Το παγκόσμιο καπιταλιστικό μαγαζί τρέφεται με συγκρούσεις
23/10/2024Αρθρογράφοι του αποκαλούμενου προοδευτικού χώρου (σοσιαλδημοκρατικού και δημοκρατικής αριστεράς), διατυπώνουν, διαχρονικά, περίπου ταυτόσημες διαπιστώσεις, σε ό,τι αφορά την υπάρχουσα πλανητική πολιτική κατάσταση, αλλά, όπως είναι και φυσικό, διαφέρουν στα συμπεράσματα και τους πολιτικούς στόχους.
Αποτέλεσμα αυτού είναι να δημιουργείται, με την συμβολή και του δίδυμου της νεοφιλελεύθερης και της αυξανόμενης ακροδεξιάς παράταξης, μια, χωρίς τέλος, εικόνα χαοτικής κατάστασης, σε ό,τι αφορά στα πολιτικά συμβαίνοντα. Στην δημιουργία αυτής της διεθνούς εικόνας συμβάλουν, προφανώς και οι επιτήδειοι κάθε κοπής, αλλά και αυτοί που διαπνέονται από ειλικρινείς καλές προθέσεις. Όσο, δε, αυτή η εικόνα δεν ξεκαθαρίζεται, έξοδος από αυτόν τον λαβύρινθο δεν θα υπάρξει.
Ένα στοιχείο που θα βοηθήσει σε αυτό το ξεκαθάρισμα είναι να διαπιστωθεί ο τρόπος παραγωγής, κατά Μαρξ, που κυριαρχεί στο πλανητικό στερέωμα. Αυτός που φαίνεται να δεσπόζει είναι ό τρόπος που εξυπηρετεί τις ανάγκες του καπιταλιστικού συστήματος, παρά του ότι το πολιτικό φάσμα, σε θέσεις εξουσίας, καλύπτεται από όλες τις αποχρώσεις. Δηλαδή, σε κάθε χώρα οι διαθέτοντες κεφάλαια-ιδιώτες, οργανισμοί (ιδιωτικοί ή δημόσιοι)-τα επενδύουν για παραγωγή προϊόντων-φυσικά ή υπηρεσίες-και σε πλαίσιο “ανταγωνιστικό” μεταξύ τους τα εμπορεύονται με στόχο το κέρδος.
Το πρόβλημα της σοσιαλδημοκρατίας
Ενστάσεις της σοσιαλδημοκρατίας κτλ. σε αυτό υπάρχουν, προτάσσοντας το επιχείρημα πως οι δημόσιοι οργανισμοί και υπηρεσίες τους κατά τη συνταγή του Μαρξ, εξυπηρετούν, χωρίς κέρδος, το δημόσιο συμφέρον, δηλαδή τους πολλούς. Προφανώς, οι καλές προθέσεις της δεν αμφισβητούνται, όμως τα αποτελέσματα αυτών των οργανισμών την διαψεύδουν, γιατί αυτοί εξυπηρετούν πρωτίστως αλλότρια συμφέροντα που σχετίζονται με τους πρωταγωνιστές των διοικήσεών τους.
Η σύνθεσή τους, στην πράξη, αποτελείται από το διορισθέν της κυβέρνησης, συνήθως, κομματικό στέλεχος, που φιλοδοξεί την άνοδό του σε ανώτερα αξιώματα, και, δια της διαπλοκής, από τους εργαζόμενους στους δημόσιους οργανισμούς. Με αποτέλεσμα οι οργανισμοί, με αυτό το είδος αφεντικών, να εξελίσσονται σε δυσκίνητα γραφειοκρατικά μορφώματα στα οποία το καθεστώς είναι του τύπου: ο Γιάννης κερνάει και ο Γιάννης πίνει, με θύματα, προφανώς, τους πολίτες, που καταβάλλουν τον οβολό τους δια της φορολόγησής τους, χωρίς να φτάνουν σε αυτούς τα αναμενόμενα ανταποδοτικά ωφελήματα.
