Ο Στέλιος Ράμφος στη “Σικελία”

του Μάκη Ανδρονόπουλου  – 

Ο Στέλιος Ράμφος είναι ένας δεινός πλατωνιστής, πιθανώς και πλωτινιστής, που εντρύφησε στην πατερολογία και στο ρεύμα των νέο-ορθόδοξων. Πέρα από όλα αυτά, όμως, είναι και ο ψυχαναλυτής του Γένους. Το 2007 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Αρμός το έργο του “Ο καημός του Ενός – Κεφάλαια της ψυχικής ιστορίας των Ελλήνων”, όπου –όπως ο ίδιος διαβεβαιώνει– «η κοινωνία μας διέρχεται οξεία κρίση ταυτότητος. Ο κοινός αυτός τόπος σημαίνει περαιτέρω ότι τα μέλη της δεν έχουν δική τους απάντηση στο ερώτημα “ποιος είμαι” ούτε στο ερώτημα “τι είναι τούτο το ποιος”, εις τρόπον ώστε να νιώθουν συχνά ξένοι στον ίδιο τον τόπο τους».

Τα ερωτήματα αυτά, βέβαια, στην πραγματικότητα δεν τίθενται, επειδή απλά υπάρχει ισχυρή αίσθηση της ταυτότητας. Ο Ράμφος, πάντως, αποδίδει το φαινόμενο της απουσίας απαντήσεων στην έλλειψη «ανεπτυγμένης εσωτερικότητος και τρόπου αυτογνωσίας». Και εξηγεί στο έργο αυτό ότι «ο Έλλην έχει ανάγκη από στερεότυπα για να καθρεφτίζεται εκεί ο εαυτός του και να λαμβάνει εξ αντανακλάσεως την εικόνα του. Αναζητεί, επομένως, στο είδωλο της ταυτότητος ένα μέσον αποκλεισμού του διαφορετικού. Με τη λογική των τυπικών δεδομένων της ταυτότητος, η ετερότης θέτει υπό αμφισβήτηση την εικόνα περί μοναδικότητος του εθνικού μας εαυτού και γίνεται έτσι επίφοβη». Δέκα χρόνια αργότερα, η λαίλαπα της ακραίας βιοπολιτικής των μνημονίων δεν κλόνισε την ταυτοτική αυτοπεποίθηση των Ελλήνων.

Ο φιλόσοφός μας μάλλον συνειδητοποίησε ότι οι συνεντεύξεις του στον Σκάι και αλλαχού δεν πέτυχαν να οδηγήσουν τον Έλληνα στην “αυτογνωσία”. Προφανώς, έχοντας ερμηνεύσει την ψυχική κατάσταση της Αριστεράς μετά την συνθηκολόγηση του ΣΥΡΙΖΑ σαν φάση υποσυνείδητης ηττοπάθειας, εμφανίστηκε στο συνέδριο της ΝΔ για να εξηγήσει ότι «τα εσωτερικά μας Εξάρχεια δημιουργούν τα εξωτερικά».

“Στρατηγική αντοχής”

Αφού, λοιπόν, ενημέρωσε τους “γαλάζιους” συνέδρους ότι «η πολύ πιθανή νίκη της ΝΔ» θα είναι ένας «Γολγοθάς», καθώς θα βρεθεί απέναντι στο «χάος» των προβλημάτων, ανέπτυξε μια «στρατηγική αντοχής», ώστε η μελλοντική κυβέρνηση Μητσοτάκη να ανακτήσει την «εμπιστοσύνη». Τον όρο δανείστηκε από τον χεγκελιανό Φράνσις Φουκουγιάμα, αυτόν που μετά την κατάρρευση των καθεστώτων στην Ανατολική Ευρώπη είχε ανακοινώσει το τέλος της Ιστορίας.

Εξήγησε πως μόνο με μια αυστηρή αυτοκριτική μπορεί να συμβεί το θαύμα της εμπιστοσύνης. «Όποιος ομολογεί τα λάθη αντέχει»! Είναι μια ευφυής μεταφορά του μυστηρίου της εξομολογήσεως στην πολιτική πρακτική. Και βεβαίως η εκπληκτική αυτή σύλληψη εντάσσεται στο δόγμα του πατρός Μητσοτάκη πως «σε δέκα χρόνια οι Έλληνες θα τα έχουν ξεχάσει όλα».

Ο Ράμφος έριξε το ανάθεμά του στο ελληνικό κράτος που είναι ο «σταυρός του πολιτικού», λες και το κράτος δεν το έφτιαξαν οι κοτζαμπάσηδες. Μέσα από μια περίπλοκη αντίστιξη του αρχαίου κράτους με το νεωτερικό, που δυστυχώς ελάχιστοι εκ των συνέδρων μπόρεσαν να κατανοήσουν, θεώρησε ότι αυτό το κράτος αποτελεί τη «μόνιμη παθογένεια». Σε μια πλατωνική ανάταση στον κόσμο των Ιδεών, ο φιλόσοφός μας κατηγόρησε την «πολιτική τάξη ότι κρατάει την κοινωνία σε νηπιακή κατάσταση» και επέκρινε το «παράδοξο σχήμα» της σχέσης κράτους-Εκκλησίας.

Τα “εσωτερικά Εξάρχεια”

Προφανώς, θα θεωρεί, αν και δεν το είπε, ότι η Εκκλησία (εσωτερικά Εξάρχεια) αποτελεί το θεμέλιο λίθο του κοτζαμπάσικου κράτους και πως εάν ο λίθος αυτός αποκολληθεί από το κράτος, τότε, αυτό είναι εύκολο από οι δυνάμεις του «γνήσιου φιλελευθερισμού» να το απελευθερώσουν.

Ο έμπειρος αυτός εμβρυουλκός της ψυχής είναι σαφές πως ξεκίνησε το ταξίδι του προς τη Σικελία, όπως αιώνες πριν ο αριστοκράτης ολιγαρχικός δάσκαλός του, ο Πλάτωνας. Εκεί είχε φιλοξενηθεί στην αυλή του βασιλιά των Συρακουσών, από την οποία εκδιώχθηκε εξ αιτίας κάποιας εκκολαπτόμενης συνωμοσίας. Ξαναγύρισε ως πολιτικός σύμβουλος του διαδόχου, αλλά εξεδιώχθη και πάλι.

Είναι άγνωστο κατά πόσο οι Ιδέες του Ράμφου συγκινούν τους κυνικούς γιάπηδες με τους οποίους ο Κυριάκος φιλοδοξεί να κυβερνήσει, αλλά και όσους άλλους κρύβονται στους διαδρόμους και στα υπόγεια της δεξιάς πολυκατοικίας. Επί της ουσίας, η ομιλία Ράμφου αποτέλεσε ένα ακόμη πέπλο συγκάλυψης για τα μεγάλα ψέματα που σφυρηλατούνται εν όψει του 2018 από όλα τα κόμματα.