Αρνητές γονείς και σχολείο – Διαμάχη για την ποινικοποίηση

Τα πυρά όλων των κομμάτων της αντιπολίτευσης συγκέντρωσε η υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως, με την τροπολογία που ποινικοποιεί την στάση των αρνητών γονέων που δεν στέλνουν τα παιδιά τους στο σχολείο, επικαλούμενοι τα μέτρα για την πανδημία. Σύμφωνα με την υπουργό τα παιδιά στερούνται εκπαίδευσης και μπορεί να χάσουν τη χρονιά, ενώ κατά με την αντιπολίτευση πρόκειται για ένα ακραίο αυταρχικό μέτρο που δεν αντιμετωπίζει συνολικά το πρόβλημα των διαρροών στην εκπαίδευση εδώ και δεκαετίες, είτε λόγω φτώχειας, είτε λόγω ιδιαιτεροτήτων των γονέων.

Τα αντιπολιτευόμενα κόμματα, παρότι αναγνωρίζουν το κοινωνικό ζήτημα με τις οικογένειες που αρνούνται με πείσμα να στείλουν τα παιδιά τους στο σχολείο με self test ή μάσκα, θεωρεί την κυβερνητική απόφαση εσφαλμένη. Αναφέρουν οι διαφωνούντες, ότι η τροπολογία δεν τέθηκε καν προς συζήτηση και ότι οι διαρροές στην (θεωρητικά) υποχρεωτική εκπαίδευση εδώ και πολλά χρόνια (προ κορονοϊού δηλαδή) έφθαναν το 11% και στο λύκειο το 22%. Επίσης ότι μόνιμο πρόβλημα από δεκαετιών συνιστούν οι Ρομά, που στερούν τα παιδιά τους από την εκπαίδευση και μειώνουν κάθετα τις ελπίδες τους για κοινωνική ένταξη, χωρίς καμία επίπτωση για εκείνους στην πράξη.

Η τροπολογία κατατέθηκε από κοινού με τον υπουργό Δικαιοσύνης Κωνσταντίνο Τσιάρα, στο νομοσχέδιο για την Εθνική Σχολή Δικαστών (άλλο ένα νομοσχέδιο που συγκεντρώνει πυρά). Η υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως, παρουσιάζοντας την τροπολογία με την οποία θεσπίζεται ποινή φυλάκισης και χρηματική ποινή, αναλώθηκε στα στατιστικά στοιχεία των κρουσμάτων (που είναι πάντως σταθερά υψηλά) και ως κύριο επιχείρημα αντέταξε πόσο λίγα τμήματα κλείνουν. Αυτό η κυρία Κεραμέως το παρουσίασε ως απόδειξη ότι τα σχολεία είναι ασφαλή, ενώ η αντιπολίτευση απεναντίας την επέκρινε, ότι «τα σχολεία είναι ανοιχτά επειδή υπάρχει το απαράδεκτο όριο των 50% συν ένα κρουσμάτων σε πολυμελή τμήματα».

Όπως σημείωσε η κυρία Κεραμέως, η τροπολογία αφορά κυρίως σε γονείς που κρατούν τα παιδιά τους μακριά από το σχολείο, λόγω της αντίθεσης τους στην χρήση μάσκας ή των self test. «Οι περιπτώσεις είναι μεμονωμένες, αλλά και μια περίπτωση αρκεί» είπε η υπουργός, ενώ μέλη της αντιπολίτευσης τόνισαν μεταξύ άλλων ότι δεν έπρεπε να ποινικοποιηθεί χωρίς να προηγηθεί δημόσιος διάλογος η πράξη των αρνητών γονέων και να μη ληφθούν υπ’ όψιν παράλληλα άλλες παράμετροι που κρατούν τα παιδιά μακριά από το σχολείο για οικονομικούς και άλλους λόγους.

Αντιδράσεις της αντιπολίτευσης

Την απόσυρση της τροπολογίας ζήτησε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ Θεόφιλος Ξανθόπουλος. «Πρέπει πρώτα να συζητήσουμε πρόσφορα και αναλογικά μέτρα για το φαινόμενο και να το διαχωρίσουμε από κοινωνικές αιτίες που αφορούν στη σχολική διαρροή» είπε ο κ. Ξανθόπουλος ενώ ο πρώην υπουργός Παιδείας Νίκος Φίλης είπε «για 26 οικογένειες σε όλη την Ελλάδα αλλάζετε τη νομοθεσία; Να αποσυρθεί αυτή η αυταρχική τροπολογία και να επανέλθει το άρθρο που υπήρχε στον ποινικό κώδικα».

Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΚΚΕ Θανάσης Παφίλης είπε ότι «το μέτρο είναι οριζόντιο και ότι η τροπολογία κατατέθηκε χωρίς διάλογο. Εάν δύο γονείς δεν στέλνουν τα παιδιά τους στο σχολείο και φυλακισθούν, τι θα γίνουν τα παιδιά; Υπάρχουν κοινωνικές δομές;» αναρωτήθηκε ο κ. Παφίλης, ο οποίος επισήμανε ότι και πριν την πανδημία το ποσοστό της διαρροής παιδιών από την υποχρεωτική εκπαίδευση ήταν ήδη 11%. Η κοινοβουλευτική εκπρόσωπος του ΜέΡΑ25 Αγγελική Αδαμοπούλου είπε ότι σχολεία είναι υγειονομικές βόμβες και ότι η κυβέρνηση αντί να αραιώσει τα τμήματα και να ανοίξει νέες αίθουσες, προχωρεί σε συγχωνεύσεις τμημάτων.

«Είναι κακή άσκηση επιμέλειας να μην αφήνεις το παιδί σου να πάει σχολείο, αλλά υπάρχει γενικότερη διαρροή λόγω φτώχειας», παρατήρησε η κυρία Αδαμοπούλου και προσέθεσε ότι υπάρχουν και γονείς που δεν στέλνουν τα παιδιά στο σχολείο, επειδή «οι σχολικές τάξεις είναι υγειονομικές βόμβες». Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Ελληνικής Λύσης Κωνσταντίνος Χήτας είπε ότι η κυβέρνηση δεν ενδιαφέρεται για την προστασία των πολιτών και ότι διακατέχεται από τιμωρητική διάθεση.

Τι προβλέπει ο σχετικός νόμος

Μέχρι τώρα δεν υπήρχαν ποινικές κυρώσεις για τους γονείς ή κηδεμόνες, αν και οι εισαγγελείς μπορούσαν θεωρητικά να ασκήσουν δίωξη για τον τρόπο άσκησης της γονικής επιμέλειας. Μέχρι το 2017 προβλεπόταν χρηματικό πρόστιμο για το συγκεκριμένο πταίσμα, αλλά όταν η διάταξη καταργήθηκε προέκυψε ένα νομοθετικό κενό, παρότι θεωρητικά από το 1975 το Σύνταγμα ορίζει την υποχρεωτικότητα της εκπαίδευσης.

Πάντως άλλο ένα κενό στην τροπολογία είναι ότι προβλέπει ο διευθυντής να καλεί τον γονέα όταν το παιδί απουσιάζει επί μεγάλο διάστημα και αν ο γονιός δεν ανταποκριθεί, να ενημερώσει την εισαγγελία. Όμως τι θα γίνεται με τα παιδιά που δεν έχουν πάει καν από την έναρξη της χρονιάς στο σχολείο; Τι γίνεται δηλαδή με τους πληθυσμούς που συστηματικά δεν στέλνουν τα παιδιά τους στο δημοτικό;

Όταν η υπουργός ρωτήθηκε αν ο νόμος θα ισχύσει και για τους Ρομά επί παραδείγματι, δεν απάντησε ευθέως “ναι”, αλλά είτε ότι η εκπαίδευση είναι υποχρεωτική για όλους. Η τροπολογία αναφέρει, ότι «όποιος έχει την επιμέλεια ή την πραγματική φροντίδα του ανηλίκου και παραλείπει την εγγραφή ή την εποπτεία του ως προς την φοίτηση, τιμωρείται με ποινή φυλάκισης μέχρι δύο (2) έτη και χρηματική ποινή».

Εν τω μεταξύ, το υπουργείο ανακοίνωσε ότι δεν θα κάνουν self test οι εμβολιασμένοι μαθητές, κάτι που δεν γνωρίζουμε κατά πόσον συμμερίζεται η Επιτροπή των Ειδικών και η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών, αφού είναι γνωστό ότι πολλά στελέχη μεταδίδονται και στους εμβολιασμένους. Την Παρασκευή ανοίγει και η πλατφόρμα για ραντεβού για τα παιδιά ηλικίας 5-11 ετών. Οι εμβολιασμοί όσων το επιθυμούν, ξεκινούν στις 15 Δεκεμβρίου. Σύμφωνα με το υπουργείο Παιδείας έχουν εμβολιασθεί μέχρι στιγμής στην ηλικιακή ομάδα 15-17 ετών το 45,9% και στην ηλικιακή ομάδα 12-14 ετών το 30%.