Οι “Κωνσταντίνοι” της Ιστορίας
21/05/2025
Όνομα Αγίων, βασιλέων, ποιητών, που εορτάζεται σήμερον από την Εκκλησία μας.
Όνομα, αντιδάνειον από την Λατινική γλώσσα constantia (=σταθερότητα) και της Ελληνικής (Ίστημι=στήνω), του Μεγάλου Κωνσταντίνου (306-337 μ.Χ.), υιού του Κωνστάντιου Χλωρού και της (Αγίας) Ελένης. Ως αυτοκράτωρ, ο Μεγάλος Κωνσταντίνος νομιμοποίησε τον Χριστιανισμό, ίδρυσε την Κωνσταντινούπολη, πρωτεύουσα της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και κυκλοφόρησε το χρυσό νόμισμα “Κωνσταντινάτο”, που δεν έχασε την αξία του επί 10 αιώνες.
«Είθε ο εξαδάκτυλος βασιλιάς Κωνσταντίνος κι η Ωραία Ελένη, να μας αποδώσουν σύντομα την Αγιά Σοφιά και το Ίλιον» έγραψε φίλος τις επ’ ευκαιρία «ή έστω τον 13ο μισθό», που μας παρακρατεί ο Κυριάκος.
Όνομα, επίσης, 11 αυτοκρατόρων του ενδόξου Βυζαντίου και του τελευταίου Παλαιολόγου (1448-1453), που έπεσε στα τείχη του πολιορκούμενου από τους Οθωμανούς προπυργίου της δύσεως, που είπε το «προτιμώ να πεθάνω παρά την παράδοση». Η ρήσις επαναλήφθηκε πολλές φορές, έκτοτε, από τους Έλληνες, απ’ τον Μάρκο Μπότσαρη, τους “ελεύθερους πολιορκουμένους” του Μεσολογγίου και τους ήρωες της ΕΟΚΑ στην Κύπρο.
Κωνσταντίνος, το όνομα, επίσης, των δύο βασιλέων της πολιτικής παλινορθώσεως της Ελλάδος, του Στρατηλάτου Κωνστατίνου β.(1868-1922) και του τελευταίου 13ου βασιλέως των Ελλήνων (1940-2020). Στην Ύδρα εορτάζεται ο Οσιομάρτυρας Κωσταντίνος ο Υδραίος και στην ακριτική Ορεστιάδα ο μεγάλος Έλληνας μαθηματικός, Κωνσταντίνος Καραθεοδωρής (1873-1950).
Ο πατριωτικός ποιητής Παλαμάς κι ο υπερμοντέρνος Καβάφης έφεραν το όνομα Κωνσταντίνος. Επειδή, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν, αμφισβήτησε προχθές την γενοκτονία των Ποντίων, ας θυμηθούμε το σχετικό Καβαφικό ποίημα “ΠΑΡΘΕΝ” του 1921 που αγνοεί ο κ. Γεραπετρίτης (ΚΠΚ: Κρυμμένα Ποιήματα 1877-23, ΙΚΑΡΟΣ 1993)
«ζερβά ο βασιλιάς, δεξιά ο πατριάρχης
ακούσθηκε κι είπε να πάψουν πια
“πάψτε παπάδες τα χαρτιά και κλείστε τα βαγγέλια”
Πήραν την Πόλη, πήραν την Σαλονίκη».