Α’ Παγκόσμιος: Μία μοιραία καθυστέρηση που στοίχισε χιλιάδες ζωές
02/03/2023Υπήρχαν πολλές αιτίες που χάθηκαν επιπλέον χιλιάδες άνδρες ακόμα και στο τέλος του Α’ Παγκοσμίου. Πολλοί συνέχισαν να πολεμούν και να πέφτουν αυτές τις μοιραίες έξι τελευταίες ώρες, επιπλέον η φιλοδοξία κάποιων διοικητών, οι κακές επικοινωνίες, η ευχαρίστηση από το κυνήγι ανθρώπων, η καθυστέρηση κάποιων κρίσιμων διαταγών… Για παράδειγμα, στις 11η Νοεμβρίου 1918, Γερμανοί, Γάλλοι και Βρετανοί εκπρόσωποι συναντήθηκαν σε ένα σιδηροδρομικό βαγόνι για να υπογράψουν την ανακωχή, με την οποία τερματιζόταν ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος.
Απορρίπτοντας τις εκκλήσεις των Γερμανών για άμεση παύση των εχθροπραξιών, ο Γάλλος στρατάρχης επέβαλε τη θέση οι επιχειρήσεις να τερματιστούν στις 11.00′, ώστε να υπάρξει χρόνος για να ενημερωθούν οι μονάδες. Ωστόσο, αυτή η καθυστέρηση των έξι ωρών στοίχισε τη ζωή σε σχεδόν 3.000 στρατιώτες που χάθηκαν εντελώς άσκοπα και άδικα λίγο πριν το τέλος. Συνολικά την τελευταία μέρα του πολέμου, σε όλα τα μέτωπα, σκοτώθηκαν ή τραυματίσθηκαν σχεδόν 11.000 άνδρες.
Αν και άρτι υπογραφείσα ανακωχή επέβαλε στους Γερμανούς την εγκατάλειψη των γαλλικών εδαφών που κρατούσαν ακόμα, κάποιοι Αμερικανοί διοικητές αρνήθηκαν να ακυρώσουν επιθέσεις κατά εχθρικών θέσεων, που θα εγκαταλείπονταν σε λίγες ώρες. Κάποιοι υφιστάμενοι τους υπάκουσαν, κάποιοι άλλοι, ευτυχώς όχι. Ανάμεσα στις αμερικανικές μονάδες που συνέχισαν την μάχη ήταν και το 313ο Σύνταγμα Πεζικού της 79ης Μεραρχίας Πεζικού “της Ελευθερίας”.
«Θα συνεχίσουμε μέχρι τις 11.00′», διέταξε ο ταξίαρχος Γουίλιαμ Νίκολσον. Έτσι το πρωινό της 11ης Νοεμβρίου 1918 οι άνδρες του 313 Συντάγματος βρέθηκαν να πολεμούν το ίδιο σκληρά. Ανάμεσα τους ήταν και ο γερμανικής καταγωγής στρατιώτης Χένρι Γκίντερ. Ο 23χρονος Γκίντερ ήταν λοχίας. Όμως τον Ιουλίου του 1918 υποβιβάστηκε σε στρατιώτη λόγω μιας επιστολής που έγραψε σε έναν φίλο του και στην οποία εξέφραζε τα παράπονά του για τη ζωή στα χαρακώματα. Ο υποβιβασμός του είχε ως αποτέλεσμα να τον χωρίσει και η αρραβωνιαστικιά του.
