Λόφος 776: Οι Ρωσικές Θερμοπύλες στην Τσετσενία…

Στα τέλη Φεβρουαρίου του 2000 οι ρωσικές ένοπλες δυνάμεις επιχείρησαν να περικυκλώσουν και να καταστρέψουν ισχυρή δύναμη Τσετσένων ανταρτών που αποχωρούσαν από την πρωτεύουσα της Τσετσενίας Γκρόζνι. Οι αντάρτες είχαν καταλάβει το Γκρόζνι ταπεινώνοντας τη Ρωσία. Μάλιστα οι αντάρτες κατάφεραν να διαφύγουν ανενόχλητοι από την πόλη. Ήταν ζήτημα γοήτρου για τη Μόσχα να τους εξοντώσει.

Στις 29 Φεβρουαρίου 2000, μερικές ώρες μετά τη διαβεβαίωση του Ρώσου υπουργού Άμυνας ότι ο πόλεμος στην Τσετσενία είχε λήξει, μια ρωσική δύναμη περικυκλώθηκε από τους Τσετσένους. Ήταν ένας λόχος αλεξιπτωτιστών του 104ου Αεροκίνητου Συντάγματος Φρουρών της 76ης Αεροκίνητης Μεραρχίας Εφόδου Φρουρών. Το ρωσικό τακτικό συγκρότημα είχε αποστολή να αποκόψει την οδό αποχώρησης των Τσετσένων στην περιοχή του λόφου 776, ώστε να δώσει χρόνο σε ισχυρότερες ρωσικές δυνάμεις να τους περικυκλώσουν και να τους εξοντώσουν στην περιοχή του χωριού Ολούτς Κερτ.

Ο ρωσικός 6ος Λόχος του ΙΙ Τάγματος, διοικείτο από τον αντισυνταγματάρχη Μαρκ Νικολάγιεβιτς Γεφτιούκιν. Ο Γεφτιούκιν ήταν ο διοικητής του ΙΙ Τάγματος που όμως ανέλαβε προσωπικά τη διοίκηση του λόχου λόγω της σοβαρότητας της κατάστασης. Μαζί του ήταν ο διοικητής του λόχους, ταγματάρχης Μολοντόφ και μια διμοιρία ανιχνευτών και ο προκεχωρημένος παρατηρητής πυροβολικού (ΠΠΠ) λοχαγός Ρομανόφ.

Αιφνιδιασμός

Την αυγή της 29ης η ομίχλη κάλυπτε σαν πυκνό πέπλο την περιοχή. Οι Ρώσοι έπαιρναν αμέριμνοι το πρωινό τους χωρίς να λάβουν μέτρα ασφαλείας. Έτσι δεν αντελήφθησαν την προχώρηση των αντιπάλων τους και δέχτηκαν επίθεση στα νώτα τους από ένα τμήμα αναγνώρισης 20 Τσετσένων. Αξίζει να σημειωθεί ότι με τους Τσετσένους συμπολεμούσαν και πολλοί ξένοι ισλαμιστές μαχητές.

Σύντομα εμφανίστηκαν ορδές Τσετσένων – οι πηγές κάνουν λόγο για 500 έως 2.000 μαχητές. Οι Ρώσοι ήταν μόλις 91. Σύντομα οι λιγοστοί Ρώσοι βρέθηκαν περικυκλωμένοι. Ο αρχικός αιφνιδιασμός πάντως τους κόστισε πολύ αίμα. Μεταξύ των νεκρών ήταν και ο ταγματάρχης Μολοντόφ. Οι επιζήσαντες Ρώσοι έλαβαν θέσεις άμυνας στον λόφο 776 σε ένα ερειπωμένο κτίσμα και ετοιμάστηκαν να «πουλήσουν» ακριβά τις ζωές τους.

Οι Ρώσοι υποστηρίχθηκαν από τα πυρά ελαφρών οβιδοβόλων 2S9 Nona τα των 120 χλστ. Επίσης δύο επιθετικά ελικόπτερα Mil Mi-24 διατάχθηκαν να παράσχουν υποστήριξη πυρός αλλά δεχόμενα τα πυρά των Τσετσένων τα ελικόπτερα αποχώρησαν. Η μόνη ενίσχυση που έλαβαν οι Ρώσοι ήταν μια διμοιρία 14 ανδρών του 3ου Λόχου. Απόπειρες των άλλων λόχων του ΙΙ Τάγματος να σπάσουν τον κλοιό των Τσεστένων και να ανοίξουν δρόμο προς τους περικυκλωμένους συναδέλφους τους, απέτυχαν.

Οι περικυκλωμένοι πολέμησαν πάντως ηρωικά, θερίζοντας εκατοντάδες μουσουλμάνους. Κάποια στιγμή η μοίρα των αυτοκινούμενων οβιδοβόλων έλαβε το τελευταίο μήνυμα από τον ΠΠΠ λοχαγό Ρομανόφ. Ο Ρομανόφ, βαριά τραυματισμένος, πνέοντας τα λοίσθια, ζήτησε την εκτέλεση πυρών επί των θέσεων του 6ου Λόχου, γεγονός που σημαίνει ότι οι εχθροί είχαν πλέον διεισδύσει στις θέσεις των αμυνομένων.

Η μάχη ολοκληρώθηκε την 1η Μαρτίου όταν 84 από τους 91 Ρώσους είχαν πέσει νεκροί. Σε αντιδιαστολή όμως οι λίγοι γενναίοι σκότωσαν 400 έως 700 μουσουλμάνους (ο αριθμός διαφέρει ανάλογα με την πηγή). Μόλις επτά Ρώσοι επέζησαν, καταφέροντας να ξεγλιστρήσουν. Από αυτούς οι τέσσερις ήταν τραυματίες.

Η μάχη ήταν μια ηρωική μεν, ήττα δε, των Ρώσων. Ακολούθησε σάλος. Η κοινή γνώμη απαίτησε τα κεφάλια της ηγεσίας των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων, ειδικά μετά το γεγονός ότι, επισήμως, είπαν ψέματα για να καλύψουν την συμφορά. Και το Κρεμλίνο, στο οποίο βρισκόταν ο νεοεκλεγείς τότε πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν, επίσης ανέφερε ότι οι Ρώσοι νεκροί ήταν 31. Μετά από μερικές ημέρες όμως υποχρεώθηκαν να πουν την αλήθεια.