Μπορεί ο κόσμος των πόλεων να επιστρέψει στην επαρχία;

Βέβαια οι περισσότεροι από εμάς, αν δεν υπήρχε κάποιος λόγος που μας αναγκάζει να μείνουμε όπως λόγου χάρη η εργασία, θα φεύγαμε όπως οι υπόλοιποι. Είτε για κάποιο τουριστικό προορισμό – όσοι έχουν τη δυνατότητα – είτε για τον τόπο καταγωγής μας. Οι τόποι μας, οι ρίζες μας είναι αυτά που μας λείπουν αναγκαστικά. Στις πιεστικές μέρες της εργασίας, της σκληρής καθημερινότητας η μνήμη μας ανακαλεί τα χωριά μας και διερωτόμαστε αν η ζωή μας θα ήταν καλύτερη εκεί. Σκεφτόμαστε την ησυχία, τους χαλαρούς ρυθμούς ζωής και τα οικεία πρόσωπα. Αυτό που δεν αναρωτιόμαστε είναι τι θα κάναμε στην ύπαιθρο για να ζήσουμε. Υπάρχει περιθώριο για εργασία και εξασφάλιση των βασικών αναγκών;

Στην ύπαιθρο, λοιπόν, οι ευκαιρίες είναι περιορισμένες. Πρώτος τομέας που θα μπορούσε κάποιος να ασχοληθεί είναι ο πρωτογενής τομέας όπως, γεωργία και κτηνοτροφία με τομείς εξειδίκευσης όπως βιολογική γεωργία, εναλλακτικές καλλιέργειες. Στη χώρα μας υπάρχει επίσης η λύση του αγροτουρισμού που περιλαμβάνει παραδοσιακά καταλύματα που προσφέρουν αυθεντικές εμπειρίες στους επισκέπτες, προσελκύοντας τουρίστες που αναζητούν πιο αυθεντικές εμπειρίες, τοπικά προϊόντα, αλλά και ο πολιτιστικός τουρισμός, με την ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς και των παραδοσιακών δραστηριοτήτων της περιοχής να προσφέρει ευκαιρίες για την ανάπτυξη του πολιτιστικού τουρισμού.

Ένας κλάδος που θα μπορούσε να αναπτυχθεί περαιτέρω στην επαρχία είναι η μεταποίηση και παραγωγή με μονάδες μεταποίησης που να μπορούν να παράγουν προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας, όπως μαρμελάδες, ελαιόλαδο και κρασί. Ένα επιστέγασμα και κινητήριος δύναμη των παραπάνω είναι η σύσταση συνεταιρισμών για πρόσβαση στην αγορά εκείνων που παράγουν. Τέλος για να μην περιοριζόμαστε μόνο στον πρωτογενή τομέα, υπάρχει πλέον η λύση της τηλεργασίας όπου η πανδημία ανέδειξε, δίνοντας τη δυνατότητα σε επαγγελματίες να ζουν στην ύπαιθρο και να εργάζονται από απόσταση.

Επαρχία ή αστικά κέντρα;

Παρά τις παραπάνω ευκαιρίες, υπάρχουν και σημαντικές προκλήσεις, όπως η έλλειψη υποδομών σε κάποιες αγροτικές περιοχές, η γήρανση του πληθυσμού και η περιορισμένη πρόσβαση σε χρηματοδότηση. Ωστόσο, με την υποστήριξη από ευρωπαϊκά προγράμματα, όπως το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ), και την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών, οι προοπτικές για εργασία στην ύπαιθρο προσπαθούν να γίνουν πιο ελπιδοφόρες.

Οι λόγοι που τα αστικά κέντρα μεγαλώνουν επικίνδυνα είναι, περιγραφικά: Οι ευκαιρίες εργασίας που προσέφεραν οι πόλεις, ειδικά με την ανάπτυξη της βιομηχανίας και των υπηρεσιών, οι καλύτερες υποδομές όπως νοσοκομεία, σχολεία και μέσα μαζικής μεταφοράς, αλλά και η εκπαίδευση και οι προοπτικές κοινωνικής ανέλιξης.

Το κοινωνικό μοντέλο που ακολουθεί η χώρα φαίνεται να μη λειτουργεί τόσο καλά με αποτέλεσμα την υπογεννητικότητα που προκαλεί μεγάλο πρόβλημα στο δημογραφικό ζήτημα. Το να επιστρέψουμε στην ύπαιθρο, εφόσον βρεθεί μια εργασιακή συνθήκη τέτοια που να μας καλύπτει οικονομικά δε μας οπισθοδρομεί. Ίσα – ίσα που πολλοί θεωρούν πως η ποιότητα ζωής είναι καλύτερη. Φυσικά η πολιτεία πρέπει να είναι αρωγός ως προς αυτήν την κατεύθυνση και να δώσει κίνητρα αλλά και να δημιουργήσει βάσεις.

 

---

 

Ο Μανόλης Δασκαλάκης είναι απόφοιτος Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Μεταπτυχιακό στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας στη Διαχείριση Πετρελαίου, Αερίου και Ενέργειας. Είναι επίσης τελειόφοιτος του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών “Στρατηγικές Διαχείρισης Περιβάλλοντος, Καταστροφών & Κρίσεων” του Πανεπιστημίου Αθηνών.