Κανόνας όχι εξαίρεση η αγνωμοσύνη στην πολιτική
10/11/2025
Αν και αήθης, η αγνωμοσύνη επακολουθεί της ευγνωμοσύνης και είναι φυσικό, από κάποιο συναίσθημα μειονεξίας όχι πάντοτε βλαβερό. «Κι εμείς δε γεσόμεθα πολλώ κάρονες» έλεγαν οι νεαροί Σπαρτιάτες στους πρεσβυτέρους.
Στην Βίβλο, ο βασιλιάς Δαυίδ υπήρξε πρότυπο αγνωμοσύνης προς αυτούς που τον στήριξαν και στη Βισδαβέ. Ο Αριστοτέλης γράφει στο έργο του “Ηθικά Νικομάχια” ότι οι γιοί αποδιώχνουν τους πατεράδες και η ιστορία βρίθει παραδειγμάτων πολιτικής αγνωμοσύνης, όπως του Καποδίστρια απέναντι στον Κανέλλο Δεληγιάννη, τους Μαυρομιχάληδες και Κουντουριώτες, που τον έφεραν στην εξουσία της νεότερης Ελλάδας, αν και ο ίδιος “άκαπνος”.
Συνεπώς, ο Σαμαράς δεν θα έπρεπε να εντυπωσιάζεται από την στάση του Κυριάκου Μητσοτάκη, που του φέρθηκε τόσο αχάριστα, αν και τον ανέδειξε και υποστήριξε επανειλημμένως. Είναι στην φύση της πολιτικής η αγνωμοσύνη, εξ αιτίας όχι μόνο αισθημάτων κατωτερότητας του ευεργετούμενου, αλλά λόγω πολιτικής “σοφίας”. Υπάρχουν διεθνή προηγούμενα (Άγγελα Μέρκελ απέναντι στον μέντορα καγκελάριο Χέλμουτ Κολ) και πολλά εγχώρια παραδείγματα.
Ο Έλληνας βασιλιάς Γεώργιος Β΄, που ανέκτησε τον θρόνο του το 1935 με κάλπικο δημοψήφισμα του στρατηγού Κονδύλη, τον κατέβασε από το βασιλικό όχημα στην υποδοχή του στο Φάληρο, για να δείξει ποίος “τώρα κυβερνά” και έτσι της “Αμύνης τα παιδιά/φέρανε τον βασιλιά”, σιγοτραγουδούσε το στιχάκι της εποχής. Ο Ιωάννης Μεταξάς στο προσωπικό του ημερολόγιο γράφει ότι ανέμενε, αργά ή γρήγορα, τον διωγμό του από το Παλάτι και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος επέγραφε πάνω στο γραφείο του “ουδείς επικινδυνοδέστερος του υπ’ εσού ευρεγετηθέντος”.
Ο “άφιλος” Κωνσταντίνος Καραμανλής
Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής υπήρξε ο πλέον “άφιλος”, όχι μόνο σε αυτούς που τον έφεραν στο προσκήνιο, αλλά και στους στενούς του συνεργάτες, πχ. στον Ευάγγελο Αβέρωφ. Το άκρον άωτον της αφιλίας του Καραμανλή, διηγείται ο κ. Αντώνης Βογιατζής (*): Εις τας δυσμάς του βίου του, ο Λάμπρος Ευταξίας, φίλος εξ απαλών (πολιτικών) ονύχων κι ευεργέτης του “εθνάρχη”, τον πήρε στο τηλέφωνο και του ’πε: «Κώστα μου, απομένουν ολίγες ημέρες της ζωής μου. Σε παρακαλώ να μ’ επισκεφθής, για τελευταία φορά, σπίτι μου γιατί είμαι κλινήρης», κι αυτός απήντησε κοφτά: Δεν θα σε επισκεφθώ, Λάμπρο»!…
Μα… ψέλλισε ο Ευταξίας, εμέ, που τόσο σε φρόντισα; Ο Καραμανλής, λέγεται ότι απάντησε: Όχι, διότι εγώ κατέστησα την αγγνωμοσύνη πολιτική αρετή! Θα έπρεπε ως πρώην πρωθυπουργός, Αντώνης Σαμαράς να γνώριζε ότι ο Κυριάκος πολιτικώς δεν απέστη του κανόνος…
*Πρόεδρος του Μουσείου της Πόλεως των Αθηνών, Ιδρύματος Βούρου-Ευταξία.





