Γιατί η αλλαγή δεν έρχεται…

Η διεκδίκηση ατομικών και συλλογικών συμφερόντων ενός λαού είναι μία διαδικασία που εξαρτάται από εκείνον τον υπέρτατο βαθμό όπου ο πληθυσμός αισθάνεται μια συνεχή, διακαή ανάγκη, να διεκδικήσει όλα αυτά που πιστεύει και αναζητά βαθιά μέσα του. Όσο δύσκολη, αργή, επίπονη, δυσβάσταχτη, μπορεί να είναι η διαδικασία προς την επίτευξη μιας αυθεντικής αλλαγής στην ελληνική κοινωνία, η ιστορία επανειλημμένα μας έχει δείξει πως η περίπτωση της “βαθιάς” αλλαγής στέκεται παρούσα ως μία απαραίτητη προϋπόθεση.

Η προσωπική και συλλογική δράση της αναζήτησης και της διεκδίκησης παρουσιάζονται ως εκείνες οι μοιραίες προϋποθέσεις που δεν θέλουν να επιτρέψουν την υλοποίηση για ευημερία, χωρίς πρώτα να εξυπηρετηθούν οι δικές τους απαιτήσεις. Η αλήθεια είναι πως, είτε το θέλουμε ή όχι, αυτή η διαδικασία θα παραμένει ένας ακατανίκητος αντίπαλος, ένας μονόδρομος που με επιμονή θα αγνοεί τις δικές μας επιθυμίες για κάτι λιγότερο εύκολο και διαφορετικό. Έτσι, η μόνιμη αλλαγή μπορεί να επιτευχθεί μόνο εξαιτίας της συγκεκριμένης ατομικής και συλλογικής αποφασιστικότητας για το καλύτερο.

Αυτή η διαδικασία πρακτικά σημαίνει πως για όσο διάστημα τα κοινωνικά στρώματα στην Ελλάδα συνεχίζουν να αδιαφορούν για τα προβλήματα που υπάρχουν και για την ευρύτερη κοινωνία, ή θέλουν να συνεχίζουν να πιστεύουν με επιμονή πως τα προβλήματα “των” δεν τους αφορούν, (γιατί απλά αφορούν “άλλους”) τόσο οι πιθανότητες για αλλαγή θα μειώνονται δραματικά.

Ως μαθηματικό αποτέλεσμα, η πιθανότητα να δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες για να έρθει η αλλαγή δεν θα μπορεί παρά να στηρίζεται ξανά και ξανά στην βαθιά εσωτερική εμπειρία της κατανόησης, αλλά ακόμα και εκείνης της κατάνυξης. Το διάβα της ιστορίας μας δείχνει με γενναιοδωρία πως για όσο χρονικό διάστημα οι λαοί πολεμούσαν για την ελευθερία τους ενάντια σε κατακτητές, “έχαναν” ή “κέρδιζαν” μόνο όταν συνειδητοποιούσαν πως η πορεία τους έφτανε σε εκείνο τον βαθμό ώστε να μην μπορούν να κάνουν διαφορετικά από το να θυσιάσουν την προσωρινή ευημερία για ένα καλύτερο μέλλον.

Όσο και αν είναι παράδοξο, συμβαίνει να είναι και το αξιόλογο στοιχείο που ανακαλύπτουμε στην ιστορία της ανθρωπότητας, άσχετα από τις μακροχρόνιες εντάσεις μεταξύ των χωρών. Ιδιαίτερα, σε εκείνες τις περιπτώσεις που οι αδυσώπητοι, ισχυροί κατακτητές ήθελαν να έχουν τον πλήρη έλεγχο της μοίρας των κατακτημένων. Σίγουρα, η αναφορά αυτού το άρθρου για το θέμα της αλλαγής στην ελληνική κοινωνία μπορεί να χαρακτηριστεί ως μία γενική, πλατιάζουσα ιδέα, που περιέχει πολλές και διάφορες διαστάσεις. Όμως, υπάρχει μια διάσταση όπου η έννοια της συλλογικής αλλαγής αφορά ένα είδος εκείνης της βαθιάς προσωπικής εμπειρίας.

Είναι μία διαδικασία που φιλοξενεί ριζοσπαστικές συνέπειες για το άτομο μεμονωμένα αλλά και την κοινωνία ευρύτερα. Αφορά την στιγμή όπου η προσωπική αίσθηση της διεκδίκησης του “συμφέροντος” μεταμορφώνεται σε μια ισχυρή δύναμη που μπορεί να ισοπεδώσει ακόμη και τις πιο αντίξοες συνθήκες.

Σε αυτή την περίπτωση η διαμόρφωση της εσωτερικής δύναμης μόνο τυχαία δεν είναι. Αφορά το «είναι» που υπάρχει στην ουσία του ανθρώπου και την ανάγκη του να αγωνισθεί για εκείνα που δεν βρίσκονται στην υλική διάσταση επιφανειακά, αλλά και στην άυλη. Όταν η γοητεία των επιτυχιών από πολιτικούς κατακτητές πηγάζει από πρόσβαση σε αμέτρητα υλικά αγαθά τότε παρουσιάζεται ως κατάφορα ελκυστική.

