Δυσκολεύει η ζωή των ανεμβολίαστων – Θέμα χρόνου η επιστροφή της μάσκας

Με την μετάταξη πλέον του εμβολίου της Pfizer στις ΗΠΑ στα επίσημα, από τα εκτάκτως εγκεκριμένα έως τώρα εμβόλια, ενισχύεται διεθνώς η τάση προς την υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού. Η έγκριση, που αναμένεται και στην Ευρώπη και που όσον αφορά στις ΗΠΑ θα ανακοινωθεί μάλλον μεθαύριο, αφαιρεί νομικά το επιχείρημα των αντιεμβολιαστών ότι ο πολίτης δεν μπορεί να κάνει «πειραματικό εμβόλιο». Απομένει βεβαίως το θέμα των υποχρεωτικών πράξεων υγείας, που διεθνώς αποτελεί όπλο ατομικής ελευθερίας, αλλά συνάμα και αγκάθι για τη δημόσια υγεία όπως και το επιχείρημα ότι τα άλλα εμβόλια δεν έχουν ακόμη οριστική έγκριση.

Στις ΗΠΑ οι New Yοrk Times γράφουν ότι ο FDA (Οργανισμός Φαρμάκων) ενέκρινε από την Παρασκευή την χορήγηση οριστικής άδειας στο προαναφερόμενο εμβόλιο, κάτι που έμμεσα συνδέεται και με την χορήγηση τρίτης δόσης στο γενικό πληθυσμό. Στην Ελλάδα, μετά τη μείωση στον ρυθμό εμβολιασμού παρά τις παροτρύνσεις, αλλά σε κάποιους κλάδους και της υποχρεωτικότητας, η κυβέρνηση αποφάσισε να αποκλείσει τους ανεμβολίαστους από όλους τους κλειστούς χώρους και θα υποχρεώνει τους εργαζόμενους δημοσίου και ιδιωτικού τομέα να καταβάλλουν από την τσέπη τους το κόστος των ιδιωτικών τεστ που θα απαιτούνται πλέον. Οι σχετικές ανακοινώσεις αναμένονται μεσοβδόμαδα.

Καθώς το lockdown έχει αποκλεισθεί, την στιγμή που τα κρούσματα έχουν οδηγήσει σε περίπου 120 νέες διασωληνώσεις την εβδομάδα (από 12 που ήταν εβδομαδιαίως πριν την επέλαση της μετάλλαξης Δέλτα), η πολιτεία φαίνεται πως θα επαναφέρει την μάσκα σε όλους τους εξωτερικούς χώρους και θα την διατηρήσει στους κλειστούς. Αυτό θα ισχύει για εμβολιασμένους και μη. Η σκέψη να μην εισέρχονται ανεμβολίαστοι χωρίς τεστ στα μέσα μεταφοράς, αποκλείσθηκε για πρακτικούς λόγους, καθώς δεν μπορεί να ελέγχονται π.χ. σε κάθε στάση λεωφορείου πόσοι έχουν κάνει εμβόλιο ή τεστ.

Το χέρι στην τσέπη

Όμως θα απαιτούνται ιδιωτικά τεστ πλέον σε όλους τους χώρους εργασίας, ιδιωτικού και δημόσιου τομέα. Τα rapid τεστ, με εξαίρεση ένα πολύ μικρό ποσοστό που έχει μείνει ανεμβολίαστο για ειδικούς λόγους υγείας, θα πληρώνονται από την τσέπη του εργαζομένου και θα έχουν ισχύ μίας εβδομάδας. Οι ανεμβολίαστοι, ακόμα κι αν ανήκουν σε αυτό το μικρό ποσοστό που έχει σοβαρούς λόγους να μην εμβολιαστεί, δεν θα έχουν επαφή με πολίτες, κάτι που θα συνεπάγεται και αλλαγή σχέσεων εργασίας. Οι αναπληρώσεις θέσεων θα γίνονται με προσλήψεις μόνον εμβολιασμένων.

Από τους ανεμβολίαστους εργαζομένους ίσως ζητείται και δεύτερο τεστ ανά εβδομάδα, αλλά αυτό συζητείται να καλύπτεται οικονομικά από την κυβέρνηση. Ο λόγος για την τελευταία εκδοχή είναι ότι τα δύο ιδιωτικά rapid τεστ εβδομαδιαίας (π.χ. για δασκάλους ή καθηγητές) θα συνεπάγονται κόστος 160 ευρώ το μήνα. Όμως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο όταν ενέκρινε μετά από πολυήμερες διαπραγματεύσεις το πιστοποιητικό covid, ή υγείας ή εμβολιασμού, έθεσε ως όρο όχι μόνον να παρέχεται εναλλακτικά η επιλογή των τεστ, αλλά και το κόστος τους να είναι προσιτό.

