Οι τέσσερις σταθμοί στην ιστορική πορεία του Ελληνισμού

Όμως σαν αντιστάθμισμα σε αυτή την ‘’κοσμογονική αδικία’’, ο Δημιουργός έστειλε τους καλύτερους θεούς που είχε στη κυριαρχία του, για να διακυβερνήσουν με ένα υπερβατικό τρόπο την πορεία των λαών της Ελληνικής χερσονήσου και του Αιγαιακού Αρχιπελάγους. Και βέβαια οι θεοί όντες και οι ίδιοι υπερβατικοί στις δράσεις τους, τα κατάφεραν τα μέγιστα, αφού οι Έλληνες μεγαλούργησαν στη πορεία των αιώνων, και μάλιστα όχι για μια περίοδο, αλλά για τουλάχιστον τέσσερις, που η κάθε μια τους είχε διάρκεια ολόκληρων αιώνων!

Η 1η λαμπρή περίοδος ( 5ος και 4ος π.Χ. αιώνας)

Οι θεοί των Ελλήνων, πράγματι διέθεταν ένα μεγάλο ηθικό πλεονέκτημα. Ήταν συγχρόνως θεοί και άνθρωποι, έχοντας από τη μία θεϊκές δυνατότητες αλλά και από την άλλη είχαν και τις ίδιες αδυναμίες με τους θνητούς. Σε αυτό θα μπορούσαμε να αποδώσουμε και το ότι οι Αρχαίοι Έλληνες κατάφεραν να φτάσουν τόσο σε επίπεδο σκέψης όσο και σε επίπεδο δράσης σε υπερβατικά επίπεδα. Νιώθοντας τους θεούς τους ως ανταγωνίσιμους με τους εαυτούς τους, κατέβαλαν τέτοιες προσπάθειες για να εξηγήσουν τόσο τους φυσικούς νόμους όσο και το μυστήριο της ζωής αλλά και της ανθρώπινης συμπεριφοράς, που αυτά ήταν προνόμια μόνον των θεών!

Αυτό τους έφτασε στο υπέρτατο επίπεδο της σκέψης αλλά και της ερμηνείας της ζωής. Επινόησαν και εφάρμοσαν την υπέρτατη έννοια κοινωνικής διακυβέρνησης, της Δημοκρατίας, αλλά και επιχείρησαν να στοιχειοθετήσουν τις υπέρτατες κοινωνικές αξίες, του καλού, του ηθικού και του δικαίου. Παράλληλα έδωσαν ερμηνεία στις φυσικές δυνάμεις της φωτιάς, του αέρα και του νερού όσο όμως και της ύλης . Ήταν η πρώτη λαμπρή περίοδος του Ελληνισμού και του Αρχαιο – ελληνικού θαύματος! Αυτό ουδέποτε και από ουδένα αμφισβητήθηκε, και ας έχουν περάσει 25 (!) αιώνες!

Αντίθετα η εξωστρέφεια που αναπτύχθηκε εξ αιτίας της ισχυρής δυναμικής των μηνυμάτων του σε παγκόσμιο επίπεδο, συνεχίζεται ως και σήμερα.

Η 2η λαμπρή περίοδος

Ο Μακεδόνας Στρατηλάτης, που η σκέψη του και θέλησή του μετουσίωνε το βαθυστόχαστο όλων των Ελληνικών φυλών, κατάφερε να κυριαρχήσει σε δεκάδες λαούς και στις τρείς ηπείρους, από την Αρχαία Αίγυπτο έως και την Ινδία, και από τους Φιλίππους έως και τον Καύκασο! Η επιρροή τόσο της σκέψης του Αριστοτέλη, του Πλάτωνα και του Ηράκλειτου όσο και η διάδοση και η κυριαρχία της Ελληνικής γλώσσας συνεχίστηκε και για αιώνες μετά, μέσω των διαδόχων του Μ. Αλέξανδρου. Οι Πτολεμαίοι, οι Σελευκίδες, οι Λυσιμαχιδείς και οι Αντιγονιδείς αναδείχτηκαν άξιοι συνεχιστές του έργου του.

