“Βιολογικός Λενινισμός”: Ένας όρος με παρελθόν και παρόν…
10/08/2025
Οι τωρινές εμπειρίες δημιουργούν νέα ορολογία και ο μέχρι σήμερα εντυπωσιακότερος νεολογισμός είναι εκείνος του “Βιολογικού Λενινισμού” (Bioléninisme στα γαλλικά). Η νοητική περιπλάνηση στα χωρία και τις ατραπούς, που κατέληξαν στην επινόηση της συγκεκριμένης λέξης, είναι κουραστική και εν πολλοίς ανώφελη.
Καλύτερα, κατά συνέπεια, είναι να δούμε τι ακριβώς σημαίνει και ποια σημασία ενέχει ως προς το παρόν και το δικό μας μέλλον ο “Βιολογικός Λενινισμός”. Από του Μαρξ άρχεσθαι! Στο “Μανιφέστο του Κομμουνιστικού Κόμματος”, που αυτός και ο Φρήντριχ Ένγκελς συνέγραψαν (στα γερμανικά) και τον Φεβρουάριο του 1848 δημοσίευσαν (στο Λονδίνο), υπάρχει αξίωμα θεμελιακό όσον αφορά την ιδεολογική κατεύθυνση του Μαρξισμού: «Η αστική τάξη υπέταξε την ύπαιθρο στην κυριαρχία της πόλης.
Δημιούργησε τεράστιες πόλεις, αύξησε σε μεγάλο βαθμό τον αστικό πληθυσμό σε σύγκριση με τον πληθυσμό της υπαίθρου, αποσπώντας έτσι ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού από την ηλιθιότητα της αγροτικής ζωής.» (Μετάφραση Γιάννη Κόττη). Το ότι αυτό ακριβώς, εδώ και δεκαετίες, συντελείται σχεδόν παντού στον πλανήτη μας, αλλά ιδίως στην Ελλάδα είναι πασιφανές και δεν χρειάζεται τεκμηρίωση.
Το ερώτημα, βέβαια, που οιονεί προκλητικώς αναδύεται, έγκειται στο γιατί ειδικά στη δική μας χώρα παραδοσιακά εκδηλώνεται το φαινόμενο της “Αστυφιλίας”, κατά τους εκασταχού κοινωνιολόγους, ή της “Αγροτικής Εξόδου” (exode rural), όπως προτιμούν να λένε οι Γάλλοι. Δεδομένου, όμως, ότι επίσης στην Ελλάδα πρωτοκαθιερώθηκε το “Κόκκινο Χρώμα” ως εμβληματικό κάθε επαναστατικής ενάντια στον “αυταρχισμό” εκδήλωσης, καθώς και ότι στη χώρα μας εμφανίστηκε η πρώτη μορφή “Οργανωμένου Αναρχισμού”, η εξέταση αυτής της Νεοελληνικής πρωτοπορίας επιβάλλεται να αναβληθεί.
Ας εγκύψουμε, λοιπόν, στο ανωτέρω χωρίο του “Μανιφέστου”. Ο όρος “ηλιθιότητα” (Idiotismus στο γερμανικά), τον οποίο οι Μαρξ και Ένγκελς προσάπτουν γενικώς στους αγρότες, προκαλεί έκπληξη. Τι δηλαδή; Οι Γάλλοι, που μέχρι τα τέλη του 20ού αιώνα ακόμη και στα σχολικά τους εγχειρίδια διακήρυσσαν ότι η χώρα τους είναι αγροτική (pays agricole), ήταν “ηλίθιοι”; Ουχ ήττον ο Μαρξ επέμεινε. Στο κατά το 1852 δημοσιευμένο στη Νέα Υόρκη έργο του “Η 18η Μπρυμαίρ του Λουδοβίκου Βοναπάρτη”, εξηγεί πως η δημοτικότητα και γενικώς η αίγλη των δύο αυτοκρατόρων της δυναστείας των Βοναπάρτη οφείλεται στην υποστήριξή τους από τους αγρότες που αποτελούσαν τη «μεγάλη μάζα του γαλλικού λαού».
Στο “Κομμουνιστικό Μανιφέστο”
Ήδη στο “Κομμουνιστικό Μανιφέστο”, άλλωστε, είχε περιγράψει καταστάσεις, που σήμερα δραματικώς γενικεύονται: «Η αστική τάξη καταργεί όλο και πιο πολύ τον κατακερματισμό των μέσων παραγωγής, της ιδιοκτησίας και του πληθυσμού. Συνάθροισε τον πληθυσμό, συγκέντρωσε τα μέσα παραγωγής και συσσώρευσε την ιδιοκτησία σε λίγα χέρια. Η αναγκαία συνέπεια όλων αυτών ήταν ο πολιτικός συγκεντρωτισμός.» (Μετάφραση Γιάννη Κόττη).
