1808: Η Μαδρίτη εξεγείρεται κατά του Βοναπάρτη

Η Μαδρίτη κατελήφθη από τους Γάλλους του Ναπολέοντος Βοναπάρτη στις 23 Μαρτίου 1808. Οι Γάλλοι είχαν εμφανιστεί αρχικά σαν φίλοι και προστάτες, αλλά σύντομα αποκάλυψαν το αληθινό τους πρόσωπο. Ο Ναπολέων είχε συλλάβει, ουσιαστικά, τους Ισπανούς βασιλείς, πατέρα και γιο. Ο Βοναπάρτης διέταξε τον στρατάρχη του και επ’ αδελφή γαμβρό του Ιωακείμ Μυρά να συλλάβει και την κόρη του Ισπανού βασιλιά Καρόλου Δ, μαζί με τον μικρότερο γιο του.

Αυτή ήταν η αφορμή που ξεχείλισε το ποτήρι της οργής των Ισπανών. Στις 2 Μαΐου 1808 το βασιλικό ανάκτορο της Μαδρίτης περικυκλώθηκε από πολίτες, που απαιτούσαν από τους Γάλλους να μην συλλάβουν τον πρίγκιπα Φραγκίσκο. Ο στρατάρχης Μυρά απάντησε στέλνοντας ένα τάγμα γρεναδιέρων της Αυτοκρατορικής Φρουράς και απόσπασμα πυροβολικού στα ανάκτορα για να απομακρύνει το πλήθος.

Η ένταση όσο περνούσε η ώρα οξυνόταν και τελικά οι Γάλλοι γρεναδιέροι άνοιξαν πυρ στο άοπλο πλήθος. Οι Ισπανοί αντέδρασαν και σύντομα άρχισαν οι οδομαχίες με τους Γάλλους κατακτητές. Ο Μυρά διέταξε την βίαιη καταστολή της εξέγερσης και τα γαλλικά στρατεύματα επιτέθηκαν με μανία κατά των Ισπανών, που επίσης πολεμούσαν με άγριο φανατισμό.

Αιχμάλωτοι δεν συλλαμβάνονταν, εκατέρωθεν. Αντίθετα ο φρικτός θάνατος του αντιπάλου ήταν ο κανόνας. Σταδιακά οι γρεναδιέροι κέρδισαν έδαφος καθώς είχε προλάβει να αποκλείσουν στους στρατώνες τους τα ισπανικά στρατεύματα που στάθμευαν στην πόλη, εμποδίζοντάς να λάβουν μέρος στην εξέγερση.

Εξαίρεση αποτέλεσαν οι πυροβολητές του στρατώνα του Μοντελεόν που συμμετείχαν στην σύγκρουση με επικεφαλής τον συνταγματάρχη Λούις ντε Ντοίθ και τον λοχαγό Πέντρο Βελάντρε. Οι δύο αξιωματικοί διέθεταν εννέα πυροβόλα και γύρω στους 120 άνδρες, αλλά παρόλα αυτά αμύνθηκαν ηρωικά του στρατώνα τους. Μια γαλλική ταξιαρχία 2.000 ανδρών επιτέθηκε δύο φορές κατά των Ισπανών αλλά αποκρούστηκε με απώλειες. Μια τρίτη γαλλική επίθεση πέτυχε όμως.

Κατάπνιξη της εξέγερσης

Ο Βελάντρε σκοτώθηκε κατά την είσοδο των Γάλλων στον στρατώνα μαχόμενος δίπλα στην πύλη. Ο Ντοίθ πέθανε λίγο αργότερα δολοφονήθηκε χτυπημένος με ξιφολόγχη στην πλάτη, την ώρα που διαπραγματευόταν κατάπαυση του πυρός. Η εξέγερση καταπνίγηκε με αγριότητα. Οι Ισπανοί νεκροί ξεπέρασαν τους 500, εκ των οποίων οι 113 ήταν αιχμάλωτοι που εκτελέστηκαν. Πολλοί περισσότεροι εκτελέστηκαν την επομένη, 3η Μαΐου. Από τις εκτελέσεις αυτές εμπνεύστηκε ο μεγάλος Ισπανός ζωγράφος Γκόγια τον ομώνυμο πίνακά του.

Πάντως η εξέγερση της Μαδρίτης ήταν το έναυσμα της γενικότερης εξέγερσης των Ισπανών που ακολούθησε και συνεχίστηκε μέχρι την οριστική απομάκρυνση των Γάλλων από την Ισπανία, με τη βοήθεια Πορτογάλων και Βρετανών.