Πού χάθηκαν τόσες χιλιάδες Έλληνες στην… Βόρεια Μακεδονία;

Μετά από λανθασμένες και άσκοπες στην κατάληξή τους ενέργειες από ελληνικής πλευράς, επί 27 συναπτά έτη, οδηγηθήκαμε τελικά στην Συμφωνία των Πρεσπών, που υπέγραψε η κυβέρνηση Τσίπρα και αποδέχθηκε και υλοποιεί η κυβέρνηση Μητσοτάκη. Έτσι έχουμε, πλέον, στα βόρεια σύνορά μας ένα κράτος με την ονομασία Βόρεια Μακεδονία, που κατοικείται από μια… μακεδονική εθνότητα, που ομιλεί την… μακεδονική γλώσσα και ξεχάσαμε τους χιλιάδες Έλληνες της μειονότητας. Μπράβο μας!

Και στις μέρες μας, η ελληνική κυβέρνηση δίνει αγώνα για την ένταξη αυτού του κράτους στην Ευρωπαϊκή Ένωση, κάτι που παρεμποδίζει – με σθένος – η Βουλγαρία, θέτοντας βέτο, με όρο την αναγνώριση βουλγαρικής μειονότητας σ’ αυτό, καθώς επίσης δεν αναγνωρίζει μακεδονική γλώσσα! Κάθομαι και προβληματίζομαι και αναρωτιέμαι, από την πλευρά μας τί κάνουμε για την αναγνώριση της πολυπληθούς ελληνικής μειονότητας, που πάνω από έναν αιώνα εξαϋλώνεται εκεί; Τόσο λίγοι Έλληνες απέμειναν στην προπολεμική Βαρντάσκα, στην τιτοϊκή Μακεδονία και στην νατοϊκή Βόρεια Μακεδονία; Είναι έτσι; Ή μήπως άλλη είναι η αλήθεια;

Μια αλήθεια που ξεπερνά τα όρια και της πιο εξημμένης πατριωτικής φαντασίας θα ανακαλύψουμε με την βοήθεια των αριθμών. Τα στοιχεία μιλούν μόνα τους και δεν χρειάζονται ούτε σάλτσες, ούτε μεγαλοποιήσεις. Αντίθετα, η παράθεση όλων των ντοκουμέντων, που βγαίνουν μετά από σκληρό ψάξιμο στη φόρα, γέρνει συντριπτικά την πλάστιγγα προς την πλευρά της ελληνικής αλήθειας. Όταν ο σέρβικος στρατός μπήκε το 1913 στο Μοναστήρι, η εθνολογική κατανομή του πληθυσμού της πόλης ήταν:

Έλληνες 14.000
Τούρκοι 15.930
Βούλγαροι 6.000
Ρουμανίζοντες 446
Εβραίοι 6.000
Τσιγγάνοι 339

Στα ελληνικά σχολεία του Μοναστηρίου το 1913 φοιτούσαν 1695 μαθητές και σ’ αυτά του Κρουσόβου 557. Σε παλιό γαλλικό χάρτη αναγράφονται περισσότερα από 70 Ελληνικά σχολεία στην περιοχή της Μακεδονίας που το 1913 κατέλαβε ή Σερβία. Ταυτόχρονα, στην περιοχή της Στρώμνιτσας, πού καταλήφθηκε στην αρχή από τούς Βούλγαρους και την πήρε το 1919 ή Γιουγκοσλαβία, υπήρχαν τα εξής ελληνικά σχολεία: Μέσα στην πόλη ένα ημιγυμνάσιο, ένα παρθεναγωγείο, δύο αστικά σχολεία και δύο νηπιαγωγεία, με σύνολο μαθητών 1.200. Στην ύπαιθρο 19 σχολεία με 25 δάσκαλους και 1.300 μαθητές. Η γλώσσα των αριθμών είναι σκληρή, ίσως δυσάρεστη για πολλούς μα είναι και ή μόνη αληθινή. Έτσι τα παρακάτω απογραφικά στοιχεία των αρχών του αιώνα έχουν να μας πουν πάρα πολλά:

Βέβαια, ένας μεγάλος αριθμός αυτού του ελληνικού πληθυσμού βρισκόταν σε εδάφη πού πέρασαν στην ελληνική επικράτεια. Όμως τί γίνεται μ’ αυτούς που έμειναν από την άλλη μεριά των συνόρων;

Αποκαλυπτικά στοιχεία 

Οι επόμενοι πίνακες αναφέρουν στοιχεία για μερικά χωριά και πόλεις του Βιλαετίου Μοναστηριού, πού παρέμειναν μετά το 1913 στην γιουγκοσλαβική επικράτεια:

Στον Δήμο Κρουσόβου εκτός από την πόλη ανήκαν και οκτώ χωριά. Έτσι ό συνολικός πληθυσμός του Δήμου έφτανε τούς 5.733. Απ’ αυτούς 3.544 ήταν Έλληνες και 2.189 Βούλγαροι.

