Η επίθεση στην Τριπολιτσά το 1825 – Ο Κολοκοτρώνης και οι τρικλοδοπιές από τη Διοίκηση

Το 1825, μετά την απόβαση του Ιμπραήμ στην Πελοπόννησο η Ελληνική Επανάσταση έπνεε τα λοίσθια. Υπήρχε, όμως, ο Γέρος του Μωριά. Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης είχε υπάρξει κλέφτης από τα γεννοφάσκια του. Είχε δει την οικογένειά του ολόκληρη να πέφτει από μαχαίρι του Τούρκου. Ο ίδιος είχε καταδιωχθεί και είχε γλιτώσει από του χάρου τα δόντια άπειρες φορές. Δεν ήταν, λοιπόν, ο άνθρωπος που θα έσκυβε το κεφάλι, όχι απέναντι στον Ιμπραήμ, αλλά σε κανέναν. Μόνο ενώπιον του Θεού ο Γέρος έσκυβε ευλαβικά το κεφάλι.

Αν λοιπόν οι άλλοι Έλληνες είχαν δειλιάσει αυτός παρέμενε ακλόνητος και θα έκανε τα πάντα για να τους ξανακάνει πολεμιστές. Με πίκρα μεγάλη, αλλά και αποφασιστικότητα δεν δίσταζε να εκτελεί επί τόπου όσους αρνούνταν να πιάσουν όπλο. Με τον τρόπο αυτό κατάφερε να συγκεντρώσει δυνάμεις. Στην Αλωνίσταινα μάλιστα ένα αιγυπτιακό τάγμα, ενισχυμένο με ουλαμό ιππικού αιφνιδιάστηκε από τους Έλληνες και τσακίστηκε. Ο Ιμπραήμ όμως απάντησε με ευρύ κυκλωτικό ελιγμό με 9.000 άνδρες, επιχειρώντας να κυκλώσει και να διαλύσει τους άνδρες του Κολοκοτρώνη στην Αλωνίσταινα.

Ο Γέρος όμως τον κατάλαβε και πρόλαβε να υποχωρήσει. Απάντησε μάλιστα στον Ιμπραήμ με επιτυχημένες επιθέσεις στην Πιάνα και κυρίως στη Δαβιά, όπου ένα αιγυπτιακό σύνταγμα διαλύθηκε, αφήνοντας στο πεδίο 500 νεκρούς, 200 μουσκέτα και τις σημαίες του. Ο Ιμπραήμ κατάλαβε ότι τα δεδομένα είχαν αλλάξει. Δεν περνούσε μέρα που ο Κολοκοτρώνης να μην δέχεται “δώρο” 50 αιγυπτιακά κεφάλια τουλάχιστον. Οι φέροντες τα κεφάλια αμείβονταν με ένα νόμισμα για το καθένα.

Σκληροί καιροί, σκληρές λύσεις

Ο καιροί ήταν σκληροί και απαιτούσαν σκληρές λύσεις. Πολεμιστές και βοσκοί, αγρότες, γυναίκες και παιδιά κτυπούσαν τους Αιγύπτιους όπου τους έβρισκαν. Ο ανεφοδιασμός του Ιμπραήμ κατέστη προβληματικός. Οι μύλοι από όπου οι Αιγύπτιοι έπαιρναν αλεύρι ισοπεδώθηκαν. Ο Ιμπραήμ βρέθηκε για πρώτη φορά σε δύσκολη θέση. Προσπαθώντας να προκαλέσει τον Κολοκοτρώνη του έστειλε μια επιστολή, στην οποία τον ονόμαζε δειλό. Ο Γέρος απάντησε αγέρωχα:

«Δεν μπορείς να κάνεις τον παλικαρά σέρνοντας μαζί σου τόσο ασκέρι και τα επιτελεία και την επιστήμη της Ευρώπης. Αν είσαι πραγματικά παλικάρι, όπως μου γράφεις, πάρε όσους ανθρώπους σου θελήσεις, να πάρω και εγώ άλλους τόσους και έλα να κάνουμε δίκαιο πόλεμο. Ή αν αγαπάς πάλι έλα μονάχος σου εσύ και μονάχος μου εγώ να μετρηθούμε»!

