Υπάρχει φάρμακο για την πολιτισμική παρακμή της Δύσης;
31/07/2024Πολλοί αναρωτιούνται γιατί υπάρχει έλλειψη ενδιαφέροντος για την πολιτική και συνάμα απομάκρυνση από κάθε έννοια του “κοινού”. Οι απαντήσεις είναι τόσο εύκολες, που πραγματικά απορεί κανείς γιατί ακόμα αναρωτιόμαστε για αυτή την εξέλιξη. Η Ελλάδα αποτελεί το κορυφαίο παράδειγμα προς αποφυγήν, χωρίς να υπολείπεται σε αυτό βέβαια και η Ευρώπη στο σύνολό της, με μπροστάρηδες τα μεγαλύτερα κράτη (Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία).
Μία μαγική λέξη απαντάει σε γενικές γραμμές σε πολλά ερωτήματα και αυτή είναι η λέξη “διάψευση”. Διάψευση οραμάτων, διάψευση προσδοκιών, διάψευση ιδεών, διάψευση προσώπων, διάψευση πολιτικών εφαρμογών και τελικά διάψευση της ίδιας της ζωής. Αυτή η λέξη συνοδεύεται υποχρεωτικά από την απογοήτευση, αλλά έπεται της “όρεξης για δημιουργία” και της “πίστης σε μια καλύτερη ζωή” που καλλιεργήθηκε τις μεταπολεμικές δεκαετίες σε όλη την Ευρώπη.
Ιδιαίτερα μετά την κατάρρευση της ανατολικής Ευρώπης και την απουσία “κινδύνου” για το “δυτικό τρόπο ζωής”, όλα μετατράπηκαν μέσω μιας ιδιάζουσας μορφής ύπνωσης των κοινωνιών, σε έναν αγώνα κατανάλωσης και ισοπέδωσης κάθε ίχνους αρχών και αξιών σε όλες τις κοινωνίες (και μέσω της woke ατζέντας), τόσο οριζόντια όσο και κάθετα.
Η παρακμή
Λες και ένα μαγικό ραβδί κατηύθυνε τους ανθρώπους να αναζητήσουν την ευτυχία στα υλικά αγαθά και την υπερκατανάλωση, αφήνοντας στο περιθώριο τα σημαντικά της ζωής και κυρίως αδιαφορώντας για τον ίδιο τον άνθρωπο, κάτι που οδήγησε μέσω της αρχής του ατομικισμού στην απόλυτη μοναξιά, στην απομόνωση, στην περιθωριοποίηση και τελικά στην αδιαφορία για τις σχέσεις, για τη συνοχή της κοινωνίας, για τα ιδανικά, για τον αδύναμο συνάνθρωπο για την ενσυναίσθηση και το νοιάξιμο για τόσα που συμβαίνουν γύρω τους.
Το κυρίαρχο μοντέλο και ο δείκτης επιτυχίας ήταν και είναι το πόσες δεσμίδες χαρτονομίσματα σπαταλά κανείς στα κέντρα διασκέδασης, τι αυτοκίνητο και τι μέγεθος μεζονέτα διαθέτει και κανένας δεν αναρωτιέται για τον τρόπο απόκτησης ή διατήρησης αυτού του πλούτου (αλλά και για τον σκοπό) που σαφέστατα στηρίζεται σε γυάλινα πόδια. Αυτός ο τρόπος ζωής και η διαστρεβλωμένη κοσμοθέαση, δε ρίζωσε ξαφνικά ούτε επιβλήθηκε άσκοπα.
Οι κυρίαρχες εξουσιαστικές ομάδες διαχρονικά εφευρίσκουν τρόπους να ελέγξουν απόλυτα τις “μάζες” και μετά τους σκοταδιστικούς δογματισμούς, που άρχισαν να φθίνουν, πέρασαν στο στάδιο των ιδεολογικών φανατισμών και σήμερα εγκαθιστούν με ταχύτητα (λόγω της ανάπτυξης και της τεχνολογίας) τις λογικές του “META”: Μεταδημοκρατία, μετανεωτερικότητα και τελικά το μετάνθρωπο.
Το φάρμακο απέναντι στην παρακμή
Έναν μετάνθρωπο χωρίς ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, χωρίς φυσικές διαφοροποιήσεις, χωρίς φύλο, χωρίς προσωπικότητα. Ομογενοποίηση εξωτερικής εμφάνισης, προβλέψιμη συμπεριφορά, ένα αναλώσιμο γρανάζι σε μία μηχανή δημιουργίας πλούτου, έναν κρίκος σε μία αλυσίδα παραγωγής και κατανάλωσης, αλλά και καθορισμένων προτύπων που οδηγεί σε μία επίπλαστη και απόλυτα ελεγχόμενη “ευδαιμονία”.
Μετά την τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων στο Παρίσι (και όχι βέβαια μόνο από αυτό το γεγονός) έγινε σαφές, ότι η ανθρωπότητα έχει χάσει τον προσανατολισμό της και για να επανέλθει πρέπει, κατά τη γνώμη μου, να στραφεί ξανά στις ρίζες του πολιτισμού. Η απάντηση σε αυτόν τον ευτελισμό αρχών και αξιών αλλά και της ισοπεδωτικής λογικής σε κάθε θέμα που κυριαρχεί, μπορεί να είναι η επιλογή του τρόπου ζωής που προέταξε πριν δυόμιση χιλιάδες χρόνια ο ελληνικός (παγκόσμιος τότε) πολιτισμός και η φιλοσοφία.
Αυτός ο τρόπος σκέψης και δράσης στα πλαίσια της ανθρώπινης κοινότητας, δε θα γίνει με έναν μαγικό τρόπο από τη μια στιγμή στην άλλη, αλλά θα πρέπει να ξεκινήσει, έστω τώρα, μέσω της εκπαίδευσης από τη νηπιακή ηλικία που θα μάθει στους μελλοντικούς πολίτες, δια της επιστήμης, της έρευνας, της σκέψης και της αναζήτησης, την αξία των πανανθρώπινων αρχών, της ανθρώπινης αλλά και κάθε ζωής, του περιβάλλοντος και της ισορροπίας του πλανήτη. Είναι αργά, αλλά προλαβαίνουμε.