Αν είναι φορέας η γυναίκα, να θηλάσει;

Εγκυμονούσες και λεχώνες γυναίκες σε όλο τον πλανήτη αγωνιούν για το ενδεχόμενο να μεταδίδεται ο ιός με το θηλασμό στο βρέφος τους, όμως οι εδικοί δεν μπορούν να καταλήξουν. Ούτε μια νέα έρευνα μπόρεσε να διαφωτίσει τις γυναίκες αν και δείχνει ότι ειναι πολύ δύσκολη η μετάδοση, χωρίς να μπορεί να την αποκλείσει.  Μία άλλη μελέτη δείχνει  ίχνη ιικού RNA στο γάλα, μα καμία δεν δείχνει ότι αυτά τα ίχνη έχουν ικανότητα αναπαραγωγής και μετάδοσης.

Παλαιότερη έρευνα έδειξε ότι το 1 στα 3 βρέφη γυναικών φορέων, είναι επίσης φορέας, όμως ούτε εκείνη η μελέτη μπόρεσε να αποδείξει τον τρόπο μετάδοσης -αν ήταν από το μητρικό γάλα ή, όπως συνήθως, από σταγονίδια.  Οι περισσότεροι ειδικοί συνιστούν στις γυναίκες (αν είναι φορείς) να παίρνουν μέτρα για να αποτρέψουν τον συνήθη τρόπο μετάδοσης (δηλαδή να φορούν μάσκα, να καθαρίζουν καλά τα χέρια τους κ.λπ.), αλλά να συνεχίσουν να θηλάζουν.

Ελληνική πρωτοβουλία για παρουσίαση έρευνας

Ο προβληματισμός πάντως είναι παγκόσμιος για την πιθανότητα μετάδοσης του νέου κορωνοϊού SARS-CoV-2 κατά τη διάρκεια του μητρικού θηλασμού από τη μητέρα στο βρέφος. Γι΄αυτό και ειδικοί από την  Θεραπευτική Κλινική της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών συνοψίζουν τα δεδομένα από πρόσφατη δημοσίευση σχετικά με την ανίχνευση του γενετικού υλικού του SARS-CoV-2 στο μητρικό γάλα. Το “δια ταύτα” είναι πως αν και ο ιός ανιχνεύεται όντως στο μητρικό γάλα, δεν μπορούμε να ξέρουμε αν είναι μολυσματικός ή όχι.

Οι ερευνητές αναφέρουν 24 περιπτώσεις γυναικών με θετικό τεστ PCR για τον ιό SARS-CoV-2. Οι 23 γυναίκες είχαν συμπτωματική λοίμωξη COVID-19 και  η μία ήταν ασυμπτωματική φορέας. Κάθε μητέρα παρείχε από 1 έως 12 δείγματα μητρικού γάλακτος σε διαφορετικά χρονικά σημεία μετά την επιβεβαίωση της λοίμωξης. Συνολικά, ανιχνεύθηκε ιικό RNA του νέου κορωνοϊού SARS-CoV-2 σε 10 δείγματα από 4 γυναίκες. Σε ορισμένες περιπτώσεις, δεν ήταν δυνατό να αποκλειστεί η επιμόλυνση του δείγματος (από τα χέρια της μητέρας π.χ.) από το  ή και η αντίστροφη μόλυνση, δηλαδή η οπισθοδρομική ροή του γάλακτος από βρέφος θετικό στον ιό SARS-CoV-2.

Μόνο ένα δείγμα στα 18 είχε ίχνη ιού

Μελέτη των ίδιων ερευνητών  C.Chambers και συνεργατών στην επιθέωρηση Jama η οποία δημοσιεύθηκε χθες, έδειξε ότι το ιικό φορτίο που βρέθηκε στο γάλα δεν ήταν βιώσιμο και δεν προκαλούσε μόλυνση. Όμως και αυτή η έρευνα έγινε σε πολύ μικρό αριθμό φορέων (18 γυναικών). Μάλιστα από τις 18 φορείς από τις οποίες ελήφθη δείγμα μητρικού γάλακτος, μόνο στο ένα βρέθηκε ιικό RNA.

