Mπορεί να είναι εχθρός μας ο Μόσκοβος;

Στο ξεκίνημα της συνέντευξης Τύπου που έδωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, μετά τη λήξη των εργασιών της Συνόδου Κορυφής του NATO στην Μαδρίτη, τόνισε: «Προφανώς, στρατηγικός αντίπαλος της Συμμαχίας, σε αυτή την συγκυρία είναι η Ρωσία…». Εννοώντας, καταφανώς, πως αφού είμαστε μέλος της συμμαχίας του ΝΑΤΟ, η Ρωσία αποτελεί και δικό μας στρατηγικό αντίπαλο. Την ίδια ώρα, σε διπλανή αίθουσα, ο στρατηγικός μας… σύμμαχος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, συναγελαζόταν με τον βιολογικά ετοιμόρροπο “Πλανητάρχη”…

Να δούμε, μετά και από αυτή τη δήλωση του Πρωθυπουργού, πόσα και ποια ελληνικά οπλικά συστήματα – που δεν μας περισσεύουν – θα στείλει ακόμα στον Ζελένσκι για να σκοτώνει Ρώσους στρατιώτες…Σε αυτή τη ζοφερή παγκόσμια συγκυρία – σύγκρουση θα ήταν το ορθότερο -όπου το πρώτο και μεγαλύτερο θύμα είναι η ελεύθερη πληροφόρηση και η αλήθεια, ως σκεπτόμενος πολίτης και Έλληνας, νοιώθω ενοχλημένος όταν ακούω την υποβολιμαία* φράση: «Και πότε η Ρωσία βόηθησε την Ελλάδα;» Έτσι, στην ελαχιστότητά μου σκέφτηκα να προσπαθήσω να συνεισφέρω ό,τι δύναμαι ώστε ο καλοπροαίρετος αναγνώστης αυτού του σημειώματος να μπορεί να έχει ίδια γνώμη στο παραπάνω ερώτημα.

Η Συνθήκη του Κιουτσούκ Καϊναρτζή (1774), που υπογράφηκε μεταξύ Ρωσίας και ηττημένης Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ήταν το αποτέλεσμα του έκτου Ρωσοτουρκικού πολέμου (1768-74), στον οποίο η Ρωσία κατέλαβε την Αζοφική, την Κριμαία και τη Βεσσαραβία (σημερινή Μολδαβία και τμήμα της Ουκρανίας). Με την υπογραφή της Συνθήκης αυτής κατοχυρώθηκε νομικά το δικαίωμα της χρήσης της Ρωσικής σημαίας από Έλληνες πλοιοκτήτες, όπως και η ναυπήγηση από αυτούς πλοίων μεγάλου εκτοπίσματος. Χρησιμοποιώντας τη ρωσική σημαία και τη χορήγηση αδείας επιτηδεύματος, από τον διοικητή της Οδησσού, σε όσους ύψωναν τη ρωσική σημαία, ο εμπορικός στόλος των Ελλήνων πλοιοκτητών αναπτύχθηκε θεαματικά. Έτσι μπήκαν οι βάσεις της παγκόσμιας κυριαρχίας της Ελληνικής ναυτοσύνης. Επίσης, αξίζει να σταθούμε στο 7ο άρθρο της Συνθήκης, όπου τονίζεται: «Η Πύλη υπόσχεται να παρέχει συνεχή προστασία στη Χριστιανική Θρησκεία και τις εκκλησίες αυτής».

Ελληνική Επανάσταση-Απελευθέρωση

«Ακόμα ετούτη η Άνοιξη, ραγιάδες – ραγιάδες,
τούτο το καλοκαίρι…
Ώσπου να ‘ρθει ο Μόσκοβος, ραγιάδες – ραγιάδες,
να φέρει το σεφέρι»! (δημώδες της Τουρκοκρατίας)

Στις 6 Ιουλίου του 1827 οι εκπρόσωποι της Ρωσίας, της Αγγλίας και της Γαλλίας υπέγραψαν την Σύμβαση του Λονδίνου. Η Σύμβαση προέβλεπε τη διακοπή των εχθροπραξιών στην Ελλάδα και τη δημιουργία ενιαίου ελληνικού κράτους, υποτελούς στο Σουλτάνο. Μετά από επιμονή της Ρωσίας, ενσωματώθηκε σ’ αυτή μυστικό άρθρο που έλεγε πως, σε περίπτωση που ένα από τα δύο μέρη δεν συμμορφωθεί στους όρους ανακωχής και συμφιλίωσης (όπως προέβλεπε η Σύμβαση), τότε «οι Μεγάλες Δυνάμεις θα εφαρμόσουν από κοινού μέτρα για την εκπλήρωση της Σύμβασης».

