Ίμια 1996: Μαξίμου και ΓΕΕΘΑ μιλούσαν άλλη γλώσσα…

Είναι νύχτα 30-31 Ιανουαρίου 1996, η Τουρκία εκμεταλλευόμενη μια δύσκολη πολιτική συγκυρία για την Ελλάδα πραγματοποίησε στρατιωτική απόβαση επί αφύλαχτου ελληνικού εδάφους και κατέλαβε μια από τις βραχονησίδες των Ιμίων. Στην Αθήνα, είχε παραιτηθεί ο πρωθυπουργός Ανδρέας Παπανδρέου και ο νέος Πρωθυπουργός Σημίτης δεν είχε πάρει καν ψήφο εμπιστοσύνης από την Βουλή. Στη συνέχεια, η Τουρκία εφηύρε την καινοφανή θεωρία των “γκρίζων ζωνών”, δηλαδή περιοχών, νησίδων, βραχονησίδων και νησιών του Αιγαίου, που είναι αδιευκρίνιστης εθνικής κυριαρχίας!

Στην ουσία, η Τουρκία μετά τα Ίμια και μέχρι σήμερα, αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία, σε δεκάδες Ελληνικά νησιά και βραχονησίδες του Αιγαίου. Το κόστος, εκείνης της θυελλώδους, κυριολεκτικά και μεταφορικά, νύχτας των Ιμίων, αποδείχτηκε πολύ βαρύ για την Ελλάδα.

Τη νύχτα εκείνη, η Ελλάδα πόνεσε, μάτωσε, διασύρθηκε, προδόθηκε, μίκρυνε! Τρία στελέχη του Πολεμικού Ναυτικού οι Χ. Καραθανάσης, Ε. Γιαλοψός, Π. Βλαχάκος, θα χάσουν τη ζωή τους. Είναι το πλήρωμα του ελικοπτέρου, που εκτέλεσε αποστολή αναγνώρισης στα Ίμια και κατά την επιστροφή του, θα συντριβεί στη θάλασσα.

Ο πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης, έδωσε εντολή στον Αρχηγό ΓΕΕΘΑ Ναύαρχο Χρήστο Λυμπέρη, να στείλει ένα ανθυποβρυχιακό ελικόπτερο σε αποστολή αναγνώρισης, επάνω από καταληφθέν ελληνικό έδαφος και να βεβαιώσει την κατάληψη! Στις 04.25′ π.μ., η φρεγάτα “Ναβαρίνο” F-461 αναφέρει ότι έχει ήδη απογειώσει το ελικόπτερο της AB-212ASW «ΠΝ21», που αυτή τη στιγμή βρίσκεται πάνω από τη νησίδα και αναμένει την αναφορά των αποτελεσμάτων της αναγνώρισης από το πλήρωμά του. Αυτό όμως ήταν και το τελευταίο σήμα… μετά χάνεται το στίγμα του ελικοπτέρου από τα ραντάρ.

Η Ελλάδα υποχρεώθηκε, για πρώτη φορά μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, να υποστείλει την ελληνική σημαία από τμήμα της ελληνικής επικράτειας, τα Ίμια. Όταν ο τότε Πρωθυπουργός Σημίτης έδωσε εντολή στον Α/ΓΕΕΘΑ Ναύαρχο Χρ. Λυμπέρη να στείλει καταδρομείς και να υποστείλουν την ελληνική σημαία από τα Ίμια, ο Α/ΓΕΕΘΑ του απάντησε ότι αυτό δεν γίνεται, διότι εξευτελίζονται οι Ένοπλες Δυνάμεις και θα είναι ντροπή να το μάθει ο ελληνικός λαός. Τότε επενέβη ο υπουργός Εξωτερικών Θεόδωρος Πάγκαλος και είπε «Θα πούμε Αρχηγέ, ότι ο αέρας πήρε την ελληνική σημαία και τη χάσαμε»!