Αυτό διήρκεσε για μερικούς αιώνες έως ότου οι Ρωμαίοι κατέκτησαν τα βασίλειά τους και ακόμη όταν κάποιους αιώνες αργότερα εμφανίστηκε η νέα θρησκεία του χριστιανισμού! Ο Ρωμαίος Αυτοκράτορας Κωνσταντίνος ως η αφορμή της 3ης χρυσής περιόδου. Μπορεί η θητεία του Μέγα Κωνσταντίνου ως Ρωμαίου Αυτοκράτορα, να ήταν η αφορμή για την νέα περίοδο όπου ο Ελληνισμός λάμπρυνε ξανά την ιστορία της ανθρωπότητας, όμως τόσον οι συνθήκες είχαν ήδη δημιουργηθεί όσο και η παρακαταθήκη υπήρχε από πολύ παλαιότερα. Κατά πρώτον σε ολόκληρη την Ανατολική Μεσογειακή λεκάνη μιλούνταν και γράφονταν η Ελληνική γλώσσα ως προϋπάρχουσα από τα χρόνια των διαδόχων του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Κατά δεύτερον υπήρχαν πολυάριθμες χριστιανικές κοινότητες που είχαν ιδρυθεί από τα πρώτα χρόνια του χριστιανισμού. Εκτιμούμε πως δεν ήταν καθόλου τυχαίο που ο Απόστολος Παύλος από τις πρώτες δεκαετίες της διάδοσης της νέας θρησκείας είχε καταφέρει να δημιουργήσει τουλάχιστον έξι κοινότητες χριστιανών σε ισάριθμες περιοχές του Ελλαδικού χώρου. Την Κρήτη, την Κόρινθο, τους Φιλίππους και τη Θεσσαλονίκη της Μακεδονίας, την Έφεσο της Ιωνίας και τους Κολοσσούς της Φρυγίας.

Σίγουρα είχε διαγνώσει ότι υπήρχε στον Ελληνιστικό χώρο το κατάλληλο κλίμα σε επίπεδο σκέψης, όπου θα μπορούσαν να ευδοκιμήσουν οι νέες ιδέες που πρέσβευε η διδασκαλία του Χριστού. Οι κοινότητες βέβαια αυτές, έως το 330 μ.Χ. όταν ο Μέγας Κωνσταντίνος αποφάσισε να μεταφέρει τη πρωτεύουσα του Ανατολικού Ρωμαϊκού κράτους στη Βασιλεύουσα είχαν αυξηθεί πληθυσμιακά θεαματικά και πολλές εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες είχαν ήδη ασπασθεί τον Χριστιανισμό. Ακόμη όσον αφορούσε την Ελληνική γλώσσα, όλοι οι πνευματικοί άνθρωποι των Ανατολικών αυτών επαρχιών της Αυτοκρατορίας αλλά και όσοι απασχολούνταν σε ανώτερες διοικητικές θέσεις είχαν Ελληνική καταγωγή και η χρησιμοποιούμενη γλώσσα διοίκησης, ήταν η Ελληνική.

Συνεπικουρούμενος λοιπόν ο Αυτοκράτορας Κωνσταντίνος και από τους δύο αυτούς παράγοντες τόσο της διάδοσης της Ελληνικής γλώσσας όσο και των πολυπληθών χριστιανικών κοινοτήτων πήρε την απόφαση για τη μεταφορά της Αυτοκρατορίας στη Κωνσταντινούπολη. Εκεί πλέον θα χτυπούσε η καρδιά της ανθρωπότητας και για πολλούς αιώνες αργότερα. Δικαίως λοιπόν όλη η περίοδος από εκείνη του Αυτοκράτορα Κωνσταντίνου και για δώδεκα αιώνες αργότερα έως και την άλωση της Πόλης από τους Οθωμανούς το 1453 μ.Χ. συνδέθηκε άρρηκτα με τον Ελληνισμό, αφού κυριάρχησε η Ελληνική γλώσσα και η Ελληνική σκέψη.  Ήταν και αυτή η περίοδος του Βυζαντίου, μια μεγάλη κατάκτηση του Ελληνισμού και ας μην υφίστατο ως Εθνική κυριαρχία των Ελλήνων!

