Η εκδήλωση του ΚΙΝΑΛ και οι χίμαιρες για τη δημοκρατία

Στις 5 Ιουλίου το ΚΙΝΑΛ οργάνωσε μια συζήτηση διαδικτύου για την τη Δημοκρατία στη χώρα μας. Τους ομιλητές που πρόλαβα και άκουσα ήταν ο Γραμματέας του Τομέα Προστασίας του Πολίτη και καθηγητής Μαρίνος Σκανδάμης, o καθηγητής Κώστας Χρυσόγονος και ο καθηγητής Γιάννης Πανούσης. Στη συζήτηση, την οποία  έκλεισε η πρόεδρος του ΚΙΝΑΛ, κατατέθηκαν από τους ομιλητές οι από πολύ καιρό γνωστές διαπιστώσεις.

Οι διαπιστώσεις του κ. Σκανδάμη ήταν: Πρώτον, δεν υπάρχει ανεξάρτητη Δικαιοσύνη λόγω των –διαχρονικών λέω εγώ– παρεμβάσεων της εκτελεστικής εξουσίας σε αυτήν. Για τις αιτίες που ανοίγουν την πόρτα στην εκτελεστική εξουσία να παρεμβαίνει κάθε φορά που αυτή το επιθυμεί, ούτε κουβέντα δεν ακούστηκε. Ίσως να θεωρεί πως το δημοκρατικό πλαίσιο λειτουργίας είναι υπαρκτό και απλώς κάποιοι το αγνοούν. Δυστυχώς δημοκρατικό πλαίσιο δεν υπάρχει. Αυτό που υπάρχει είναι το καπιταλιστικό πλαίσιο, που επιβλήθηκε στη βάση του ρωμαϊκού ρεπουμπλικανικού πολιτεύματος, το οποίο όμως δεν έχει καμιά σχέση με τη δημοκρατία, παρά το ότι το βάφτισαν έτσι.

Σε αυτό, η διαπλοκή της Δικαιοσύνης με την εκτελεστική εξουσία είναι δεδομένη. Δηλαδή, τι ρόλο παίζουν οι ενώσεις (τα συνδικάτα) των εισαγγελέων και των δικαστών; Δεν είναι κομματικά παραμάγαζα; Πρόσφατα, η υπόθεση Κουφοντίνα τι μας θύμισε; Στο βιβλίο μου “Δούρειος Ίππος της δημοκρατίας” (εκδόσεις Άμμων) κάνω μια σύντομη αναφορά στο γιατί αυτά τα φαινόμενα συμβαίνουν και πως είναι δυνατόν να αντιμετωπιστούν. Τη μόνη πρόταση που έκανε ο κ. Σκανδάμης ήταν να θεσπιστεί ότι οι δικαστικοί που συνταξιοδοτούνται να μην λαμβάνουν αμέσως θέσεις στον εκτελεστικό τομέα, υπαινισσόμενος βασικά με αυτήν τη θέση την υπαρκτή σχέση μελών του τομέα της Δικαιοσύνης με πολιτικές παρατάξεις.

Δεύτερον, τα ΜΜΕ ακυρώνουν τον αντιπολιτευτικό λόγο. Παραπονέθηκε πως το Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο δεν κάνει καμιά προσπάθεια να βελτιώσει αυτή την κατάσταση. Κι αυτή η διαπίστωση είναι γνωστή εδώ και πολλά χρόνια. Το Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο δικαιολογήθηκε πως δεν διαθέτει τα μέσα! Ο κ. Σκανδάμης παρομοίωσε την κατάσταση σαν να υπάρχει ένα αόρατο χέρι που ρυθμίζει όλη αυτή τη συνωμοσία, ενώ τα πράγματα είναι πολύ απλά: Το καπιταλιστικό σύστημα επενδύει σε αγορές που υπόσχονται πολλά κέρδη σε είδος και χρήμα.

Εκλογική διαδικασία παραγωγός διαπλοκής

Και εδώ έρχεται το μεγάλο ερώτημα: Ποιοι δημιουργούν αυτές τις αγορές; Μα ποιοι άλλοι από τους “χαρισματικούς” επαγγελματίες πολιτικούς, που νέμονται την εξουσία των κομμάτων τους δια των φατριών και πασχίζουν για την ανανέωση της θητείας τους! Και εδώ το καπιταλιστικό σύστημα πετυχαίνει με ένα “σμπάρο δυο τρυγόνια”: και κέρδη να βγάζει και να έχει στη φάκα του τους “χαρισματικούς” πολιτικούς.