Τα ανωτέρω πραγματοποιήθηκαν πρώτα-πρώτα στις ΗΠΑ. Πράγματι, εκεί οι αγρότες, από τις αρχές κιόλας του περασμένου αιώνα, βαθμιαίως αλλά σταθερώς περιέρχονταν σε κατάσταση οικονομικής και κοινωνικής υποβάθμισης. Στον Κάλβιν Κούλιτζ μάλιστα, Πρόεδρο κατά τα έτη 1923-1929, αποδίδεται η οιονεί ετυμηγορική επισφράγιση της κατάστασής τους: Κάποια στιγμή δεόντως τού αναφέρθηκαν τα της φτωχοποίησης των γεωργοκτηνοτρόφων∙ και αυτός απάντησε : «Ε, τι να κάνουμε; Πασίγνωστο είναι το ότι οι αγρότες ποτέ τους δεν έβγαζαν πολλά λεφτά!». Να όμως που επιτέλλει το μέγα ερώτημα: Από πού κι ως πού στη σημαία της Σοβιετικής Ένωσης θεαματικώς φιγουράριζε, μαζί με το Σφυρί των Εργατών, το Δρεπάνι των Αγροτών; Ε, εδώ ακριβώς είναι που εντοπίζεται ο “Βιολογικός Λενινισμός” ως φαινόμενο.
Ως γνωστόν, η ρωσική μοναρχία καταλύθηκε τον Φεβρουάριο του 1917 και, κατά τον –σύμφωνα με το Παλαιό Ημερολόγιο– Οκτώβριο του ίδιου έτους, οι Μπολσεβίκοι κατέλαβαν την εξουσία στην Αγία Πετρούπολη με κεντρικά συνθήματα “Όλη η εξουσία στα Σοβιέτ” και “Η γη στους αγρότες”. Οι αγρότες, άλλωστε, συνιστούσαν τη μεγάλη πλειονότητα του ρωσικού λαού. Έτσι, τη νύχτα κιόλας της 26ης Οκτωβρίου/8ης Νοεμβρίου, το Β΄ Συνέδριο των Σοβιέτ εξάγγειλε την “κρατικοποίηση της γης“. Ειδικώς, μάλιστα, τα μεγάλα κτήματα του Στέμματος, της Εκκλησίας και των αριστοκρατών δημεύονταν χωρίς αποζημίωση και αποδίδονταν στην “ελεύθερη χρήση των βιοπαλαιστών“.
Οι Κουλάκοι
Η σκοπίμως ασαφής διατύπωση της εν προκειμένω γενικευμένης κατάσχεσης ερμηνεύθηκε από τους Ρώσους χωρικούς ως δυνατότητά τους να ιδιοποιηθούν όποιες εκτάσεις οι ίδιοι ήθελαν και μπορούσαν. Αυτό και έγινε με αποτέλεσμα οι αγρότες να αναδειχθούν σε βασικούς συντελεστές της νίκης των Ερυθρών κατά των Λευκών στον Εμφύλιο Πόλεμο της Ρωσίας (1917-1922). Ο Λένιν προσπάθησε να εφαρμόσει τη “Νέα Οικονομική Πολιτική”, που έδινε κάποια κίνητρα στην ιδιωτική πρωτοβουλία.
Έτσι εμφανίστηκαν οι Κουλάκοι, σχετικά εύποροι αγρότες κάποιοι εκ των οποίων πουλούσαν σε υπερβολικές τιμές τρόφιμα στα μεγάλα αστικά κέντρα, που αντιμετώπιζαν την απειλή της πείνας. Η κατάσταση αυτή τερματίστηκε, αφότου ο Στάλιν στερεώθηκε στην εξουσία. Με πολιτική τη βίαιη κολεκτιβοποίηση της γης και με βίαια μέσα υποχρέωσε τους αγρότες να ενταχθούν στα σοβχόζ και κολχόζ, καταδικάζοντας ουσιαστικά σε θάνατο όποιους αντιδρούσαν.
Συνακολούθως, αποδείχτηκε ότι σχεδόν το κάθε καθεστώς στηρίζεται κατά κανόνα συμφεροντολογικώς, παρά ιδεολογικώς. Βασίζεται, με άλλα λόγια, κυρίως στους ανθρώπους που προθυμοποιούνται να το υπηρετήσουν, μόνο και μόνο για να επιτύχουν την προσωπική τους ευημερία. Ιδού, εν ολίγοις, το φαινόμενο του “Βιολογικού Λενινισμού”: Δεν έχει καμιά σημασία τι ξέρεις, τι είσαι ικανός να επιτελέσεις, ποια είναι η ιδεολογία σου κ.τ.λ. Ένα και μόνο μετράει: Το να “κολλήσεις” και να παραμείνεις προσκολλημένος σε μια συγκεκριμένη πολιτική κατάσταση, επειδή μέσω αυτής της προσκόλλησης μπορεί να επέλθει η κοινωνική και οικονομική σου αναβάθμιση.