Τώρα βέβαια, ό κακόπιστος πράκτορας των Βορείων γειτόνων μας, που θα διαβάσει τις στατιστικές θα πει πώς είναι στοιχεία του 1900 και πως μετά τον Μακεδονικό Αγώνα και τούς Βαλκανικούς Πολέμους έγιναν μετακινήσεις πληθυσμών σημαντικές, πού άλλαξαν ριζικά την εικόνα της περιοχής. Και όμως, στατιστικός πίνακας του 1913 αναφέρει:

Βέβαια, οί αμφισβητίες, πονηρά φερόμενοι, θά πουν ότι ναι μεν έτσι ήταν αλλά μετά, έγιναν ανταλλαγές πληθυσμών και οι ευρισκόμενοι εκεί Έλληνες ήλθαν στην Ελλάδα. Είναι όμως έτσι τα πράγματα; Ή στατιστική πού δημοσίευσε το 1923 ό Χένρι Μοργκεντάου, πρώτος Πρόεδρος της Επιτροπής Αποκατάστασης Προσφύγων της Κ.Τ.Ε. (Κοινωνίας τών Εθνών) αναφέρει:

Εγκαταστάσεις στην Ελληνική Μακεδονία από το 1912:

1. Από Σερβία Έλληνες 5.000
2. …………………………………………

Μόνο 5.000 χιλιάδες Έλληνες μπόρεσαν να έλθουν στην Ελλάδα. Αυτό βέβαια έχει και την εξήγησή του. Οι Σέρβοι δεν κυνήγησαν τον ντόπιο πληθυσμό, αλλά πονηρά φερόμενοι άφησαν σε μια ελεγχόμενη “ησυχία” τους κατοίκους κάθε φυλετικής απόχρωσης, με στόχο αφού συνηθίσουν και προσαρμοστούν στην νέα κατάσταση, να τους παρουσιάσουν, χωρίς να υπάρξουν αντιδράσεις, σαν ενιαία εθνολογική οντότητα. Σαν Μακεδόνες!

Απογραφικά στοιχεία μέχρι σήμερα

Κι όμως οι Έλληνες των Σκοπίων δεν έχασαν την ψυχή τους. Σε γερμανική απογραφή της Κατοχής δήλωσαν την πραγματική τους εθνικότητα 100.000 απ’ αυτούς, δηλαδή το 12% από  800.000 πληθυσμό! Και πόσοι άλλοι, φοβισμένοι, δεν μίλησαν…

Η απογραφή του 1951 δίνει 158.000 ελληνικό στοιχείο. Εξ αυτών 25.000 είναι Έλληνες γηγενείς κάτοικοι Μοναστηρίου, 100.000 βλαχόφωνοι, 3.000 Σαρακατσαναίοι και 32.000 Έλληνες πολιτικοί πρόσφυγες του εμφυλίου, δηλαδή το 18% από 900.000 πληθυσμό.

Στις 25 Σεπτεμβρίου του 1991, η πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας ανακήρυξε την ανεξαρτησία της. Το ίδιο έτος η Βουλγαρία κατέθεσε υπόμνημα στον ΟΑΣΕ υποστηρίζοντας ότι στο νέο αυτό κράτος κατοικούν 2.000.000 Βούλγαροι και 200.000 Έλληνες. Στην απογραφή του 1991 παρ’ ότι δεν κοινοποιήθηκαν λεπτομερή απογραφικά στοιχεία, εν τούτοις στον αντιπολιτευόμενο Τύπο δημοσιεύθηκαν πληροφορίες πως περί τις 200.000 άτομα δήλωσαν ελληνική εθνική συνείδηση.

Από την πλευρά του ο Κίρο Γκλιγκόροφ, με αφορμή αυτή την απογραφή, σε δήλωσή του στην τσεχική εφημερίδα «”Tseski Denik”, τον Ιούνιο του ’94, ανέφερε την ύπαρξη 100.000 πολιτών ελληνικής καταγωγής: “The Greeks say that there are 250,000 Greeks here, while according to the statistics, there are only 100,000.” Πάλι καλά…

Σε έκθεση του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών για τα δικαιώματα των μειονοτήτων, που δημοσιεύτηκε στις 31 Ιανουαρίου 1995, γίνεται λόγος για «καταπιεζόμενη ελληνική μειονότητα». Προς επίρρωση της ανωτέρω έκθεσης, η επίσημη απογραφή του 2002 κατέγραψε μόνο 422 άτομα, τα οποία δήλωσαν την εθνικότητά τους ως Έλληνες!
Το πρόβλημα, επιτέλους  λύθηκε! (για τους καρεκλοκένταυρους της ελληνικής διπλωματίας). Αλλοίμονο…

---

Πηγές: Γιώργου Ν. Μουσταΐρα “Γιουγκοσλαβία και Μακεδονικό” (1986) και Βικιπαίδεια.