Ελλάδα-Σουηδία: Σημειώσατε 1

Τη στιγμή που ο πρόεδρος Τραμπ δέχεται ίσως από τις πιο αρνητικές κριτικές παγκοσμίως για τη στάση του έναντι της πανδημίας, ακούγονται και τα “φωτεινά” παραδείγματα. Από τα πλέον πετυχημένα μοντέλα διαχείρισης της υγειονομικής κρίσης, στοιχεία του οποίου προτείνει και ο κ.Ηλίας Μόσιαλος να “δούμε”, προβάλλεται το σουηδικό. Δείχνει, ευρύτερα, το λιγότερο περίεργο, να θεωρείται προς μίμηση ένα μοντέλο τη στιγμή που σκοτώνει αναλογικά περισσότερους ανθρώπους από όσους πεθαίνουν αντίστοιχα στις ΗΠΑ. Παρακάτω, ίσως ο Στήβεν Κίνγκ να δίνει μια ερμηνεία.

Μέχρι την 18η Μαΐου, πέθαιναν 366 ανα εκατ. Σουηδοί λόγω κορονοϊού, ενώ στις ΗΠΑ ο μοιραίος αριθμός διαμορφώνεται στο 278. Ας μην μείνουμε όμως σε μια διατλαντική σύγκριση και ας ρίξουμε μια συγκριτική ματιά στη Σουηδία και την Ελλάδα.

Στο περιοδικό Foreign Affairs δημοσιεύτηκε άρθρο στο οποίο υποστηρίζεται πως όταν «μεγάλο μέρος του κόσμου βιώσει ένα θανατηφόρο δεύτερο κύμα, η Σουηδία θα έχει τα χειρότερα της πανδημίας πίσω της. […] Κατάφερε να ενισχύσει την ανοσία μεταξύ των νέων και των υγιών -εκείνων που διατρέχουν τον χαμηλότερο κίνδυνο σοβαρών επιπλοκών από την [ασθένεια] COVID-19- ενώ ταυτόχρονα εξομαλύνει την καμπύλη». Στην πραγματικότητα η καμπύλη στη Σουηδία δεν φαίνεται να εξομαλύνεται συγκριτικά με την Ελλάδα.

Η κουλτούρα, η καθημερινή γυμναστική, η πίστη του κόσμου στο πολιτικό σύστημα, η πειθαρχία των βόρειων, η νομοθεσία που πηγάζει από το Σύνταγμα και άλλα παρομοίου -πολλές φορές ρατσιστικού- περιεχομένου επιχειρήματα δεν μπορούν να κρύψουν την πραγματικότητα των αριθμών.

Όπως καταγράφει το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου των Νόσων η Σουηδία βρίσκεται στις οκτώ πρώτες χώρες παγκοσμίως με τους περισσότερους θανάτους ανά 100.000 κατοίκους. Το πλέον τραγικό όμως είναι ότι αυτοί οι αριθμοί υπάρχουν σε μια χώρα που διαθέτει όλα εκείνα τα πλεονεκτήματα που αποτελούν ανασταλτικό παράγοντα για την εξάπλωση μιας πανδημίας.

Η Σουηδία είναι η 5η μεγαλύτερη ευρωπαϊκή χώρα σε έκταση ανάμεσα σε μια λίστα 51 κρατών. Με μια επικράτεια 450,295 τ.χλμ. καταλαμβάνει το 4,4% της ευρωπαϊκής ηπείρου. Πρόκειται, δηλαδή, για ένα κράτος 3,5 φορές μεγαλύτερο από την Ελλάδα. Σε αυτό το μεγάλο κράτος, λοιπόν, κατοικούν μόλις 10.230.185 άνθρωποι, μόλις το 2% των Ευρωπαίων. Ακόμα και η Ελλάδα, που πλήττεται από την υπογεννητικότητα, έχει μισό εκατομμύριο παραπάνω. Η σύγκριση της Σουηδίας με χώρες της ΕΕ που έχουν τον ίδιο περίπου πληθυσμού (βλ. διάγραμμα) την καθιστά δευτεραθλήτρια στους θανάτους.

Η πλέον αραιοκατοικημένη χώρα της ΕΕ

Το μεγαλύτερο ίσως ατού όμως είναι ότι με εξαίρεση τη Φινλανδία η Σουηδία είναι η πιο αραιοκατοικημένη και απομονωμένη χώρα της ΕΕ, δηλαδή συναντάς 22,2 ανθρώπους σε κάθε τετραγωνικό χιλιόμετρο(βλέπε χάρτη κάτω). Την ίδια στιγμή στην Ελλάδα διαμένουν 81.6 άνθρωποι επίσημα καταγεγραμμένοι, δίχως να υπολογίσουμε τους χιλιάδες παράτυπους/νόμιμους μετανάστες. Η Ελλάδα, δηλαδή, έχει σχεδόν 4πλάσια πυκνοκατοίκηση από τη Σουηδία. Αν θέλουμε να γίνουμε πιο ακριβείς, η σύγκριση στα δύο μεγαλύτερα αστικά κέντρα της χώρας είναι συντριπτική: Στη Στοκχόλμη ζει ο 1 στους 5 και στην Αττική στοιβάζονται πάνω από 1 στους 3.