Ο “Βιολογικός Λενινισμός” σήμερα
Περιττεύει η επισήμανση του ότι ο “Βιολογικός Λενινισμός”, μετά το τέλος του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου, πλήρως κατίσχυσε τόσο στη Σοβιετική Ένωση, όσο και στις χώρες του “Υπαρκτού Σοσιαλισμού”. Έτσι και μόνο έτσι, άλλωστε, μπορεί να ερμηνευθεί η ειρηνική κατάρρευση των περισσότερων κομμουνιστικών καθεστώτων της Ευρασίας. Χάρη, μάλιστα, σε ανέκδοτο, που και σήμερα κυκλοφορεί, καταδεικνύεται το πνεύμα που διείπε τα καθεστώτα αυτά.
Κάποια στιγμή, λοιπόν, στη Ρωσία βρέθηκε μούμια εμφανώς πανάρχαια. Με κυβερνητική εντολή, η μελέτη της ανατέθηκε στους αρμόδιους επιστημονικούς φορείς, που ομοφώνως αποφάνθηκαν πως το συγκεκριμένο εύρημα ήταν ηλικίας 2.000 ετών. Η κομμουνιστική εξουσία όμως δυσπιστούσε: Μήπως οι επιστήμονες ήταν “όργανα των καπιταλιστών”; Μήπως η διαπίστωσή τους κρυφίως υπονόμευε το σοσιαλιστικό καθεστώς;
Συνακολούθως, το όλο ζήτημα ανατέθηκε στη διαβόητη “Επιτροπή Κρατικής Ασφάλειας”, παγκοσμίως γνωστή ως KGB. Οι ιθύνοντες αυτής της τελευταίας παρέλαβαν τη μούμια και μέσα σε χρόνο ρεκόρ δήλωσαν: «Όχι, δεν είναι αυτή η ηλικία της!» «Μα πώς το διαπιστώσατε; » ρώτησε ένας από τους επιστήμονες, που προηγουμένως είχαν αναλάβει τη διαλεύκανση του όλου θέματος: «Την ανακρίναμε και ομολόγησε», δήλωσε το υπεύθυνο στέλεχος της KGB… και cut.
Ο “Βιολογικός Λενινισμός” ως φαινόμενο έχει τώρα επικίνδυνα γιγαντωθεί στις χώρες, που παραδοσιακώς θεωρούνται ως “καπιταλιστικές”, άρα “εχθρικές” προς τον Μαρξισμό και τις παραφυάδες του. Αυτό εγκυμονεί μεγάλους κινδύνους για το μέλλον της Ανθρωπότητας. Η αποσάθρωση των αγροτικών στρωμάτων, σε συνδυασμό με τον υπερπληθυσμό των αστικών κέντρων, αφεύκτως θα επιφέρει την επικράτηση τροφίμων, όχι πια φυσικών, αλλά αυτόχρημα τεχνητών. Και το περίεργο είναι ότι περίπου το σύνολο των Κρατών της υφηλίου –συνειδητώς ή μή– πορεύεται προς αυτήν την κατεύθυνση. Μόνο η ναζιστική Γερμανία επιχείρησε μια γενικευμένη “Επιστροφή στη Γη”, της οποίας η πραγμάτωση –χάρη στην ευφυία του Νταβίντ Μπεν-Γκουριόν (1886-1973)– ακόμη και σήμερα επιχειρείται στο Ισραήλ.
Με τους άλλους, όμως, πληθυσμούς του πλανήτη μας τι γίνεται; Ποιοι θα μας δώσουν λύσεις στα ολοένα και οξύτερα προβλήματα; Οι αδαείς και αμόρφωτοι που, ουσιαστικώς ανά την υφήλιο, στελεχώνουν την κρατική μηχανή; Ιδίως στην Ελλάδα, μάλιστα, το φαινόμενο έχει φτάσει σε βαθμό πρωτοφανούς όξυνσης. Η μόνη δυνατότητα κοινωνικοοικονομικής ανέλιξης έγκειται στην αποδεδειγμένη έλλειψη κριτικής σκέψης και τη συνακόλουθη προσκόλληση στο τωρινό καθεστώς. Και το αναπόφευκτο ηθικό δίδαγμα: Όλοι όσοι στις μέρες συστηματικώς θεωρούνται “κινδυνολόγοι”/”συνωμοσιολόγοι” κ.τ.λ. στην πραγματικότητα, λίγα λένε…