Έχουμε πάρει χαμπάρι τι συμβαίνει με την τεχνητή νοημοσύνη;

Τους τελευταίους μήνες παρατηρείται έντονη κινητικότητα στο επιταχυνόμενα δυναμικό πεδίο της τεχνητής νοημοσύνης (ΤΝ). Η δημόσια και ιδιωτική σφαίρα αρχίζουν να αναγνωρίζουν καθολικά τις μεταμορφωτικές δυνατότητες και τους κινδύνους των νέων τεχνολογιών.

Ενδεικτικά, ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου εξήγγειλε την ουσιαστικότερη παγκόσμια σύνοδο για τη ρύθμιση της τεχνητής νοημοσύνης στο Λονδίνο τον Σεπτέμβρη του ‘23. Αξίζει να σημειωθεί πως η Κίνα δεν κλήθηκε να συμμετάσχει. Μια μέρα μετά, στην πρόσφατη επίσκεψή του στο Λευκό Οίκο (8 Ιουνίου), έθεσε το ζήτημα στην κορυφή της ατζέντας με τον Αμερικανό Πρόεδρο διεκδικώντας την ηγεμονία της χώρας στην παγκόσμια ρύθμιση της τεχνητής νοημοσύνης.

Παράλληλα, επιστήμονες, όπως ο “νονός” της ΤΝ Τζέφρι Χίντον, μετά την ηχηρή του παραίτηση από τη Google στις 23 Μαΐου ‘23, κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τα ρίσκα που συνδέονται με την αρρύθμιστη χρήση της από το ευρύ κοινό. Αφορμή στάθηκε το λανσάρισμα του Chat-GPT από την OpenAi της Microsoft, που “ανάγκασε” τη Google να ακολουθήσει με το δικό της ισοδύναμο για λόγους ανταγωνισμού (Bard-AI). Μάλιστα τονίζει την ανάγκη η σχετική επιστημονική κοινότητα να καταλήξει σε “χονδρική” συναίνεση για τους κινδύνους, παρόμοια με τους επιστήμονες του κλίματος, ώστε να διαμορφωθεί ένα επαρκές μίγμα ρυθμιστικού πλαισίου και πολιτικής (11/6/2023).

Οι εξελίξεις στην τεχνητή νοημοσύνη και οι “άμεσα ορατές” συνέπειες σε διάφορους τομείς, ήρθαν για να αλλάξουν τον τρόπο που ζούμε και αλληλεπιδρούμε με την τεχνολογία. Για πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας, μια τεχνολογία είναι ικανή να λαμβάνει αποφάσεις, να λύνει προβλήματα αυτόνομα και να δημιουργεί περιεχόμενο – από κείμενα, τρισδιάστατες απεικονίσεις, κώδικα και βίντεο, μέχρι μουσική και ψηφιακή τέχνη.

Ταυτόχρονα, καινοτομίες όπως τα νέα κάτοπτρα επαυξημένης πραγματικότητας της Apple (5/6/2023) και τα εγκεφαλικά εμφυτεύματα της Neuralink του ομίλου Musk, τα οποία πρόσφατα πήραν έγκριση για δοκιμή σε ανθρώπους (4/6/2023), σηματοδοτούν ένα μέλλον όπου η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορεί απρόσκοπτα να ενσωματώνετε στις ζωές μας, δημιουργώντας μια συμβιωτική σχέση με τον “ψηφιακό κόσμο”. Αυτός ο πολλά υποσχόμενος μετασχηματισμός έρχεται με σοκαριστικές επιπτώσεις στην ίδια την ταυτότητα της ανθρωπότητας.

Εκτός προεκλογικής ατζέντας

Στη χώρα μας, παρά τις εξελίξεις, και εν όψει εκλογών, είναι εκκωφαντική η απουσία της έστω αναφοράς στην τεχνητή νοημοσύνη από όλα τα πολιτικά κόμματα. Κανένα κόμμα δεν έχει ουσιαστικά συμπεριλάβει την τεχνητή νοημοσύνη στο πρόγραμμα ή στο αφήγημα για το όραμα της επόμενης τετραετίας. Αυτή η απώλεια αναδεικνύει την αποτυχία σύσσωμου του πολιτικού σκηνικού στην αναγνώριση του κραταιού ρόλου που θα μπορούσε να έχει η ΤΝ στις εθνικές πολιτικές του αύριο, αλλά και στην ανάγνωση του σύγχρονου κόσμου.

Η απουσία σχεδιασμού ενσωμάτωσης της Τεχνητής Νοημοσύνης σε νευραλγικούς τομείς όπως η άμυνα, η επανα-κατάρτιση του εργατικού δυναμικού και η εκπαίδευση αποτελούν σημαντικές απειλές για την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας και της εθνικής μας κυριαρχίας τα αμέσως επόμενα χρόνια.

Σε έναν ολοένα και περισσότερο διασυνδεδεμένο κόσμο, η αποτυχία της συμπερίληψης Τεχνητής Νοημοσύνης στο στρατό μπορεί να αποβεί μοιραία για την όποια αυτονομία του αποφασίζειν. Έπειτα, η ΤΝ έχει τη δυνατότητα να λειτουργήσει ως πολλαπλασιαστής οικονομικής μεγέθυνσης, εν μέρη απαντώντας στα υπαρξιακά προβλήματα του τώρα: Χαμηλή παραγωγικότητα ελληνικής οικονομίας, παγωμένοι μισθοί σε επίπεδα 2007 και κρίση κόστους ζωής.

Δυστυχώς, αντί να εκμεταλλευτούμε την 4η βιομηχανική επανάσταση και να σχεδιάσουμε τη στρατηγική μας για την Ελλάδα του 21ου αιώνα, οι πολιτικές δυνάμεις τις χώρας εγκλωβίζουν τον πολιτικό διάλογο μεταξύ “φαντασμάτων” του παρελθόντος. Ίσως όχι επειδή δεν αντιλαμβάνονται τη σύγχρονη πραγματικότητα, αλλά επειδή η πολιτική συζήτηση γίνεται με όρους μάρκετινγκ, στοχεύοντας στις πολυπληθέστερες δημογραφικά ομάδες. Έτσι, η χώρα κινδυνεύει να χάσει ιστορικές ευκαιρίες και να βρεθεί μπροστά σε μελλοντικά αδιέξοδα.

Είναι ευχή πολλών, ο πολιτικός ανταγωνισμός να εστίαζε στο ποιος έχει το καλύτερο μίγμα πολιτικής για την ευημερία του τόπου στον αιώνα μας, και όχι στο 2015, στο “να διώξουμε τη δεξιά”, στο διχαστικό λόγο παλαιοκομματικού χαρακτήρα, στη μεταδημοκρατική επικοινωνιακή διαχείριση κρίσεων, κοκ. Ίσως τότε υπήρχε ελπίδα και για εμάς τους νεότερους.