Ο Ιμπραήμ δεν απάντησε. Άλλωστε έφτανε ο χειμώνας. Ο Ιμπραήμ εκμεταλλεύτηκε την εποχή και αποφάσισε να ενισχύσει τον Κιουταχή πασά που πολιορκούσε το Μεσολόγγι. Δυστυχώς ο Ιμπραήμ αφέθηκε να κατευθυνθεί ανενόχλητος προς τα Μεσολόγγι. Ο Γέρος γνώριζε, από αιχμαλώτους, τις προθέσεις και το δρομολόγιο του Ιμπραήμ. Ζήτησε, λοιπόν, από την κυβέρνηση να του διαθέσει τροφές και πολεμοφόδια για να επιχειρήσει να τον αναχαιτίσει. Και πάλι δε εισακούσθηκε. Έτσι ο Ιμπραήμ πέρασε, λίγο αργότερα, “ατουφέκιστος” και έφτασε στο Μεσολόγγι, σφραγίζοντας τη μοίρα της ένδοξης πόλης.

Τριπολιτσά

Ο Κολοκοτρώνης προσπάθησε τότε τουλάχιστον να εκμεταλλευτεί την απουσία του Ιμπραήμ για να ανακαταλάβει την Τριπολιτσά. αυτή τη φορά το σχέδιό του έγινε δεκτό και μάλιστα η κυβέρνηση φρόντισε να το ανακοινώσει μέσω του τύπου! «Το έβαλαν στις εφημερίδες», αναφέρει με πικρία στα απομνημονεύματά του ο Γέρος, «έλεγαν ότι ο γενικός αρχηγός εσυμφώνησε με την κυβέρνηση να του δώσουν ζαϊρέ (τρόφιμα) και πολεμοφόδια να ρεσαλτάρει την Τριπολιτσά. και οι εφημερίδες βγήκαν πριν ετοιμαστώ. Τέτοια μυστικότητα είχαν. Έδιναν είδηση εις το εχθρόν»! Η κυβέρνηση δεν αρκέστηκε όμως σε αυτό. Έστειλε και απεσταλμένο της στην Τρίπολη να ζητήσει από τους Τούρκους να παραδοθούν γιατί αλλιώς θα τους χτυπούσε!

Έτσι, όπως ήταν φυσικό, όταν η επίθεση εκδηλώθηκε από παλικάρια του Νικηταρά, όλοι οι Τούρκοι και οι Αιγύπτιοι ήταν έτοιμοι. «Μέχρι οι γυναίκες το ξέραν και στρίγγλιζαν πριν το ρεσάλτο», γράφει ο Γέρος. Ο Νικηταράς δεν επέμεινε στη έφοδο. Ο δε Κολοκοτρώνης λίγο έλειψε να κατέβει στο Ναύπλιο να “τα πει με τη διοίκηση”. Έχοντας όμως στο μυαλό του τον αιματηρό εμφύλιο, που είχε στοιχίσει τη ζωή και στον γιο του Πάνο, έδωσε τόπο στη οργή και επανήλθε στον κλεφτοπόλεμο…

Το αν οι τότε κυβερνώντες “πρόδωσαν” την επίθεση από απέραντη βλακεία ή από σκοπιμότητα, ώστε να μην δοξαστεί ο εχθρός τους Κολοκοτρώνης είναι θέμα συζήτησης. Πιθανότατα ισχύουν και τα δύο, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό έκαστο. Αυτό που μετρά όμως είναι το αποτέλεσμα και αυτό, σε καμία περίπτωση δεν ήταν θετικό για τους Έλληνες.  Αν τότε ο Κολοκοτρώνης απελευθέρωνε και πάλι την Τριπολιτσά ο Ιμπραήμ δεν θα μπορούσε να κινείται επί εσωτερικών γραμμών σε όλη την Πελοπόννησο. Θα είχε στερήσει από τον εχθρό αυτό το πλεονέκτημα και την κύρια βάση υποστήριξης των επιχειρήσεών του. Οι τότε κυβερνώντες όμως φαίνεται πως είχαν άλλα στο μυαλό τους…