Όμως, είναι γεγονός πως υπάρχει μία χρονική περίοδος κατά την οποία συγκεκριμένα γεγονότα έρχονται σε αντιπαράθεση μέσα στην ψυχή του ανθρώπου ώστε να θέλει να τα ανατρέψει όλα. Αυτός ο χώρος βρίσκεται στην βαθιά προσωπική εμπειρία για εκείνες τις ιδέες που απαρτίζουν έννοιες όπως η αλήθεια, το νόημα, και τι πραγματικά διακυβεύεται στην ζωή του ανθρώπου.

Η μαφία της Σικελίας

Η μαφία της Σικελίας αντιπροσώπευε μία από τις πιο ισχυρές πολιτικό-κοινωνικές ομάδες επιρροής στην ιστορία της Ιταλίας αλλά και γενικότερα στην Ευρώπη, αν όχι και παγκοσμίως. Η ίδρυση και η λειτουργία της περιέχονταν σε μία υπερβατικά ισχυρή οργανωτική δομή και δράση. Ήταν σχεδόν παράλογο, και φυσικά αδύνατον, για τους αδύναμους, διστακτικούς πολίτες να εναντιωθούν σε απειλές από τα μέλη.

Το παράδοξο είναι πως η αυτούσια οργανωτική δύναμη της μαφίας βρισκόταν και βρίσκεται ανάμεσα σε “λεπτές γραμμές“. Δηλαδή, η ισχύς της περιέχεται σε εκείνες τις στερεωμένες αξίες που αφορούσαν και αφορούν την βαθιά εμπιστοσύνη και την συνεργασία.

Το οργανωμένο κίνημα της μαφίας αποτελούσε μία αδιαπέραστη ομάδα συλλογικής δράσης. Είχε άμεσο στόχο την εξαπάτηση αλλά και την εξάλειψη ατόμων που παρέμεναν εμπόδιο και με οποιονδήποτε τρόπο. Όμως, το οξύμωρο είναι πως ακόμα και σε αυτή την πανίσχυρη κοινότητα των σοβαροφανών ανθρώπων στην νότια Ιταλία η πραγματική αλλαγή ήρθε με τρόπο που κανένας τους δεν θα μπορούσε να φανταστεί.

Η δύναμη των μυστικών συμφωνιών μεταξύ ηγετών και ιδιαίτερα των ατόμων που εκτελούσαν εντολές των ανωτέρων, είχε φτάσει σε εκείνον τον βαθμό που ολόκληρες πόλεις δεν μπορούσαν να ησυχάσουν από την καθημερινή, συνεχή αβεβαιότητα. Πολίτες έτυχε να βρίσκονται σε λάθος σημείο και να τραυματιστούν χωρίς να έχουν καμία σχέση με τα άτομα της μαφίας. Ακόμα και σήμερα, με απόλυτη βεβαιότητα κανένας δεν μπορεί γνωρίζει το σύνολο των θυμάτων. Πολλοί είναι αυτοί που ακόμα αγνοούνται. Πολλοί είναι αυτοί που δολοφονήθηκαν γιατί είχαν το θάρρος αλλά και το θράσος να σταθούν μπροστά στα πλοκάμια της

Τα άτομα που απάρτιζαν και απαρτίζουν τις μυστικές συνεργασίες είχαν δημιουργήσει εσωτερικές, ατσάλινες διασυνδέσεις με όλα τα ανώτερα τα διοικητικά στρώματα της πολιτικής εξουσίας, ιδιαίτερα στην νότια Ιταλία. Οι αστυνομικές δυνάμεις έπαιρναν και έδιναν πληροφορίες πολύ πριν γίνει κάποια προσπάθεια για να εξορμήσουν μία προσπάθεια ώστε να συλλάβουν τα μέλη της. Αυτή η υπερβατική, αόρατη, άτρωτη παρουσία της μαφίας ήταν τόσο μεγάλη ώστε μεγάλες διεθνές ομάδες μυστικών πολιτικών οργανώσεων δραστηριοποιήθηκαν για να καταλάβουν πως λειτουργούσε και τι θα μπορούσαν να κάνουν για να τους σταματήσουν.

Στο επόμενο άρθρο θα εξετάσουμε το παράδειγμα του Τομάζο Μπουσκέτα, του πρώτου αρχηγού της Κόζα Νόστρα που έγινε πληροφοριοδότης των αρχών, για να αποκηρυχθεί τελικά από τους μαφιόζους πρώην συνεργάτες του ως προδότης. O Mπουσκέτα είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα που, όπως προαναφέραμε ήλθε μία χρονική περίοδος στην οποία συγκεκριμένα γεγονότα ήρθαν σε αντιπαράθεση μέσα στην ψυχή του και πήρε την απόφαση να τα ανατρέψει όλα…