Επίσης, τα γεγονότα στα Ίμια κλόνισαν την εμπιστοσύνη του Λαού, αλλά και της στρατιωτικής ηγεσίας στην αξιοπιστία της κυβέρνησης, ειδικά όταν ο πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης ευχαρίστησε από το βήμα της Βουλής τους Αμερικανούς, για τον καταλυτικό τους ρόλο στην αποκλιμάκωση της έντασης. Αναμφίβολα, δύο είναι οι βασικές πτυχές των γεγονότων των Ιμίων: η στρατιωτική και η πολιτική.

Ο αρχηγός της ΕΥΠ να περιμένει

Το γεγονός ότι οι Τούρκοι κατόρθωσαν να αποβιβάσουν στρατιωτική ομάδα στη μία των βραχονησίδων Ίμια συνιστά σοβαρή αποτυχία της ελληνικής στρατιωτικής ηγεσίας. Πρόκειται για σφάλμα τακτικής του τότε Αρχηγού ΓΕΕΘΑ, Ναύαρχου Χρ. Λυμπέρη. Και ακόμη, το γεγονός ότι η ελληνική στρατιωτική ηγεσία έμαθε την κατάληψη της βραχονησίδας από την τηλεόραση, συνιστά παταγώδη αποτυχία των δυνάμεων επιτήρησης της περιοχής, αλλά και των ελληνικών μυστικών υπηρεσιών. Παραθέτουμε όμως το εξής ενδιαφέρον περιστατικό.

Ο Ναύαρχος Λεωνίδας Βασιλακόπουλος, τότε επικεφαλής της ΕΥΠ, είχε μεταβεί στο Μέγαρο Μαξίμου και ζητούσε να ενημερώσει επειγόντως τον πρωθυπουργό, για μια πολύ σοβαρή πληροφορία, σχετικά με τα Ίμια. Ο Σημίτης δεν του επέτρεψε να μπει στην Αίθουσα και τον παρέπεμψε, να ενημερώσει τον Τ. Μαντέλη. Ο τελευταίος όμως του είπε ότι θα τον δεχτεί αργότερα διότι ήταν «είναι πολύ απασχολημένος»!

Ο Αρχηγός της ΕΥΠ είχε την πληροφορία ότι επίκειται απόβαση στη μία από τις δυο βραχονησίδες των Ιμίων, τουλάχιστον μία ώρα πριν να πραγματοποιηθεί η απόβαση των Τούρκων κομάντος. Την ίδια στιγμή έμπαιναν στον χώρο συνεδρίασης του ΚΥΣΕΑ διάφοροι κομματικοί παράγοντες του ΠΑΣΟΚ, από περιέργεια, έτσι για να μάθουν τι γίνεται «ρε σύντροφε».

Έτοιμος ο στρατός, τρομοκρατημένος ο Σημίτης

Σε επιχειρησιακό επίπεδο όμως, οι Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας εκείνο το βράδυ και ετοιμοπόλεμες ήταν και υψηλό ηθικό διέθεταν και, κυρίως, ήταν σε θέση να απαντήσουν στη βαρύτατη τουρκική πρόκληση. Ωστόσο, η πρώτη στρατιωτική επιτυχία των Τούρκων, αναμφίβολα μικρής στρατιωτικής σημασίας, τρομοκράτησε τον Έλληνα πρωθυπουργό, που εγκατέλειψε κάθε ιδέα αντίδρασης και εναπόθεσε τις τύχες της χώρας μας στους Αμερικανούς τους οποίους και εκλιπαρούσε να βρουν οπωσδήποτε και με οποιοδήποτε κόστος πολιτική λύση!

Ο πρωθυπουργός είχε επιλέξει την αποκλιμάκωση της κρίσης έναντι οιουδήποτε τιμήματος, ακόμα και με απώλεια εθνικού εδάφους! Το επιχείρημα του κ. Σημίτη, ότι προτίμησε το ΚΥΣΕΑ να συνεδριάσει στο Μέγαρο Μαξίμου και όχι στο Εθνικό Κέντρο Επιχειρήσεων του ΓΕΕΘΑ, ήταν ότι ήθελε να στείλει το μήνυμα στους αντιπάλους ότι προτιμά την πολιτική από την στρατιωτική λύση. Πρόκειται για αποκαλυπτικό γεγονός της ψυχολογικής κατάστασης του πρωθυπουργού τη νύχτα της κρίσης.