Όταν αυτό ελέγχθηκε κατά πόσον ήταν μολυσματικό, το αποτέλεσμα ήταν αρνητικό. Οι ίδιοι οι ερευνητές αναφέρουν ότι αυτό προκαλεί αισιοδοξία, αλλά τονίζουν ότι το δείγμα ήταν μικρό και δεν μπορεί να εξαχθεί ασφαλές συμπέρασμα από το γάλα μόνον 18 γυναικών.Έτσι, παρότι καμία έρευνα δεν δείχνει ότι ο ιός μεταδίδεται με το γάλα, και επισης καμία έρευνα δεν ταυτίζει την παρουσία ιού με την ικανότητα να μολύνει, η μετάδοση δεν μπορεί να αποκλεισθεί 100%.

ΠΟΥ και Αμερικανοί

Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας έχει σαφή θέση υπέρ του θηλασμού από φορείς με το επιχείρημα ότι τα οφέλη από το θηλασμό ειναι πολύ μεγαλύτερα από τους τυχόν κινδύνους. Στην εκτίμηση της ΠΟΥ συμβάλλει και το γεγονός ότι ελάχιστα βρέφη στον πλανήτη έχουν νοσήσει από το συγκεκριμένο στέλεχος κορωνοϊού αλλά και το γεγονός ότι καμία έρευνα δεν απέδειξε τη μετάδοση δια του θηλασμού.

Το αμερικανικό υπουργείο Υγείας συνιστά να λάβει την σχετική απόφαση η μητέρα συζητώντας το θέμα με τον γιατρό της και την οικογένειά της. Γενικά όμως συνιστά στις μητέρες που υποψιάζονται ότι είναι φορείς να πλένουν με σαπούνι καλά τα χέρια τους προτού αγγίξουν το μωρό τους ή να χρησιμοποιούν αντισηπτικό που να έχει τουλάχιστον 60% αλκοόλ. Επισης να φορούν μάσκα όσο θηλάζουν. Τέλος, αν δίνουν το γάλα με μπιμπερό, να απολυμαίνουν τα χέρια τους προτού χειριστούν το μπιμπερό και προτού το δώσουν στο βρέφος.

Επιπλέον μέτρα

Ίσως αν η μητέρα έχει συμπτώματα, το καλύτερο θα ήταν να δίνει το μπιμπερό στο βρέφος άλλο μέλος της οικογένειας, που να πλένει επισης πολύ καλά τα χέρια του και να φοράει μάσκα. Ο ιός επιβιώνει και σε επιφάνειες ή ρούχα και μαλλιά, άγνωστο για πόση ώρα αλλά (επίσης άγνωστο) για το κατά πόσο είναι μολυσματικός. Οπότε συστήνεται η μητέρα που έχει συμπτώματα να μην αγκαλιάζει το βρέφος ή αν πρέπει να το κάνει, να φοράει εκτός από μάσκα και ρούχα να που να έχουν απολυμανθεί.

Αν το μπιμπερό το έχει πιάσει κάποιος ξένος ή φορέας, τότε πρέπει να απολυμαίνεται πολύ καλά προτού δοθεί στο βρέφος. Επίσης συστήνεται η μητέρα φορέας να κάνει μπάνιο, να φοράει  καθαρά ρούχα και να μαζεύει τα μαλλιά της πίσω προτού πάρει το μωρό αγκαλιά, και έτσι να έρχεται σε δερματική επαφή με το βρέφος έχοντας μειώσει στο ελάχιστο δυνατόν τον κίνδυνο μετάδοσης από την επιδερμίδα της ή τις τρίχες των μαλλιών και από τα ρούχα της.