Την πατρίδα μου είδα…

Την πατρίδα μου άκουσα πρώτη φορά στα λόγια του πατέρα μου: «Παιδί μου, εμείς έχουμε ζήσει πόλεμο», και στις διηγήσεις των αδελφών του, πώς τον προστάτευαν στους βομβαρδισμούς των Γερμανών πάνω στα βουνά έξω από τη Λάρισα, όταν έφυγαν από την Αθήνα για να εγκατασταθούν στην Κατερίνη. Την πατρίδα μου πρώτη φορά άκουσα στη φωνή του πατέρα μου, κάθε φορά που αφηγούνταν πώς έσωσε η μητέρα του τον πατέρα του, δίδοντας όλα τα χρυσαφικά των αρραβώνων στους Τούρκους για τη ζωή του. Με ένα μικρό κοκάλινο εικόνισμα με ασημένια περίδεση της Αγίας Παρασκευής, προστάτιδας των κοριτσιών και των οφθαλμών, φασκιωμένο στον κόρφο της μπήκαν στο πλοίο όταν έγινε η καταστροφή της Σμύρνης.

Την πατρίδα μου πρώτη φορά είδα στα μάτια εκείνων που την στερήθηκαν. Στα μάτια από ένα παπαδοπαίδι από τον Βούρκο και ενός καπετάνιου από τη Χειμάρρα. Οι Βορειοηπειρώτες με έσωσαν από τον εαυτό μου και μου έμαθαν την πατρίδα μου.

Λένε ότι το έθνος-κράτος είναι μία κατασκευή, ένα δημιούργημα που εξυπηρετεί πολιτικές σκοπιμότητες και εξουσίες. Λογοτεχνία, η τέχνη του λόγου (μέσα σε αυτήν εντάσσονται και κείμενα της θρησκείας, της ιστορίας και της φιλοσοφίας) είναι η ανθρώπινη ψυχή που πάλλεται μέσα στον χρόνο. Αν αφουγκραστεί κανείς αυτόν τον παλμό, όπως αφουγκράζεται το εσωτερικό ενός μαργαρώδους όστρακου στο ακροθαλάσσι το καλοκαίρι, θα ακούσει ξανά και ξανά τη λέξη πατρίδα. Οι άριστοι, Παλαμάς, Σικελιανός, Σεφέρης, Ελύτης, Εγγονόπουλος, Βαλαωρίτης, Καββαδίας, παίνεψαν, δόξασαν και μοιρολόγησαν την πατρίδα αυτή.

Δεν υπάρχει τόπος που να πήγε ψυχαναλυτής ή ιστορικός, στον οποίο δεν είχε προηγουμένως φτάσει λογοτέχνης. Ο Ντοστογιέφσκι στο “Έγκλημα και Τιμωρία” βάζει τον ήρωά του να φονεύσει εν είδει ανθρωπολογικού πειράματος. Θα αντέξει ο άνθρωπος το έγκλημα; Στον άνθρωπο ενυπάρχει ένα ισχυρό εσωτερικό κέντρο το οποίο δεν μπορεί να διασαλευθεί. Υπάρχει ένα εσωτερικό όριο που άπαξ ξεπεραστεί, ο άνθρωπος χάνει τον εαυτό του. Ακόμη και ο πολύς Χάιντεγκερ το είχε πει: το ιερό είναι ανώτερο από το θείο. «Πάτερ ημών»: το πρώτο όνομα που έδωσε ο άνθρωπος στον Θεό του ήταν «πατέρας». Και από εκεί ετυμολογείται η λέξη πατρίδα.

Εγκλήματα ΣΥΡΙΖΑ, ενοχικός Μητσοτάκης

Ο Ερντογάν κήρυξε πόλεμο στη χώρα μας δίχως να ξοδέψει μία σφαίρα. Τα εγκληματικά λάθη της πενταετίας του ΣΥΡΙΖΑ, καθιστούν την κατάσταση σχεδόν ανεξέλεγκτη. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, πριν από από οχτώ ακριβώς μήνες έλαβε ισχυρή λαϊκή εντολή να αποκαταστήσει την τάξη. Ο Έλληνας πρωθυπουργός συστηματικός και εργασιομανής, δεν κατάφερε να επιβληθεί του ενοχικού και σκεπτικού εαυτού του. Οι συγκυρίες και ο τόπος απαιτούσαν διαφορετικό ήθος, και -φευ- άλλο χαρακτήρα για να μη χαθεί πολύτιμος χρόνος.

Ο σιωπηλός Αντώνης Σαμαράς, στήριξε και στηρίζει τη σημερινή κυβέρνηση, τόσο προεκλογικά όσο και τώρα. Σιωπηλός, διότι λέει τα ελάχιστα, στο Συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας τον περασμένο Δεκέμβριο περιορίστηκε στα απολύτως αναγκαία. Δεν πρόκειται για προσφυγικό, δεν πρόκειται καν για μεταναστευτικό, πρόκειται για αμιγή στοχευμένο, εργαλειακό «λαθροεποικισμό». Η Ελλάδα υφίσταται ασύμμετρο, υβριδικό, ολοκληρωτικό πόλεμο. Ο εκλεκτός καθηγητής Άγγελος Συρίγος τόνισε: «Το διεθνές δίκαιο επιτρέπει push back μεταναστών όταν εγείρεται θέμα εθνικής ασφάλειας ή δημόσια υγείας».

Την πατρίδα μου βλέπω κάθε φορά που διαβάζω Όμηρο (Τίποτα γλυκύτερο δεν υπάρχει από την πατρίδα και τους γονείς), Ηρόδοτο (το όμαιμον, το ομόγλωσσον, το ομότροπον και το ομόθρησκον), Θουκυδίδη (Με τους εννόμους έννομος, με τους ανόμους άνομος), Δημοσθένη (Πολεμούν σωστά όσοι δεν αντιμετωπίζουν τις καταστάσεις, αλλά τις προβλέπουν).

«Όσο για μας, μας μένουν, μολαταύτα, μερικά αναφαίρετα πράγματα. Όταν διαβάζω στον Όμηρο τις απλές λέξεις: “φάος ηελίοιο” -σήμερα το λέω: “φως του ήλιου”- νιώθω μια οικειότητα που συγγενεύει περισσότερο με μια συλλογική ψυχή, παρά με μια προσπάθεια γνώσης». Κάθε φορά που ανατρέχω στη φράση αυτή του Σεφέρη αντηχούν στα αυτιά μου τα λόγια ενός Έλληνα από το Αλύκο της Βορείου Ηπείρου: «Εμείς την Ελλάδα δεν θα την χορτάσουμε ποτέ».