθεση για πολιτική ηγεμονία, μπορούν να γίνουν φανατικοί, αδίστακτοι και άδικοι, σε βαθμό που – για να ξεπεράσουν σε αξιότητα τον αντίπαλο – λασπώνουν την καλή φήμη του, με σκοπό να τον ”κατεβάσουν” στα μάτια του κόσμου.

Είναι η μέθοδος της ισοπέδωσης, αρνητικό παράδειγμα μίμησης απ’ τους κομματικούς στρατούς των ψηφοφόρων. Ισοπέδωσης προς τα κάτω (δια της προπαγάνδας και της συκοφαντίας) των πολιτικών αντιπάλων, κάτι που αποτελεί ”τορπίλη” κατά της δημοκρατία μας, γιατί την μετατρέπει σε ”παρεκβατική”, σε μη ορθή, σε οχλοκρατία. Σε οχλοκρατία όπου κυριαρχούν συνθήματα και κραυγές πανικού, αντί  για επιχειρήματα. Κι αυτό δηλητηριάζει την πολιτική και την κοινωνική ζωή μας. Δηλητηριάζει τον λαό και επιβραδύνει την πολιτική του ωρίμανση. Τον λαό ο οποίος δεν είναι άμοιρος ευθυνών για την μαζοποίησή του και την μετατροπή του σε τυποποιημένο ”πειραματόζωο” της ηγετικής πλεονεξίας κάποιων πολιτικών και του θιάσου των αυλοκολάκων τους στην 4η εξουσία.

Πολιτική σκέψη και ΜΜΕ

Αυλοκολάκων που προβάλλουν στα Μέσα και τα κανάλια αλληλεπίδρασης (ΜΚΔ) τον πατριωτισμό ως μονοπώλιο ενός κόμματος (του κόμματός τους), ενώ ο πατριωτισμός – παρά τις ιδεολογικοπολιτικές αντιθέσεις των Ελλήνων – δεν περιορίζεται σε ένα κόμμα. Είναι διακομματικός. Το χειρότερο μάλιστα είναι ότι οι εν λόγω αυλοκόλακες (που σπεύδουν όταν μυρίζονται νομή εξουσίας)  εκθλίβουν κάθε αντιγνωμία με τη βία ή με τεχνάσματα. Τεχνάσματα υποκρισίας ηθικά ανεπίτρεπτα στη δημοκρατία, συνώνυμα με ωμό εξαναγκασμό. Είναι η μεγάλη απόδειξη ότι έχουν υιοθετήσει την εγωπάθεια του πολιτικού εκπροσώπου τους, τον υπερτροφικό εγωισμό και τα συνάγωγά του, που πάνε κόντρα στο πνεύμα της αληθινής δημοκρατίας το οποίο συνταιριάζει την πολιτική δύναμη με την πολιτική αρετή και προάγει την πολιτική σκέψη.

Πάνε κόντρα στο πνεύμα της ελευθερίας που δεν συνηγορεί υπέρ του δογματισμού του πολιτικού μονολόγου, κατάληξη του οποίου είναι ο εξανδραποδισμός του συνόλου (βλ. Πλάτων: ”Πολιτεία”). Δεν θέλει άβουλους υπηκόους που υπόκεινται εξ ανάγκης στην πολιτική εξουσία, αλλά πολίτες με ελεύθερο πνεύμα, οι οποίοι να συνεργάζονται μαζί της με τη μέθοδο του πολιτικού διαλόγου, τη μέθοδο της πειθούς, όπως ταιριάζει σ’ ένα γνήσιο δημοκρατικό καθεστώς.

Και το γνήσιο προϋποθέτει διάλογο και πολυκομματισμό, όχι μονόλογο και μονοκομματισμό. Μέσα σε δημοκρατικό πλαίσιο ελευθερίας υπάρχει περιθώριο μόνο για νηφάλιες πολιτικές συζητήσεις και τοποθετήσεις και για ευγενή ανταγωνισμό μεταξύ των πολιτικών εκπροσώπων ή των στρατευμένων σε κόμματα διανοούμενων. Συζητήσεις και αντιπαραθέσεις που δε θα ξεπερνούν τα όρια της ευπρέπειας και θα έχουν σαν στόχο την αφύπνιση του λαού από την άγνοια και την παραπληροφόρηση και όχι την ώθησή του στο ναρκωτικό της προπαγάνδας πολιτικών κέντρων και παράκεντρων. Της προπαγάνδας η οποία μετατρέπει τους πολίτες σε θύματα και τους πολιτικούς σε θύτες.

Η θεσμοθετημένη κριτική

Άλλωστε, σε μια ανοιχτή δημοκρατική κοινωνία η δυνατότητα κριτικής είναι ”θεσμοθετημένη”, αρθρωμένη δηλαδή στους θεσμούς της δημοκρατίας οι οποίοι στον τρέχοντα χρόνο είναι στο μάτι του κυκλώνα (σε πολιτικό κυρίως επίπεδο) λόγω των ρήξεων και ανακατατάξεων στα κόμματα της αντιπολίτευσης (ΣΥΡΙΖΑ-ΠΑΣΟΚ) και της κατηφορικής δημοσκοπικής πορείας της κυβερνώσας Νέας Δημοκρατίας. Αλλά όχι μόνο, γιατί – πέρα απ’ τις ρήξεις, τις ανακατατάξεις και τις κατηφοριές – η λαϊκή οργή και κριτική οξύνεται λόγω ανυπαρξίας λογοδοσίας των φορέων δράσης στο πεδίο άσκησης πολιτικής.

Ανυπαρξίας ανάλυσης ελέγχου ως προς την αλήθεια των λόγων και των πράξεών τους. Κι αυτό ενώ είναι γνωστό ότι η αλήθεια στην πολιτική ταυτίζεται με το πολιτικό ήθος και συνδέεται με την αποφασιστικότητα ή μη του αρχηγού ενός κόμματος, μιας παράταξης ή των εκπροσώπων της πολιτείας να μιλήσουν στον λαό με ειλικρίνεια ξέροντας ότι δεν υπάρχει ανοχή για το εσκεμμένο ψέμα, για την απόκρυψη της αλήθειας ή τη διαστροφή της στη γνήσια δημοκρατία…

Το mea culpa μετά τον ”φόνο” μικρή σημασία έχει πλέον στην πολιτική μας ζωή, αν το λάθος του φταίχτη δεν συνεπάγεται λογοδοσία και τιμωρία για τη ζημιά που προκάλεσε (πολύ περισσότερο όταν δεν δύναται να αποκατασταθεί η ζημιά αυτή) σε κοινωνικό ή εθνικό επίπεδο. Τα λάθη των πολιτικών, βλέπετε, δεν είναι ίδια κι όμοια με εκείνα των πολιτών δεδομένου ότι επηρεάζουν τη ζωή της χώρας και όλων μας. Γι’ αυτό τα ”συγγνώμη” τους δεν πρέπει να επηρεάζουν την κρίση και την εκλογική επιλογή μας…