Γιατί σιχαίνεστε να σας κάνουν κοπλιμέντα;
03/09/2024
Εάν το να λαμβάνετε κοπλιμέντα από φίλους, συγγενείς ή συναδέλφους σας, σας κάνει να αγχώνεστε ή να αισθάνεστε άβολα, μπορεί να βρείτε παρηγοριά στο γεγονός ότι δεν είστε οι μόνοι. Όμως, η άρνηση ή η δυσφορία όταν δέχεστε κοπλιμέντο, δε βοηθά την αυτοπεποίθησή σας.
Το καλύτερο που μπορείτε να κάνετε, είναι να κατανοήσετε το βαθύτερο λόγο για τον οποίο δε μπορείτε να δεχθείτε κοπλιμέντα. Σύμφωνα με έρευνα που διεξήχθη από τον ιδρυτή της “Acknowledgement Works”, Christopher Littlefield, περίπου το 70% των ατόμων συνδέει τα θετικά σχόλια με την αμηχανία ή τη δυσφορία. Τα θετικά σχόλια μπορεί να λάβουν διάφορες μορφές, όπως ένας έπαινος από το αφεντικό ή τον συνάδελφό σας μετά από μια ιδιαίτερα αγχωτική παρουσίαση ή ίσως ένα καλοπροαίρετο κοπλιμέντο από έναν ευγενικό άγνωστο που ελπίζει να φτιάξει τη μέρα σας.
Κοπλιμέντα και αυτοεκτίμηση
Ανεξάρτητα από αυτό, το να απαντάς με ένα γρήγορο “ευχαριστώ”, ενώ δυσανασχετείς εσωτερικά και απορρίπτεις αμέσως το κοπλιμέντο είναι, στην πραγματικότητα μια συνηθισμένη αντίδραση. «Οι άνθρωποι δυσκολεύονται να δεχτούν κοπλιμέντα για διάφορους λόγους. Μερικές φορές, συνδέεται με το κοινωνικό άγχος. Μπορεί επίσης να προκληθεί από συναισθήματα χαμηλής αυτοεκτίμησης ή από τη ζωή χωρίς να βιώνουν θετικά συναισθήματα ευγνωμοσύνης», λέει η κοινωνική λειτουργός Lisa Schuman στο Reader’s Digest. Οπότε, το να συνεχίζετε τη ζωή σας με την αδυναμία να δεχτείτε κοπλιμέντα δεν εξυπηρετεί ούτε εσάς, ούτε την αυτοπεποίθησή σας. Ως εκ τούτου, προτού αντιμετωπίσετε αυτήν την κακή συνήθεια, θα βοηθούσε να κατανοήσετε τον βαθύτερο λόγο πίσω από τον οποίο δε μπορείτε να δεχτείτε ένα κοπλιμέντο.
Παλεύοντας με την αυτοεκτίμηση: Μία από τις βασικές εξηγήσεις για το γιατί ένα άτομο δυσκολεύεται να δεχτεί τα κοπλιμέντα περιλαμβάνει την έννοια της αυτοεκτίμησης. Η αυτοεκτίμηση ως όρος, περιλαμβάνει το επίπεδο εμπιστοσύνης που έχετε στις ικανότητες, την ταυτότητα και τα ταλέντα σας. Ως εκ τούτου, τα άτομα με χαμηλή αυτοεκτίμηση παλεύουν συνεχώς με την αμφιβολία για τον εαυτό τους και το φόβο της αποτυχίας. Ως αποτέλεσμα, τα άτομα αυτά μπορεί να μην είναι εύκολο να δεχτούν φιλοφρονήσεις από άλλους λόγω της αδυναμίας τους να επεξεργαστούν όχι μόνο αρνητικά σχόλια αλλά και θετικά σχόλια, σύμφωνα με μελέτη του 2018 που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό “Social Cognitive and Affective Neuroscience”.
