Γιατί είναι σωστή η αποκρατικοποίηση της εκπαίδευσης
09/08/2025
Τον προσεχή Σεπτέμβριο, θα λειτουργήσουν τουλάχιστον έξι μη ιδιωτικά ΑΕΙ κι από του χρόνου άλλα έξι. Μαζί με τα 23 δημόσια ΑΕΙ, η ανωτέρα παιδεία θα παρέχεται από 35 μη “κερδοσκοπικά” ιδρύματα και είναι να απορεί κανείς γιατί πήρε 187 χρόνια για ν’ ανοίξει η αγορά εκπαιδευτικών υπηρεσιών στη χώρα μας. Την εξήγηση δίδει η αντίδραση των θιγομένων συμφερόντων.
Πρώτος μετά την Μεγάλη Ελληνική Επανάσταση, ο Αμερικανός ιεραπόστολος Ιωάννης Χίλ άνοιξε “σχολή κορασίδων” στην Πλάκα που εξελίχθη σε μικτό ιδιωτικό δημοτικό και γυμνάσιο το 1886 εις μνήμη του. Ακολούθησε το 1929 το Αμερικανικό Κολλέγιο Αθηνών που ενισχύθη από τον Ελευθέριο Βενιζέλο με το προνόμιο οι εκπαιδευτικοί σ’ αυτό να θεωρούνται δημόσιοι υπάλληλοι όταν ορκίζονται και συνταξιοδοτούνται. Το πανεπιστημιακό μονοπώλιο του κράτους διετηρήθη διότι το σύνταγμα του 1975 συνετάγη από κρατικοδίαιτους καθηγητές ΑΕΙ.
Με την ανάπτυξη των ιδιωτικών κολλεγίων, συνεργαζομένων με κυρίως Αγγλικά, άνοιξε κάπως την κλειστή αγορά συγχρόνων εκπαιδευτικών υπηρεσιών. Τα διπλώματα όμως που παρείχαν δεν ανεγνωρίζοντο από την Ελληνική νομοθεσία μέχρις ότου η ένταξη της χώρας το 1981στην Ευρωπαϊκή “διαίρεση” παρέκαμψε τον φραγμό αυτόν. Παρέμειναν όμως ως απολίθωμα του κρατικού μονοπωλίου, οι “πανελλαδικές” εξετάσεις και τα φροντιστήρια – αμφότερα Ελληνική επινόηση εις τρόπον ώστε να αποτελούν “είδηση” για τις εφημερίδες και τα τηλεοπτικά κανάλια. Στο τελικό στάδιο, η καλή μας κυβέρνηση με τυπικό νόμο παρέκαμψε το απαγορευτικό άρθρο 16 του συντάγματος, αν και το ΣτΕ έχει ακόμη τις αντιρρήσεις του.
Τι συμβαίνει με την εκπαίδευση
Κι ενώ ανεμένετο η απρόσκοπτη απελευθέρωση της ανωτέρας εκπαιδεύσεως, ανέκυψε ζήτημα ασυλίας, από… ποινικές και διοικητικές ευθύνες των μελών της “εθνικής αρχής ΑΕΙ” που αξιολογούν τ’ αναβαθμιζόμενα Ελληνικά κολλέγια, αν αυτά πληρούν τα κριτήρια του νόμου για την ίδρυση “πανεπιστημίων”. Πάλι καλά που τα συνεργαζόμενα μεγάλα Αμερικανικά πανεπιστήμια με τα Ελληνικά κρατικά δεν “αξιολογήθηκαν” από ασύλητους γραφειοκράτες του υπουργείου Παιδείας. Διότι υπήρχε κίνδυνος να είχε απορριφθεί το Χάρβαρντ ή το Κολάμπια.
Πάντα ταύτα είναι “μανδαρινισμοί” Ελληνικής κοπής, για να διατηρείται η υπερτάτη κρατική εξουσία της “παροχής αδείας” στην εκπαίδευση. Η αγορά όμως προηγείται και δίδει την δική της έγκριση. Παράδειγμα το DEREE που δεν έχει ανάγκη αξιολογήσεως, αφού η αγορά εργασίας το ‘χει καταξιώσει κι οι μισοί τουλάχιστον Έλληνες πολιτικοί είναι απόφοιτοί του. Εκείνο που εκκρεμεί ακόμη είναι η αξιολόγηση των διδασκόντων στα κρατικά μας… πανεπιστήμια.