Κύπρος 1974: Η ντροπή του ελληνικού ναυτικού…

Η μάχη της Κύπρου το 1974 χάθηκε, παρά τον ηρωισμό των λίγων, εξαιτίας της αδιαφορίας των “επάνω” και τη δειλία κάποιων ελαχίστων. Το 1974 το κυπριακό ναυτικό διέθετε πέντε επιχειρησιακές τορπιλακάτους. Ενόψει των πληροφοριών που είχαν λάβει περί επικείμενης τουρκικής εισβολής, ο Ναυτικός Διοικητής Κύπρου αντιπλοίαρχος Παπαγιάννης ανησύχησε και διέταξε τους υφισταμένους του να «εντείνουν» την προσοχή τους, χωρίς όμως να λάβει κάποιο μέτρο.

Το βράδυ της 19ης Ιουλίου του 1974 τα ραντάρ ανέφεραν την προσέγγιση τουρκικών πλοίων, αλλά η Αθήνα καθησύχασε την Κύπρο μιλώντας για άσκηση. Στις 03.00 τα ξημερώματα της 20ης Ιουλίου όμως ο Παπαγιάννης κινητοποίησε, χωρίς να έχει λάβει διαταγή, το ναυτικό και λίγο αργότερα διέταξε τις τορπιλακάτους να πλεύσουν στις θέσεις απόκρυψης. Πρώτες βρέθηκαν απέναντι στον εχθρό οι τορπιλάκατοι των υποπλοιάρχων Τσομάκη και Βερύκιου. Το σκάφος του Βερύκιου βλήθηκε από τουρκικά αεροσκάφη και εξόκειλε στις ακτές της Κερύνειας, αυτό δε του Τσομάκη βυθίστηκε καθώς ετοιμαζόταν να επιτεθεί και μόνο ο αρχικελευστής Μαγέτος διασώθηκε τραυματίας.

Την επομένη, ο Παπαγιάννης μίλησε με τον τον διοικητή της Ναυτικής Βάσης Χρυσούλης (ΝΒΧ) και Διοικητή Παράκτιας Άμυνας Κύπρου αντιπλοίαρχο Παπαδάκη, ο οποίος τον ενημέρωσε ότι η τορπιλάκατος Τ-2 του Κανδαλέπα, στην οποία επέβαινε και ο ίδιος, είχε προσαράξει και εγκαταλειφθεί κοντά στην Αμμόχωστο, χωρίς καν οι επικεφαλής να πάρουν μαζί τους τους κώδικες. Η δε τορπιλάκατος Τ-6 του υποπλοιάρχου Τσαταλού δήλωσε βλάβη και επέστρεψε στη βάση.

Η ντροπή του ελληνικού ναυτικού

Ο Ναυτικός Διοικητής Κύπρου αντιπλοίαρχος Παπαγιάννης, στις 24 Ιουλίου, ζήτησε από τον Παπαδάκη να του αναφέρει σχετικά με τις δύο τορπιλακάτους. Ο Παπαδάκης «…με φοβισμένο ύφος και έτοιμος να κλάψει μου είπε (στον Παπαγιάννη) ότι την ημέρα της εισβολής ακούγοντας τον Τσομάκη να λέει… με βομβαρδίζουν…με βομβαρδίζουν… φοβήθηκε και τα έχασε τόσο πολύ που έχασε κάθε έλεγχο για τους υφισταμένους του με αποτέλεσμα ο (υποπλοίαρχος, κυβερνήτης της τορπιλακάτου Τ-6) Τσαταλός να δηλώσει ψευδώς βλάβη, να επιστρέψει στη ΝΒΧ, και να εγκαταλείψει την τορπιλάκατο του και μάλιστα πήγε κατ΄ ευθείαν στην οικία του.

Ο δε (υποπλοίαρχος) Κανδαλέπας κυβερνήτης της τορπιλακάτου (Τ-2) που επέβαινε και ο ίδιος (ο Παπαδάκης) ακόμη πιο φοβισμένος να του ζητάει να πάνε στο λιμάνι της Αμμοχώστου δήθεν για να πάρουν τσιγάρα όπου θα εγκατέλειπαν την Τ/Α, πηγαίνοντας σπίτια τους. Τελικώς αποφάσισαν να προσαράξουν την τορπιλάκατο στην ακτή βορείως της Αμμοχώστου, να την εγκαταλείψουν εκεί και να γυρίσουν στη βάση δια ξηράς.

Όταν την προσάραξαν αντελήφθησαν ότι η περιοχή ήταν ναρκοπέδιο της Εθνικής Φρουράς και με το ραδιοτηλέφωνο της τορπιλακάτου ειδοποίησαν την Βάση που έστειλε πλωτό μέσο και τους μάζεψε. Βέβαια ύστερα από αυτό, δεν ήταν δυνατό να εξασκήσει διοίκηση, διότι οι υπαξιωματικοί, κυρίως, αλλά και οι ναύτες τον χλεύαζαν πίσω από την πλάτη του, τους δε δύο υποπλοιάρχους κυβερνήτες των τορπιλακάτων ούτε που ήθελαν να τους ξέρουν. Μου ανέφερε επίσης ότι ο υποδιοικητής της Βάσεως Δούκας δεν ήταν στη Βάση τις τρεις μέρες του πολέμου αλλά στο σπίτι του λόγω στομαχικών διαταραχών όπως είχε δηλώσει»…