Τα 20 ευρώ για ένα rapid test δεν θεωρούνται προσιτή τιμή καθώς απαιτούνται οκτώ των μήνα. Η κυβέρνηση προσπάθησε να μειώσει τις τιμές προ τριμήνου στα 10 ευρώ, όμως δεν τα κατάφερε. Κατά συνέπεια ένας αριθμός των απαιτουμένων τεστ θα πρέπει να καλύπτεται από το δημόσιο ταμείο, ούτως ώστε η ελληνική νομοθεσία να μην έρθει σε σύγκρουση με όσα αποφασίστηκαν στο Ευρωκοινοβούλιο και εν συνεχεία συνυπέγραψαν και συμφώνησαν τα κράτη μέλη.

Παντού τεστ

Ειδικά στα σχολεία, αν μια τετραμελής οικογένεια έχει δύο παιδιά σε εφηβική ηλικία και αυτά δεν έχουν εμβολιασθεί, θα αντιμετωπίζει έξτρα μηνιαία έξοδα της τάξης των των 320 ευρώ τον μήνα. Επειδή αυτό το κόστος είναι απαγορευτικό και προσκρούει στην δυνατότητα πρόσβασης στην δημόσια παιδεία και στο αγαθό της εκπαίδευσης, πιθανόν κάποια από τα rapid test των παιδιών άνω των 12 ετών να καλύπτονται από την πολιτεία. Επίσης πολλοί θεωρούν άδικο να εξαναγκάζονται σε εμβολιασμό τα παιδιά, όταν παραμένει ανεμβολίαστο το 49% των ενηλίκων. Από την άλλη, στις ΗΠΑ με το που άνοιξαν τα σχολεία, διαπιστώθηκε μέσα σε δέκα μέρες αύξηση της τάξης του 5% στα κρούσματα στα παιδιά.

Επιπλέον, προβλέπεται οι ανεμβολίαστοι να μην εισέρχονται σε κανένα κλειστό χώρο, όπως σε εστιατόρια και καφετέριες, με εξαίρεση τα ανήλικα παιδιά, που θα πρέπει όμως να υποβάλλονται σε self test και αυτό να δηλώνεται. Παιδιά άνω των 12 ετών θα πληρώνουν για το rapid test, επειδή υπάρχει εγκεκριμένο εμβόλιο για τους 12-17. Το ίδιο θα ισχύσει και στα γυμνάσια και λύκεια, επειδή υπάρχει εγκεκριμένο σκεύασμα. Οι μαθητές κάτω των 12 θα προσκομίζουν δύο αρνητικά self test την εβδομάδα που θα καλύπτονται από την πολιτεία.

Οι μαθητές ενώ οι άνω των 12 θα απαιτείται να κάνουν με έξοδα της οικογενείας τους δύο rapid test την εβδομάδα. Κάθε Δευτέρα και Πέμπτη θα πρέπει να κάνουν rapid test ιδίοις εξόδοις και οι ανεμβολίαστοι εκπαιδευτικοί όλων των βαθμίδων, ενώ rapid test θα απαιτείται και από φοιτητές ή διδάσκοντες στα Πανεπιστήμια σε μαθήματα με δια ζώσης διδασκαλία. Το τι ακριβώς θα ισχύσει στα Πανεπιστήμια πιθανόν να οριστικοποιηθεί τον Οκτώβρη, καθώς η εξεταστική Σεπτεμβρίου θα γίνει όπως και την άνοιξη. Για τα μπαρ και εν γένει για τη νυχτερινή διασκέδαση, θα απαιτείται και πάλι rapid test  των τελευταίων 48 ωρών ή μοριακός έλεγχος, που έχει όμως υπερδιπλάσιο κόστος. Στους θεατές στα γήπεδα επίσης προβλέπεται να χρειάζεται “πράσινο πάσο”.

Εν τω μεταξύ χθες το Μονομελές Πρωτοδικείο Κιλκίς απέρριψε την αίτηση ανεμβολίαστης δημοτικής υπαλλήλου που εργαζόταν με ηλικιωμένους και έκρινε ότι πρέπει να ισχύσει στην περίπτωσή της η αναστολή της εργασίας χωρίς αναβολή. Η εργαζομένη ζητούσε την προσωρινή αναστολή της εφαρμογής του νόμου για την υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού, επικαλούμενη αντισυνταγματικότητα του νόμου.

Το Δικαστήριο του Κιλκίς απέρριψε τις αιτιάσεις της εργαζομένης για τις διατάξεις του νόμου, επισημαίνοντας μεταξύ άλλων και τα εξής: «Οι νομοθετικές διατάξεις από καμία αντισυνταγματικότητα δεν πάσχουν, όπως αβασίμως επικαλείται η αιτούσα, καθότι με αυτές προστατεύεται το υπέρτατης αξίας έννομο αγαθό της υγείας και της ζωής του συνόλου των πολιτών και ιδίως των ευπαθών ομάδων. Με τα δεδομένα αυτά πρέπει να απορριφθεί το αίτημα για έκδοση προσωρινής διαταγής ως μη νόμιμο και επαλλήλως ως αβάσιμο κατ’ ουσίαν».