«Κρατείστε τις θέσεις σας»
Για να ξεπλύνει την ντροπή ενώπιον συναδέλφων και ανωτέρων που και λόγω της γερμανικής καταγωγής του τον αντιμετώπιζαν με δυσπιστία, ο Χένρι Γκίντερ αναδείχθηκε σε μόνιμο ήρωα του συντάγματος. Δήλωνε εθελοντής για τις πλέον δύσκολες αποστολές. Ακόμα κι όταν τραυματίσθηκε αρνήθηκε να μεταφερθεί πίσω, αλλά συνέχισε να πολέμα. Στις 10.44′ το πρωί της 11ης Νοεμβρίου αγγελιοφόρος έφτασε στον σταθμό διοίκησης του 313 Συντάγματος, μεταφέροντας τη διαταγή κατάπαυσης του πυρός σε 16 λεπτά. «Κρατείστε τις θέσεις σας και περιμένετε», έλεγε η διαταγή.
Ο Γκίντερ έμαθε τα νέα και αποφάσισε πως ήταν η κατάλληλη στιγμή να κερδίσει τις χαμένες του “σαρδέλες”. Ενώπιον των θέσεων του συντάγματος υπήρχε ένα πρόχειρο γερμανικό οδόφραγμα όπου οι άνδρες δύο ομάδων πολυβόλων περίμεναν ανυπόμονα το τέλος της ανθρωποσφαγής. Ο Γκίντερ επιτέθηκε με την ξιφολόγχη κατά της γερμανικής θέσης.
Οι συνάδελφοί του, του φώναζαν να σταματήσει. Το ίδιο του φώναζαν και οι Γερμανοί με σπαστά αγγλικά! Αυτός όμως συνέχισε. Μια ριπή τον έριξε νεκρό. Η ώρα ήταν 10.59′ της 11ης Νοεμβρίου 1918. Ο Γκίντερ ήταν ο τελευταίος Αμερικανός που σκοτώθηκε στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο Γκίντερ ανέκτησε τον βαθμό του λοχία, δυστυχώς για τον ίδιο, μετά θάνατο, το 1923.
Οι αδικοχαμένοι Τρεμπουσόν και Πράις
Όπως εκατοντάδες άλλοι στρατιώτες στο Δυτικό Μέτωπο ο Ογκίστιν Τρεμπουσόν σκοτώθηκε στις 11 Νοεμβρίου, ελάχιστα λεπτά πριν το τέλος του πολέμου. Πριν από αυτόν ο πόλεμος είχε στοιχίσει τη ζωή σε 14 εκατομμύρια ανθρώπους, εκ των οποίων τα 9 εκατομμύρια ήταν στρατιώτες, αεροπόροι και ναύτες από 28 χώρες. Στους τάφους των Γάλλων νεκρών των τελευταίων ωρών οι αρχές ανέγραψαν ως ημερομηνία θανάτου τη 10η Νοεμβρίου, σε μια μάταιη προσπάθεια να απαλύνουν τον πόνο των οικείων τους.
Πέραν του Γκίντερ ή του Τρεμπουσόν, στις 10.58′ έπεσε νεκρός ο Καναδός Τζορτζ Λόρενς Πράις από πυρά Γερμανού ελεύθερου σκοπευτή. Ο Τρεμπουσόν σκοτώθηκε με παρόμοιο τρόπο την ώρα που μετέφερε στους συναδέλφους του την χαρμόσυνη είδηση για τον τερματισμό του πολέμου και τη διανομή συσσιτίου. Ο Πράις σκοτώθηκε στη Μονς στο νότιο Βέλγιο, ερευνώντας στα σπίτια για Γερμανούς.
Ο Πράις πυροβολήθηκε από κάποιο φανατικό Γερμανό. Ο Πράις ήταν ο τελευταίος στρατιώτης της Βρετανικής Κοινοπολιτείας που έπεσε στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο 40χρονος Τρεμπουσόν, ένας βοσκός, οικογενειάρχης από την κεντρική Γαλλία, πολεμούσε από το 1914. Πολέμησε στον Μάρνη, στον Σομ, στο Βερντέν και επέζησε μόνο και μόνο για να πυροβοληθεί στο κεφάλι από Γερμανό ελεύθερο σκοπευτή στις 10.45′. Ήταν ο τελευταίος Γάλλος νεκρός στρατιώτης.