Η 4η περίοδος λαμπρότητας

Έκτοτε ο Ελληνισμός και για τετρακόσια τόσα χρόνια βρέθηκε σε μεγάλα δεινά και υπέφερε τα πάνδεινα. Οι Οθωμανοί κατακτητές, ήξεραν πολύ καλά ότι για να καταφέρουν να εξασφαλίσουν τη κυριαρχία τους, θα έπρεπε ειδικά στον χώρο του λαού των Ελλήνων που πάντα λειτουργούσε ως η καρδιά των βασιλείων και των Αυτοκρατοριών, να του ‘’ξεριζώσουν τη ψυχή του’’! Και αυτό επιχείρησαν από την πρώτη στιγμή που εγκαταστάθηκαν στην Ελληνική – κατά την εννοιολογική θεώρηση βέβαια – επικράτεια , αφού στην πραγματικότητα αυτή ως αυθύπαρκτη ουδέποτε πλέον των μετέπειτα χρόνων του Μ. Αλεξάνδρου υφίστατο.

Πότε ήταν Ρωμαϊκή επαρχία, πότε Βυζαντινή, ακόμη και κάποτε Ενετική επαρχία ! Όμως το φρόνημα των σκληροτράχηλων αυτών κατοίκων της Χερσονήσου και του νησιωτικού Αρχιπελάγους , που οντολογικά συνέθεταν τον ενιαίο Ελληνικό λαό, ποτέ δεν απωλέσθηκε. Ο στόχος λοιπόν των Οθωμανών κατακτητών για το ξερίζωμα της ψυχής των Ελλήνων επιχειρούνταν με κάθε απόφαση και ενέργειά τους. Ίσως βέβαια και η Υψηλή Πύλη κάποια στιγμή και να το πίστεψε ότι το είχαν καταφέρει. Τόσες και τόσες γενιές που είχαν περάσει ως ραγιάδες ή ‘’Γκιαούρηδες’’ όπως ονόμαζαν τους κατακτημένους οι Οθωμανοί , οι κατακτητές τους πίστευαν πως δεν θα τους είχε μείνει υπολογίσιμη έννοια Εθνικής συνείδησης. Όμως η εθνεγερσία του ΄21 διέψευσε παντελώς τους ευσεβείς πόθους των Οθωμανών. Ακόμη και από τις στάχτες του – αφού στην πραγματικότητα το είχαν ολοκληρωτικά κάψει – το Ελληνικό έθνος αναγεννήθηκε!

Αλήθεια δεν γνωρίζουμε πού και ποιοί πίστευαν πως το Ελληνικό έθνος κάποια στιγμή θα απελευθερωνόταν. Δεν πρέπει να ξεχνούμε το ότι ακόμη και για τον Ρήγα Φεραίο τον πρωτεργάτη του Ελληνικού ξεσηκωμού, αυτό φάνταζε τόσο άπιαστο όνειρο ώστε είχε εκτιμήσει πως μόνο μια Παν – βαλκανική επανάσταση όλων των λαών των Βαλκανίων, θα κατάφερνε να αποτινάξει τον Οθωμανικό ζυγό. Προς τούτο μάλιστα στα επαναστατικά και πολιτικά του κείμενα είχε ονειρευτεί ένα μοντέλο συνταγματικής διακυβέρνησης σε ένα πολυεθνικό Βαλκανικό κράτος! Και όμως ο Ελληνικός ξεσηκωμός συνέβη!

Ή μάλλον καλύτερα οι Έλληνες τα κατάφεραν να λαμπρύνουν ξανά την ιστορική τους παρουσία. Για μια ακόμη φορά, την 4 η κατά σειρά, οι ΄Έλληνες απέδειξαν το μεγαλείο της φυλής τους! Αναδιφώντας την υφιστάμενη κατάσταση της προεπαναστατικής Ελλάδας διακρίνουμε τρείς κυρίως παράγοντες που συνετέλεσαν στην επιτυχία της εθνεγερσίας. Ο πρώτος ήταν η ύπαρξη των πεφωτισμένων ατόμων με την άσβηστη φλόγα στην καρδιά τους, που συνέλαβαν και έκαναν πράξη την ‘’φιλική εταιρεία’’. Ο δεύτερος ήταν η ύπαρξη ισχυρών παραγόντων με Ελληνική εθνική συνείδηση που διέθεταν ισχύ τόσο στον Οθωμανικό διοικητικό μηχανισμό όσο και στις Παραδουνάβιες ηγεμονίες όπου κάποιοι ήταν και ηγεμόνες όπως ο Υψηλάντης, ο Σούτσος και άλλοι.

Και ο τρίτος ήταν τα ‘’λιοντάρια’’ της Ρούμελης και του Μωριά που δεν λογάριαζαν τη ζωή τους , παρά, το μόνο που σκέφτονταν ήταν η απελευθέρωση της πατρίδας τους!