Μετά από επιμονή του Ρώσου επιτετραμμένου στο Λονδίνο Χ.Α. Λήβεν, στις από κοινού οδηγίες προς τους τρεις συμμαχικούς ναυάρχους, που βρίσκονταν με τους στόλους τους στις ελληνικές θάλασσες, περιλήφθηκε το εξής σημαντικό εδάφιο: «Σε περίπτωση άρνησης εκ μέρους της Πύλης της διαμεσολάβησης και της εκεχειρίας σε διάστημα μηνός, οι μοίρες των τριών συμμαχικών Δυνάμεων θα πρέπει να πλησιάσουν τις ακτές της Ελλάδος και από κοινού να αναχαιτίσουν οποιαδήποτε βοήθεια, μέσω θαλάσσης, εκ μέρους τουρκοαιγυπτιακών στρατευμάτων…». Ακολούθησε, τον Οκτώβριο τους 1827, η καταστροφική για τον Τουρκοαιγυπτιακό στόλο, Ναυμαχία του Ναυαρίνου.

Στην Αγία Πετρούπολη, το γεγονός χαιρετίστηκε με πανηγυρισμούς και δοξολογίες. Αντιθέτως, στο Λονδίνο θεωρήθηκε ότι ο Κόδριγκτον παραβίασε τις εντολές που είχε λάβει. Έτσι, ο Άγγλος μονάρχης, στον λόγο του της 29ης Ιανουαρίου 1828 χαρακτήρισε το Ναυαρίνο «ατυχές συμβάν» και εξέφρασε τη λύπη του για τη σύρραξη του βρετανικού στόλου με «τη ναυτική δύναμη του παλαιού συμμάχου»!!! Μερικούς μήνες μετά, ο ναύαρχος Κόδριγκτον απομακρύνθηκε από το αξίωμά του.

Παρά την καταστροφή στο Ναυαρίνο, οι Τούρκοι δεν έλεγαν να συμμορφωθούν. Αυτοδικαίως οι Δυνάμεις που υπέγραψαν τη Σύμβαση του Λονδίνου όφειλαν να προβούν σε νέες, ακόμη πιο αποφασιστικές ενέργειες. Όμως, η Αγγλία και η Γαλλία απέφευγαν να ενεργήσουν. Μόνη η Ρωσία συνέχιζε να επιμένει ώστε να υπάρξει τελική λύση. Τον Απρίλιο του 1828 ξεκίνησε νέος Ρώσο-Τουρκικός πόλεμος. Το Ελληνικό Ζήτημα μπορεί να μην ήταν ο μοναδικός λόγος του πολέμου αυτού, παρέμενε πάντως κυρίαρχο και η Ρωσική νίκη επέβαλε την διπλωματική του διευθέτηση. Σύμφωνα με την Συνθήκη Ειρήνης της Ανδριανούπολης της 2ης/14ης Σεπτεμβρίου 1829, η Πύλη υποχρεούνταν να αναγνωρίσει την αυτονομία της Ελλάδος και σε μισό χρόνο από την υπογραφή της, την ανεξαρτησία της. «Με τον τρόπο αυτό – σύμφωνα με τον επιφανή Έλληνα ιστορικό Α. Βακαλόπουλο, – ο ρωσοτουρκικός πόλεμος, που δημιούργησε τέτοια ανησυχία στην πολιτική ατμόσφαιρα της Ευρώπης, έλυσε, σαν το σπαθί το γόρδιο δεσμό, τις ατελείωτες διαπραγματεύσεις και υποκίνησε της απελευθέρωση της Ελλάδας».

Μόσκοβος

Στις 6 Απριλίου, το ελληνικό ΥΠΕΞ χαρακτήρισε ως personae non gratae 12 μέλη διπλωματικών και προξενικών αποστολών της Ρωσίας στην Ελλάδα. Η εκπρόσωπος του Ρωσικού ΥΠΕΞ Μαρία Ζαχάροβα, με αφορμή το γεγονός, σχολίαζε: «Το ελληνικό κράτος, που δημιουργήθηκε χάρη στη βοήθεια της Ρωσίας, με πρώτο ηγέτη τον υπουργό Εξωτερικών της Ρωσίας, έμεινε ουσιαστικά χωρίς διπλωματικές σχέσεις με τη χώρα μας. Και αυτό παρά το γεγονός ότι μοιραζόμαστε την ίδια πίστη με τους Έλληνες, κληρονομούμε την ίδια παράδοση και γενικά δεν αρνηθήκαμε ποτέ να βοηθήσουμε τους Έλληνες φίλους μας», συμπλήρωνε, υπενθυμίζοντας την περσινή βοήθεια στην κατάσβεση των φωτιών, με την αποστολή του θηριώδους αεροσκάφους Beriev-200 αλλά και πυροσβεστών.

