Ο φόβος ροκανίζει τη δημοκρατία

Πίσω από τα είδωλα και τα αντιείδωλα της πολιτικής ρητορικής κρύβεται ο ίδιος σκηνογράφος, ο ίδιος μηχανισμός προπαγάνδας, που απανθρωπίζει όλες τις όψεις της πολιτικής εξέλιξης. Έτσι και αλλιώς σήμερα η ουσία της πολιτικής κείται πέρα από τα πολιτικά σχήματα και λειτουργεί στο όνομα της αυθεντίας, που προβάλλεται ως υποκατάστατο του ιερού. Οι πολιτικές ιδεολογίες αποτελούν σύμφωνα με τον Ραιημόν Αρόν διαφορετικές σημασίες από την αρχική τους τοποθέτηση.

Η πολιτική καλύπτεται από έναν κακοποιητικό αναχρονισμό που μας παραπλανά κάτω από μια ξεθωριασμένη αλληλεγγύη, έλεγε ο Άρθρουρ Καίσλερ. Και συνεχίζοντας τόνιζε ότι βρισκόμαστε μπροστά σ’ ένα σημασιολογικό πληθωρισμό, όπου ο ξεπεσμός της πολιτικής έννοιας πάει πολύ μακριά. Παλαιότερα οι διαφορές μεταξύ των πολιτικών αντιθέσεων ήταν μιας διαφορετικής ηθικής, σήμερα οι διαφορές έχουν απαλειφθεί από τις επιστημονικές τοποθετήσεις οι οποίες κινούνται στην κάμψη της υπεκφυγής. O ζωολόγος και ηθολόγος Κόνραντ Λόρεντς μίλησε για εδαφικά σύνορα των ζώων συνδέοντας τα με τα εδαφικά σύνορα των κρατών. Ερμηνεύοντας έτσι το έδαφος με την επιθετικότητα. Ο Ρομπέρτ Αντρέ πάλι, είδε το ζήτημα της εδαφικής κυριαρχίας μέσα από τα πτηνά που υπερασπίζονται το έδαφος τους και το θεμελίωσε με τις ανθρώπινες κοινότητες και την υπεράσπιση των εδαφών.

Η πολιτική ως κοινωνική μηχανική

Με άλλα λόγια η επιστήμη μεταβάλλεται σε πολλές κοίτες που ποτέ δεν ενώνονται και ξεμακραίνουν αντί να γειτνιάζουν. Κινείται στις ελάσσονες υπεκφυγές που δεν μπορούν να βεβαιώσουν κάτι συγκεκριμένο, αλλά κρυσταλλώνουν αβεβαιότητες. Έτσι η πολιτική γίνεται «τμηματική κοινωνική μηχανική» όπως και η θεωρία κατά τον Καρλ Πόπερ. Εκεί όπου η δημοκρατία παντρευόταν με τον ουμανισμό και την αυτεξουσιότητα του πολίτη σήμερα η αντι-ουμανιστική δημοκρατία ξοδεύεται σε μικροπολιτικές σκοπιμότητες κάτω από τη χαλαρότητα των θεσμών που οδηγούνται στην αγριότητα του μηδενισμού.

Η χειραφέτηση της πολιτικής αντί να διευκολύνει τη χειραφέτηση της ανθρωπότητας τη δεσμεύει στον αέρα της παρακμής και στον αρνητισμό. Σταματά κάθε κυκλοφορία των πνευματικών αξιών και εντάσσει την εξέλιξη στη γνώση της αγνωσίας. Μια τέτοια πολιτική καταργεί όλες τις οργανικές κοινότητες και τις αξίες που λειτουργούσαν για χρόνια ως κοσμικό ρίγος της δημοκρατίας και εντάσσει τον πολίτη στο μειονεκτικό αρνητισμό. Ο μειονεκτικός αρνητισμός ξετυλίγεται ως “ψευδαισιακή δικαιωματοχρησία” και ποτέ ως αγωνιστική διεκδίκηση.

Έτσι και αλλιώς η δημοκρατία που ταυτιζόταν μ’ ένα παρελθόν ορθής πολιτείας έχει χάσει τη θεμελιωτική της δύναμη και καταλήγει σ’ ένα άδειο νόημα. Η πολιτική πλέον σκηνοθετεί το φόβο γνωρίζοντας ότι ως πρωτογονικό ένστικτο μπορεί να κυριαρχήσει. Ο φόβος σήμερα γίνεται μια συνεχής ροή εκτροπής και μαζί μετατροπή του νοήματος της ζωής. Και στις σύγχρονες δημοκρατίες ισοδυναμεί με μια καρκινωματώδη μετάσταση, μ’ έναν επ’ άπειρον πολλαπλασιασμό κάποιας ομοιοπαθητικής αυτοκτονίας. Οι εξουσίες τώρα πια είναι ικανές μόνο για να δημιουργούν ακραία φαινόμενα φόβου και μαζί ακραία συστήματα φόβου τα οποία προσπαθούν να εξορθολογικοποιήσουν με ιδεοληψίες εκλογικευμένου επιστημονισμού τη σύγχρονη δημοκρατία μας.

Ο δυτικός πολίτης σήμερα αναζητά ένα νέο κέντρο της δημοκρατίας και ρίχνεται στην περιπέτεια μιας νέας ζωής η οποία φθίνει σε προβληματισμό και αναστέλλει κάθε δημιουργική προώθηση. Να γιατί η δημοκρατία εκφράζεται ως απολυτοποίηση της παραφθοράς των αρχών και αξιών της. Η δε ιδέα της σήμερα αναφέρεται και προσδιορίζεται μόνο σ’ έναν κύκλο πολιτισμού που απο-μυθολογεί το παρελθόν και καταργεί όλα τα υποστρώματα διαχρονικών αξιών.