Ενδεικτικό της κωμικοτραγικής συνεδρίασης του ΚΥΣΕΑ υπό τον Σημίτη στο Μέγαρο Μαξίμου είναι, ότι κείνο το βράδυ έγινε μερική επιστράτευση τοπικών εφεδρειών στον Έβρο και στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, εν αγνοία του πρωθυπουργού και των υπουργών που μετείχαν στο ΚΥΣΕΑ, με εξαίρεση του υπουργού Εθνικής Άμυνας Γεράσιμου Αρσένη. Ο υπουργός Εθνικής Άμυνας είχε συναινέσει προφορικά (!) στην πρόταση του υφυπουργού και πρώην Αρχηγού ΓΕΕΘΑ Πτέραρχου Νίκου Κουρή, αλλά “ξέχασε” να ενημερώσει τον πανικόβλητο πρωθυπουργό!

Σημίτης: Φταίει ο στρατός όχι εγώ

Παρόλα αυτά, εκείνο το βράδυ, μονάδες τεθωρακισμένων, πεζικού και πυροβολικού στον Έβρο και τα Νησιά του Αιγαίου, είχαν μετακινηθεί στις θέσεις Μάχης και οι διοικητές τους είχαν λάβει Πολεμική Αποστολή και πάλι εν αγνοία του ΚΥΣΕΑ! Για να είμαστε ειλικρινείς το ΚΥΣΕΑ δεν συνεκλήθη εκείνη τη νύχτα, αλλά υπάρχει και κάτι ακόμη χειρότερο. Ο Έλληνας πρωθυπουργός επιχείρησε να επιρρίψει τις πολιτικές ευθύνες της κυβέρνησής του στις Ένοπλες Δυνάμεις! Πράξη ανέντιμη, ανήθικη και σπιθαμιαίου πολιτικού διαμετρήματος.

Θα πρέπει ωστόσο, κάποτε να απαντηθεί, επισήμως, το εξής καίριο ερώτημα: Γύρω στη μία μετά τα μεσάνυχτα της 31ης Ιανουαρίου, η τουρκική φρεγάτα “Γιαβούζ” προσεγγίζει την αφύλαχτη δυτική Ίμια σε απόσταση 100 μ. από την ακτή. Απονηώνεται από την τουρκική φρεγάτα ελικόπτερο και κατευθύνεται προς την ελληνική βραχονησίδα.

Η πληροφορία μεταφέρεται αμέσως στο Εθνικό Κέντρο Επιχειρήσεων. Επειδή ο Α/ΓΕΕΘΑ με εντολή του πρωθυπουργού βρίσκεται στο Μέγαρο Μαξίμου(!), ο αντικαταστάτης του, υπαρχηγός ΓΕΕΘΑ αντιστράτηγος Σταμπουλής, δίνει αμέσως εντολή κατάρριψης του τουρκικού ελικοπτέρου.

Η εντολή είναι προς τους κυβερνήτες των Φρεγατών “Ναβαρίνο” και “Έλλη”. Η εντολή δεν εκτελείται! Γιατί άραγε; Και το “απίστευτο”; Το περιστατικό αυτό, το πληροφορήθηκε ο Α/ΓΕΕΘΑ την επόμενη μέρα! Μετά τη βεβαιωμένη κατάληψη της βραχονησίδας Ίμια από Τούρκους κομάντος, ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Ναύαρχος Χρ. Λυμπέρης, πρότεινε στην Κυβέρνηση τον βομβαρδισμό της νησίδας, πρόταση που είχε απορρίψει ο πρωθυπουργός Κ. Σημίτης. Ακολουθεί η συνέχεια…