Η οικονομική ηγεμονία της Αθηναϊκής Δημοκρατίας

Στην κλασσική περίοδο της Αρχαίας Ελλάδος διαπιστώνεται ότι η κύρια δύναμη μεταξύ των κρατών-πόλεων ήταν η Αθήνα. Αυτό δεν οφείλεται μόνο σε πολιτιστικούς ή διοικητικούς λόγους αλλά και στην οικονομική υπεροχή της.

Αρχικά η Αθήνα θεωρείται ναυτική δύναμη και ως τέτοια δύναμη έριξε το κύριο βάρος της στην μεγάλη ναυπήγηση εμπορικού στόλου, αλλά και στρατιωτικών πλοίων, για την διαφύλαξη και ενίσχυση των οικονομικών και εμπορικών θαλάσσιων διαδρομών της εποχής. Η Αθήνα μέσω του εμπορικού στόλου της, εξερεύνησε νέες περιοχές και άνοιξε νέους εμπορικούς διαδρόμους.

Μάλιστα εμπορευόταν με πολλές και μεγάλες πόλεις της εποχής, σε περιοχές της Μικράς Ασίας, Αιγύπτου, Φοινίκης και της Κάτω Ιταλίας. Αυτό έδωσε σαφή υπεροχή της έναντι των άλλων πόλεων κρατών, διότι η Αθήνα μονοπωλούσε το εμπόριο και είχε σημαντικά έσοδα απ’αυτό, όπως επίσης οι κατά τόπους έμποροι γνώριζαν σχεδόν εξ’ολοκλήρου τους Αθηναίους.

Εν συνεχεία, η Αθήνα εξασφάλισε τους θαλάσσιους εμπορικούς δρόμους δημιουργώντας πολεμικό ναυτικό όπου είχε σαν αποτέλεσμα την προστασία, αποτροπή και επίθεση εναντίων κακόβουλων λαών ή πόλεων-κρατών που αμφισβητούσαν την υπεροχή της. Η Αθήνα είχε γίνει θαλασσοκράτειρα.

Η Αθήνα θαλάσσια υπερδύναμη

Η συνεχής επαγρύπνηση των Αθηναίων έναντι των θαλασσίων οδών και εμπορίου τους είχε σαν αποτέλεσμα την μεγάλη αύξηση των εσόδων της Αθηναϊκής Δημοκρατίας και την κυριαρχία αυτής στο θαλάσσιο εμπόριο. Εφόσον κατείχε αυτά και ήταν η πρωτοπόρος ναυτική δύναμη της εποχής, πολλοί λαοί άρχισαν να εμπορεύονται μαζί της και να πληρώνουν κάποιους φόρους για την διέλευση των πλοίων και εμπορευμάτων τους.

Αυτό οδήγησε την Αθήνα στην δημιουργία νέων αποικιών και συμμαχιών και στόχο είχαν την περαιτέρω οικονομική ανάπτυξη και διείσδυση σε νέες περιοχές. Ουσιαστικά βλέπουμε πώς η μητρόπολη δημιούργησε ένα μεγάλο, ισχυρό θαλάσσιο κράτος εποπτεύοντας τις θαλασσίους οδούς. Με την δημιουργία αποικιών συγκέντρωνε περισσότερα έσοδα και δύναμη. Από γεωοικονομικής και γεωστρατηγικής απόψεως, η πολιτική που επέλεξε η Αθηναϊκή Δημοκρατία ήταν επιτυχής.

Αυτό οφείλεται στο ότι, πρώτον, ήλεγχαν τους θαλασσίους οδούς. Επομένως ήταν όλοι υποχρεωμένοι να περνούν από τους τότε γνωστούς θαλάσσιους δρόμους και να πληρώνουν κάποιο τέλος. Δεύτερον, έδωσε μεγάλο κύρος και δύναμη στην Αθήνα ώστε να μετασχηματιστεί σε μία μεγάλη δύναμη και να θεωρείται αποτρεπτικός παράγοντας έναντι άλλων λαών.

Κλείνοντας θα πρέπει να θυμηθούμε την φράση του Περικλή «Μέγα το της θαλάσσης κράτος». Να πάρουμε παράδειγμα από τις μεθόδους, τις πρακτικές, όπως και την ανταγωνιστικότητα των σύγχρονων ναυτικών και χερσαίων δυνάμεων, για την εξασφάλιση της πρωτοκαθεδρίας στους τομείς του εμπορίου, τεχνολογίας, και οικονομίας, έτσι ώστε να δημιουργήσουν μεγάλα και ισχυρά κράτη όπου θα διοικούν και θα αποκομίζουν τεράστια οφέλη έναντι των άλλων κρατών.