Πότε χορεύουν τα ποντίκια
Σε τέτοιες περιπτώσεις το ένα κακό φέρνει το άλλο, που είναι η δημιουργία αγοράς για προσφορά υπηρεσιών προς τους πολίτες τις οποίες οι δημόσιες μονάδες αδυνατούν να προσφέρουν. Αυτό το κενό καλύπτεται με επενδύσεις από το ιδιωτικό κεφάλαιο, το οποίο αναδεικνύει συγχρόνως και τις “αρετές” του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής. Με αποτέλεσμα αντί οι μονάδες αυτές να αποτελούν το ανάχωμα στον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής, στην πράξη μετασχηματίζονται σε υπηρέτες του.
Τα ίδια συμβαίνουν, φυσικά, και σε κάποια καθεστώτα αριστερού προοδευτισμού, καθώς και σε δικτατορικά καθεστώτα, όπως αυτό του Πούτιν, ή τα θρησκευτικά καθεστώτα των μουλάδων. Ο λόγος που υπάρχουν αυτές οι ομοιότητες είναι γιατί σε όλα υπάρχουν καπιταλιστές που αξιοποιούν τις επενδυτικές ευκαιρίες. Μάλιστα, με την βοήθεια του κατάλληλου πολιτεύματος που προσφέρεται από τον, δήθεν, δημοκρατικό ρεπουμπλικανισμό των απείρων εκφάνσεων, ώστε οι επενδυτές να μπορούν και να το ελέγχουν.
Το σκανδαλώδες της υπόθεσης είναι ότι αυτή η δυνατότητα προκύπτει ως ένα είδος δώρου των πολιτικών προς αυτό! Ο τρόπος με τον οποίο αυτό επιτυγχάνεται είναι η χρήση της άμεσης εκλογής ενός πολιτικού από τους πολίτες, βασικό χαρακτηριστικό του ρεπουμπλικανισμού, αντί μιας έμμεσης μορφής εκλογής (βλ. Δούρειος Ίππος της Δημοκρατίας, εκδόσεις Άμμων), με την οποία ο υποψήφιος δεν έχει την ανάγκη να είναι ευρέως γνωστός στο κοινό, παρά μόνο να είναι αποδεκτός στο κομματικό. Αυτός ο τρόπος ανάδειξης απαλλάσσει το υποψήφιο από την ανάγκη να διαθέτει χρήματα τα οποία, συνήθως, αποκτώνται δια της αναζήτησης χορηγών που οδηγεί στην εξάρτησή του από αυτούς.
Το καπιταλιστικό πεπρωμένο
Όπως ειπώθηκε και παραπάνω η αρχή του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής είναι ο ανταγωνισμός των καπιταλιστών στη βάση: ο καθένας για πάρτη του με στόχο το κέρδος. Φυσικά στο σύστημα αυτό δεν παράγεται πολιτισμός, αλλά γυμνή βαρβαρότητα. Ο ανταγωνισμός είναι αδυσώπητος και ό,τι ενισχύσεις υπάρχουν, πέραν των κυβερνήσεών τους, δεν αφήνονται αναξιοποίητες. Σημαντικά ερείσματα απαντώνται στις διάφορες θρησκείες, τα οποία και αξιοποιούνται στη βάση: ο σκοπός αγιάζει τα μέσα.
Να, λοιπόν, πως αναδύονται και οι αιτιάσεις του Χάντινγκτον περί την σύγκρουση πολιτισμών. Μπορεί να μην είναι ακόμα η σύγκρουση ανάμεσα σε διαφορετικούς πολιτισμούς, αφού αυτοί δεν υπάρχουν, αλλά είναι, σε κάθε περίπτωση, υπαρκτή. Καπιταλιστές είναι αυτοί και ευδοκιμούν σε όλες τις θρησκείες με τον ίδιο τρόπο. Όταν δεν υπάρχει δημοκρατία τα ποντίκια χορεύουν. Τόσα απλά.