Για αυτά τα άτομα, ακόμη και ένα αληθινό και ειλικρινές κοπλιμέντο από ένα φίλο ή αγαπημένο πρόσωπο μπορεί να μην «προσγειωθεί» μέσα τους, όπως θα έπρεπε. Όσοι και όσες έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση δυσκολεύονται να αφομοιώσουν θετικά σχόλια, καθώς δεν ευθυγραμμίζονται με το εσωτερικό τους σύστημα πεποιθήσεων και την αρνητική αυτοαντίληψη τους. Από την άλλη, ακόμη και άνθρωποι με υψηλή αυτοεκτίμηση, μπορεί επίσης να δυσκολεύονται να λάβουν φιλοφρονήσεις. Αν και η υψηλή αυτοεκτίμηση οδηγεί σε πολλά οφέλη για την ψυχική υγεία, είναι πιθανό να εμφανιστούν υπερβολικά επίπεδα αυτοεκτίμησης – αλλιώς γνωστό ως ναρκισσισμός – που μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο που αντιλαμβάνεστε τον έπαινο.
Για παράδειγμα, αυτός ο τύπος ατόμου μπορεί να εκλάβει τα κοπλιμέντα ως “συγκατάβαση” και όχι κάτι που μπορεί να τον/την “ανυψώσει” (Psychology Today). Αυτό το άτομο απορρίπτει τα κοπλιμέντα, ακόμα κι αν συμφωνεί με αυτά. Ως εκ τούτου, υπάρχει μια επισφαλής ισορροπία μεταξύ υγιών και μη παραγωγικών ή χαμηλών επιπέδων αυτοεκτίμησης, που μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο ανταποκρίνεστε στα κοπλιμέντα.
Άλλοι λόγοι
Δεν παρουσιάζουν όλοι όσοι αντιπαθούν τα κοπλιμέντα ανισορροπίες στην αυτοεκτίμηση. Εάν αντιμετωπίζετε κοινωνικό άγχος, πιθανότατα δυσκολεύεστε ήδη να πλοηγηθείτε στις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις και άρα η ανταπόκριση σε φιλοφρονήσεις μπορεί να σας φαίνεται δύσκολη υπόθεση. Μελέτη του 2019 που δημοσιεύτηκε στο “Journal of Abnormal Psychology” διαπίστωσε ότι όσοι πάσχουν από κοινωνική αγχώδη διαταραχή είναι λιγότερο πιθανό να θυμούνται τους επαίνους και τα κοπλιμέντα με “αντικειμενικό” τρόπο. Συγκεκριμένα, τείνουν να τα θυμούνται ως λιγότερο θετικά από ό,τι ήταν στην πραγματικότητα.
Επιπλέον, τα κοπλιμέντα και η αποδοχή τους συνδέονται και με το εκάστοτε πολιτισμικό πλαίσιο. Δηλαδή, μπορεί να έχουν διαφορετικές σημασίες ανάλογα με το άτομο ή το περιβάλλον. Αυτό που μπορεί να προορίζεται ως κοπλιμέντο μπορεί να θεωρηθεί μέχρι και προσβολή λόγω διαφορετικών πολιτισμικών πλαισίων. Έτσι, αρκετά συχνά, αυτές οι παρεξηγήσεις μπορεί να προκαλέσουν μια αποστροφή προς τα κοπλιμέντα.
Ομοίως, ενδέχεται σε ορισμένες περιπτώσεις να αντιμετωπίσετε ένα ψυχολογικό φαινόμενο που ονομάζεται “προκατάληψη επιβεβαίωσης” ή την τάση να αποδέχεστε πληροφορίες που επιβεβαιώνουν τις πεποιθήσεις σας, ενώ αγνοείτε πληροφορίες που τις αμφισβητούν. Τέλος, τα κοπλιμέντα μπορεί να σας κάνουν να νιώθετε άβολα γιατί ίσως φοβάστε μια ενδεχόμενη αποτυχία που θα “απογοητεύσει” όσους σας λένε τέτοιου είδους θετικά σχόλια. «Οι άνθρωποι μπορεί να εκτρέψουν τον έπαινο ως τρόπο προστασίας από μελλοντική αποτυχία, απογοήτευσης ή απόρριψης από τους άλλους», δήλωσε στο Harvard Business Review η αναπληρώτρια καθηγήτρια κοινωνικής ανάπτυξης στο Πανεπιστήμιο του Βατερλό, Ντενίζ Μάριγκολντ. «Ο φόβος είναι ότι αν επιτρέψω στον εαυτό μου να αποδεχθεί ένα κοπλιμέντο και νιώσω καλά με αυτό αλλά στη συνέχεια καταλήξω να απογοητεύσω τους άλλους ή τον εαυτό μου, κινδυνεύω να απογοητευτώ πολύ».
Σε συνεργασία με το womanidol