Να συμπληρώσω πως πέρυσι, κυριολεκτικά, τα ρωσικά θηρία έδωσαν σκληρές μάχες με τις μεγάλες πυρκαγιές που είχαν ξεσπάσει στην Ελλάδα με αποκορύφωμα εκείνη της Βαρυμπόμπης, όπου τα ρωσικά αεροσκάφη κατάφεραν να περιορίσουν την φωτιά. Είναι εύκολο να φανταστεί κανείς τι θα είχε συμβεί σε όλα τα πύρινα μέτωπα αν δεν επιχειρούσαν τα Beriev-200… Ας προσευχηθούμε, λοιπόν, για φέτος, γιατί Beriev δεν θα έχει…

 

Και όταν, στην ομιλία του στο Αμερικάνικο Κογκρέσο, ο κ. Μητσοτάκης παρομοίασε τους μαχητές του Τάγματος Αζόφ με τους Ελεύθερους Πολιορκημένους στο Μεσολόγγι(!), η Μαρία Ζαχάροβα σχολίασε: «Ο κ. Μητσοτάκης έδωσε ένα περίεργο σύνολο ιστορικών αναλογιών. Ο εθνικοαπελευθερωτικός αγώνας των Ελλήνων πριν από διακόσια χρόνια παρουσιάστηκε ότι ήταν ισοδύναμος με τις εγκληματικές ενέργειες του καθεστώτος του Κιέβου, το οποίο επί οκτώ χρόνια πολέμησε εναντίον των πολιτών του στο Ντονμπάς. Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι οι ήρωες στην υπεράσπιση του ελληνικού φρουρίου του Μεσολογγίου το 1826 τοποθετήθηκαν στο ίδιο επίπεδο με τους Ναζί από το Τάγμα Αζόφ!».

Κλείνω με ρεπορτάζ από επίσκεψή της Μαρίας Ζαχάροβα το 2018 στην Αθήνα:
Δέος για την Ελλάδα: Τι εντυπωσίασε την Μαρία Ζαχάροβα στην Αθήνα – «Το όνειρο έγινε πραγματικότητα» λέει η εκπρόσωπος του ΥΠΕΞ Ρωσίας.

Ενθουσιασμένη εμφανίστηκε η εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Ρωσίας, Μαρία Ζαχάροβα, από την επίσκεψή της στην Ελλάδα, συστήνοντας μάλιστα τη χώρα μας και στους φίλους της στο Facebook. «Το πολιτιστικό ταξίδι μου στην Ελλάδα έφτασε στο τέλος του. Πριν από αυτό, είχα επισκεφθεί την Αθήνα πολλές φορές.
Πάντα όμως ως μέλος μιας επίσημης αντιπροσωπείας, και πάντα σύμφωνα με την κλασική διαδρομή “αεροδρόμιο-δουλειά-αεροδρόμιο”.

Δεν μπορώ ούτε να το πιστέψω πως επιτέλους είδα όλα αυτά για τα οποία είχα διαβάσει τόσα πολλά, είχα σκεφτεί τόσα πολλά, είχα φανταστεί τόσα πολλά: τον Παρθενώνα, τις Καρυάτιδες, το ατελείωτο Αρχαιολογικό Μουσείο, την Αρχαία Κόρινθο, την εκκλησία της Αγίας Τριάδας στην Αθήνα, τα αρχαία θέατρα, τα μέρη που σύμφωνα με τους μύθους ο Ασκληπιός θεράπευε… Συνήθως όταν σε ρωτάνε για τις πρωτεύουσες του κόσμου “τι σου άρεσε περισσότερο;” Απαντάς γενικά και αόριστα: “πολλά” ή “τα πάντα”.
Αλλά όχι στην Αθήνα. Η Ακρόπολη πραγματικά με εντυπωσίασε. Αναμενόμενα μεγαλοπρεπής και απροσδόκητα συναρπαστική», έγραφε η Ζαχάροβα στο Facebook.

Και το ερώτημα, μετά από όλα τα παραπάνω, παραμένει: Ελλάς-Ρωσία: Μπορεί να είναι εχθρός μας ο Μόσκοβος;

---

* Το λόγιο επίθετο υποβολιμαίο σημαίνει αυτό που υποβάλλεται σε κάποιον από άλλον ή γίνεται με υπόδειξη άλλου.

Πηγές:

el.wikipedia.org, argolikivivliothiki.gr, iefimerida.gr, tovima.gr, newsauto.gr, epilekta.com