Άραγε πιο εύκολο να μεταδοθεί ένας ιός είναι στην Ελλάδα ή στην Σουηδία; Παρόλα, αυτά, η Ελλάδα έχει 165 θανάτους και η Σουηδία αγγίζει του 3.700! Όσοι συνάνθρωποι “έφυγαν” σε 2,5 μήνες στην υπανάπτυκτη Ελλάδα, έφυγαν σε μια μόλις μέρα στην “αθλητική” Σουηδία.

Η Ελλάδα φαίνεται μάλιστα να έχει μεγαλύτερη κίνηση επιβατών στα αεροδρόμιά της. Τα ελληνικά αεροδρόμια το 2018 εξυπηρέτησαν 63,728,596 επιβάτες ενώ της Σουηδίας μόλις 42 εκατ. επιβάτες (2017). Σημειώνεται ότι τα γαλλικά αεροδρόμια το 2018 εξυπηρέτησαν σχεδόν 180 εκατ. επιβάτες. Παρόλα αυτά, η σαφώς πιο διασυνδεδεμένη χώρα παγκοσμίως Γαλλία των 67 εκατ. κατοίκων βρίσκεται μόλις μια θέση πάνω από τη Σουηδία, αν σκεφτούμε ότι έχει 433 νεκρούς ανά 1 εκατομ. ενώ η Σουηδία 366!

Και όλα αυτά στον βωμό της ανοσίας; Ποιος αποφασίζει να ενισχύσει υποτίθεται την γενική ανοσία θυσιάζοντας χιλιάδες συνανθρώπους; «Οι μεγαλύτερες γενιές πληρώνουν το τίμημα» είπε Σουηδή νοσοκόμα βλέποντας τους γηραιότερους να πεθαίνουν την ώρα που παρέες ξέγνοιαστων νέων “δυναμώνουν” τον οργανισμό με μια μπύρα στο χέρι. Μια και αναφέραμε τη νοσοκόμα, αλήθεια, πως οδήγησε η “τρομερή” σουηδική παράδοση το 15% του προσωπικού του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Καρολίνσκα -με τις καλύτερες εγκαταστάσεις στην Ευρώπη- να νοσήσει από κορονοϊό;

Ο επιδημιολόγος Anders Tegnell παραδέχτηκε ότι απέτυχαν να προστατέψουν τους γηραιότερους. Πως θα μπορούσε να χαρακτηριστεί “αλτρουϊστική πράξη” ο θάνατος μερικών χιλιάδων ώστε να σωθούν, δήθεν αργότερα, οι υπόλοιποι; Αλτρουϊσμός είναι όταν δέχεται να θυσιαστεί ο ήρωας και όχι οι υπόλοιποι να αποφασίσουν για τον ίδιο. Θυμίζει την ταινία “Η καταιγίδα του αιώνα” (Στήβεν Κίνγκ) όπου οι κάτοικοι ενός νησιού υποκύπτοντας στις απειλές ενός δαίμονα δέχονται να του παραδώσουν ένα αγοράκι της κοινωνίας τους, ενάντια στη θέληση του πατέρα του, για να μην τους σκοτώσει ο δαίμονας. Δηλαδή για το “καλό” της κοινωνίας.

«Tο να έχετε τέτοιο απολογισμό νεκρών το λέτε επιτυχία ή ότι με κάποιο τρόπο η στρατηγική σας απέτυχε;» ρώτησε στις 19 Μαΐου ο πανέξυπνος Βρετανός δημοσιογράφος Στίβεν Σάκουρ τον Anders Tegnell. «Μμμμ ναι η στρατηγική μας είναι αλήθεια, δεν λειτούργησε, αλλά…»! Αυτό ήταν το σουηδικό μοντέλο. Γι’ αυτό και ο κ. Μόσιαλος -και ορθά- δεν λέει να ξεπατικώσουμε τους Σουηδούς, απλά να πάρουμε τα καλά τους στοιχεία (;), καθώς τότε θα είχαμε στην Ελλάδα 12-15.000 νεκρούς. «Μπορεί να το αντέξει αυτό η ελληνική κοινωνία; Μάλλον όχι» λέει ο ίδιος, αλλά στην πραγματικότητα καμία κοινωνία δεν μπορεί να το δεχτεί, ανεπιφύλακτα, δίχως “μάλλον”.