Ο καθηγητής Κώστας Χρυσόγονος αναφέρθηκε σε μία επίσης γνωστή διαπίστωση με πολλά παρακλάδια κι αυτή είναι ότι δεν υπάρχει εσωκομματική δημοκρατία. Τα πολιτικά κόμματα είναι προσωποκεντρικά και διοικούνται από ηγεμόνες. Ο καθηγητής τα είπε “χύμα”, χωρίς τακτ, αλλά δεν αναφέρθηκε σε καμιά αιτία που να διακρίνεται ως η υπεύθυνη γι’ αυτή την κατάσταση, εκτός από τα ηγεμονικά χαρακτηριστικά του αρχηγού. Άλλωστε –θα σκέφτηκε– με εκλογές αναδεικνύονται οι ηγεμόνες. Λέτε, όμως, αυτές να είναι και η αιτία για την ύπαρξη μη δημοκρατικών κομμάτων;

Και τότε πως είναι δυνατόν να συμβαίνει κάτι τέτοιο, αφού η εκλογική διαδικασία στις μέρες μας θεωρείται συνώνυμο της δημοκρατίας; Αυτό οφείλεται στο ότι η εκλογική διαδικασία συμβιώνει, αντικειμενικά, με τη διαπλοκή. Βασικά η εκλογική διαδικασία είναι σε ορισμένες περιπτώσεις παραγωγός διαπλοκής και στο δημοκρατικό πολίτευμα εκλογές γίνονται σε πολύ συγκεκριμένες περιπτώσεις, όπου ικανοποιούνται ορισμένες συνθήκες. Το ρεπουμπλικανικό σύστημα, που υπήρξε και εξ υπαρχής η προτίμηση του καπιταλιστικού συστήματος, δεν έχει καμιά σχέση με τη δημοκρατία. Το ίδιο σύστημα εφαρμόζεται με τον ίδιο τρόπο στις “καθώς πρέπει” δήθεν δημοκρατίες, καθώς και στις “μπανανίες”.

«Υπάρχει άραγε δημοκρατία»; 

Τέλος, ο καθηγητής Γιάννης Πανούσης ξεκίνησε με τη διαπίστωση, υπό τύπου ερωτήματος: «υπάρχει άραγε δημοκρατία»; Δηλαδή έθεσε το δίλημμα: θα συζητάμε περί κάποιου ανύπαρκτου πράγματος; Με το δίκιο του ο άνθρωπος έθεσε το ερώτημα. Είπε: Δεν υπάρχει δημοκρατία, όταν τα κόμματα δεν συζητάνε μεταξύ τους. Δεν υπάρχουν πολίτες που να συζητάνε για τη δημοκρατία ή κάτι τέτοιο.

Όμως, στο γιατί αυτά συμβαίνουν το πρόβλημα το εντόπισε στο ότι τα κόμματα δεν συζητάνε μεταξύ τους, άλλως η δημοκρατία θα λειτουργούσε, αφού και κατ’ αυτόν –υποθέτω– εκλογές γίνονται και άρα το πλαίσιο της δημοκρατίας υπάρχει. Κι αυτό ακριβώς είναι το πρόβλημα. Όλοι τους ζουν υπό την ψευδαίσθηση ότι το πλαίσιο και τα μέσα για την εξυπηρέτηση της δημοκρατίας υπάρχουν!

Ότι, απλώς χρειαζόμαστε τους κατάλληλους ανθρώπους για να γίνει σωστά. Φυσικά, δεν είναι οι μόνοι που διακατέχονται από αυτό το σύνδρομο. Οι περισσότεροι νοιώθουν ικανοποιημένοι με τη δημοκρατία “μαϊμού”. Και με αυτό αναδεικνύουν την άγνοιά τους σε ό,τι αφορά το πλαίσιο και τα μέσα που έχει ανάγκη ένα δημοκρατικό πολίτευμα για να λειτουργήσει και να αποδώσει σύμφωνα με τις αξιωματικές του αρχές.