Τουρκική υπεροχή 6:1… αλλά ταπεινωτική ήττα από έναν έμπειρο στρατηγό

Η μάχη κοντά στο αβαείο του Αγίου Γκοτθάρδου, η οποία έλαβε χώρα την 1η Αυγούστου του 1664, αποτελεί μια από τις πλέον ένδοξες, αλλά και τις πλέον άγνωστες, αποφασιστικές μάχες της ιστορίας, το αποτέλεσμα της οποίας αναχαίτισε την τουρκική προέλαση στη δυτική Ευρώπη. Φυσικά και στη μάχη αυτή συμμετείχαν, στις τάξεις του χριστιανικού στρατού, Έλληνες.

Το 1664 μια τεράστια τουρκική στρατιά με περισσότερους από 150.000 άνδρες υπό τον μεγάλο βεζίρη Αχμέτ Φαζίλ Κιοπρουλού εισέβαλε για μια ακόμα φορά στην αυστροκρατούμενη Ουγγαρία με σκοπό να πολιορκήσει τη Βιέννη. Η τουρκική στρατιά παρέτασσε 30.000 γενίτσαρους, 30.000 σπαχήδες ιππείς, 30.000 άτακτους ελαφρούς ιππείς, 60.000 άτακτους πεζούς και 360 πυροβόλα.

Απέναντί στην τεράστια αυτή δύναμη οι Αυστριακοί κατάφεραν να συγκεντρώσουν μια ευρωπαϊκή στρατιά αποτελούμενη από Αυστριακούς, Γερμανούς, Ούγγρους, Γάλλους, ακόμα και Έλληνες. Συγκεκριμένα οι Αυστριακοί παρέτασσαν 5.000 πεζούς, 6.000 ιππείς και 10 πυροβόλα, υπό τον στρατάρχη Ραϋμόντο Μοντεκουκόλι, οι γερμανικές αυτοκρατορικές δυνάμεις παρέτασσαν 6.000 πεζούς, 1.200 ιππείς και 14 πυροβόλα, υπό τον Λεοπόλδο Γουλιέλμο του Μπάντεν, από το Παλατινάτο στάλθηκαν 600 πεζοί και 300 ιππείς και οι Γάλλοι έστειλαν 3.500 πεζούς και 1.750 ιππείς.

Τέλος υπήρχαν και 2.000 ελαφροί ιππείς (οι λεγόμενοι «κροάτες), ένα ιταλικό τάγμα πεζικού από το Πεδεμόντιο και μερικοί άτακτοι ακροβολιστές πεζοί (Πανδούροι). Η μικρή χριστιανική στρατιά έλαβε θέσεις πίσω από τον ποταμό Ράαμπ και περίμενε τους Τούρκους, οι οποίοι υπερείχαν αριθμητικά περίπου 6:1. Οι Τούρκοι επιτέθηκαν, με τη υποστήριξη του πυροβολικού τους και απώθησαν τους αντιπάλους τους, επιτυγχάνοντας τη δημιουργία προγεφυρώματος. Εκεί που όλα φαίνονταν χαμένα, ο Μοντεκουκόλι αναδιοργάνωσε τον στρατό του και αντεπιτέθηκε κατά των μέχρι τότε νικητών Τούρκων.

Ο αιφνιδιασμός ήταν πλήρης και οι Τούρκοι παγιδεύτηκαν ανάμεσα στον χριστιανικό στρατό και τον ποταμό και τα τμήματά τους που είχαν περάσει τον ποταμό – περί τους 30.000 άνδρες – διαλύθηκε. Σημαντικό ρόλο στη μάχη έπαιξαν οι ελαφροί ιππείς. Μετά την συμφορά αυτή, αν και ο στρατός τους εξακολουθούσε να υπερέχει συντριπτικά του αντιπάλου, χωρίς ηθικό πλέον, υποχώρησαν ταπεινωμένοι.