Γιατί το πάχος βοηθά τον κορωνοϊό – Η επιστημονική μελέτη και τα μέτρα του Τζόνσον

Πόλεμο στην παχυσαρκία κήρυξε ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον, μετά τη δημοσίευση μελέτης που επισημαίνει ότι αποτελεί επιβαρυντικό παράγοντα και αυξάνει τον κίνδυνο να νοσήσει κάποιος από την ασθένεια Covid-19. Στο πλαίσιο αυτό η κυβέρνησή του ανακοίνωσε τη Δευτέρα ένα μεγαλόπνοο σχέδιο για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας και οι υγειονομικές αρχές ξεκίνησαν την εκστρατεία «Καλύτερη Υγεία», μέσω της οποίας προτρέπουν τους πολίτες να χάσουν βάρος.

Στην εκστρατεία μετέχει η Ντάουνινγκ Στριτ και προσωπικά ο Μπόρις Τζόνσον, ο οποίος εμφανίζεται σε βίντεο στο οποίο μιλά για τον δικό του «αγώνα» με τα περιττά κιλά του. «Όταν μπήκα στο νοσοκομείο (αφού προσβλήθηκε από τον νέο κορονοϊό) ήμουν πολύ άρρωστος και ήμουν υπέρβαρος. Ξέρω ότι πολλοί άνθρωποι αγωνίζονται με το βάρος τους, όπως κι εγώ με το δικό μου» λέει στο βίντεο ο Βρετανός πρωθυπουργός.

Στη συνέχεια διαβεβαιώνει ότι έχει χάσει περισσότερα από έξι κιλά, κάνοντας καθημερινά τζόκινγκ, μαζί με τον σκύλο του.  κάθε πρωί μαζί με τον σκύλο του, και προτρέπει τους γιατρούς να «συνταγογραφούν σωματική άσκηση» στους ασθενείς τους. Σημειώνεται, ότι στο Ηνωμένο Βασίλειο σχεδόν τα δύο τρίτα των ενηλίκων (63%) έχουν βάρος μεγαλύτερο από το κανονικό. Μάλιστα το 36%  θεωρείται υπέρβαρο και το 28% παχύσαρκο, ενώ ένα στα τρία παιδιά, ηλικίας 10-11 ετών, είναι επίσης υπέρβαρο ή παχύσαρκο.

Άθληση με συνταγή Τζόνσον

Ο Τζόνσον κατηγορείται από τους πολιτικούς αντιπάλους του κι από μεγάλη μερίδα Βρετανών επειδή καθυστέρησε να πάρει μέτρα για τον περιορισμό μετάδοσης του κορωνοϊού. Κήρυξε όμως πόλεμο στην παχυσαρκία, μόλις η υπηρεσία Δημόσιας Υγείας της Αγγλίας (PHE) δημοσίευσε έκθεση, σύμφωνα με την οποία οι υπέρβαροι και οι παχύσαρκοι αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο θανάτου ή σοβαρής ασθένειας από τον κορωνοϊό. Είχε δεσμευθεί, άλλωστε, και νωρίτερα, να πάρει μέτρα για την αντιμετώπιση του προβλήματος.

Σύμφωνα με την έκθεση, η οποία δημοσιεύτηκε την περασμένη εβδομάδα, όσοι έχουν δείκτη μάζας σώματος (BMI) 30 με 35 αντιμετωπίζουν 40% μεγαλύτερο κίνδυνο να πεθάνουν από τον κορωνοϊό. Το ποσοστό αυτό ανεβαίνει στο 90% για όσους έχουν BMI άνω του 40, σε σχέση με τους ανθρώπους με κανονικό βάρος. Σημειώνεται ότι τα άτομα με δείκτη μάζας σώματος άνω του 30 θεωρούνται υπέρβαρα και η βρετανική υπηρεσία Δημόσιας Υγείας αναφέρει ότι σχεδόν το 63% των ενηλίκων στην Αγγλία είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι.

Βρετανοί διαιτολόγοι και διατροφολόγοι δήλωναν τις προηγούμενες ημέρες ότι θα ήταν χαρούμενοι αν ο πρωθυπουργός Τζόνσον παραδεχόταν την έκταση της υγειονομικής κρίσης που αντιμετωπίζει η χώρα από την παχυσαρκία. Τόνιζαν μάλιστα ότι πρόκειται για ένα πρόβλημα, το οποίο ήρθε στο προσκήνιο με την covid-19, αλλά στην πραγματικότητα ήταν γνωστό εδώ και καιρό.

Το πακέτο των μέτρων κατά της παχυσαρκίας που ανακοίνωσε η βρετανική κυβέρνηση  περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την απαγόρευση των διαφημίσεων πρόχειρου φαγητού στην τηλεόραση και το διαδίκτυο πριν τις 21.00. σε ώρες δηλαδή που είναι πιο πιθανόν να τις παρακολουθήσουν τα παιδιά. Παραλλήλως, τα εστιατόρια και οι αλυσίδες καταστημάτων που διαθέτουν φαγητό σε πακέτο και απασχολούν περισσότερους από 250 υπαλλήλους υποχρεώνονται να αναγράφουν στα μενού τους και τις θερμίδες του κάθε εδέσματος. Σε ό,τι αφορά τα σουπερμάρκετ, στο εξής, δεν θα επιτρέπεται να προωθούν λιπαρά και ζαχαρώδη προϊόντα, ενώ θα απαγορεύεται η τοποθέτησή τους κοντά στα ταμεία ή στην είσοδο.

Τι λένε οι επιστήμονες 

«Ξέρουμε ότι η παχυσαρκία αυξάνει τον κίνδυνο σοβαρών ασθενειών και θανάτου από τον κορωνοϊό. Επομένως είναι ζωτικής σημασίας να λάβουμε μέτρα για να βελτιωθεί η υγεία του έθνους και να προστατεύσουμε το εθνικό σύστημα υγείας» ανέφερε ο υπουργός Υγείας Ματ Χάνκοκ. Η χρηματοδότηση του προγράμματος “Καλύτερη Υγεία” μπορεί να φτάσει τα 10 εκατομμύρια λίρες (11 εκατομμύρια ευρώ), όπως ανέφερε η εφημερίδα Guardian, έχει στόχο να βοηθήσει 35 εκατομμύρια ανθρώπους, ώστε να χάσουν βάρος ή να υιοθετήσουν έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής. Περισσότερους δηλαδή από τον μισό πληθυσμό της Βρετανίας.

Τι λένε όμως οι επιστήμονες και γιατί ενοχοποιούν σε τέτοιο βαθμό την παχυσαρκία σε ό,τι αφορά τις επιπλοκές και τον αυξημένο κίνδυνο, οι παχύσαρκοι και οι υπέρβαροι να νοσήσουν βαρύτερα από την Covid-19. Οι επιστήμονες εξακολουθούν να αναλύουν τους συγκεκριμένους μηχανισμούς που θα μπορούσαν ενδεχομένως να εξηγήσουν αυτή τη σχέση.

Αναφέρουν όμως, ως πιθανούς παράγοντες, ότι η παχυσαρκία οδηγεί σε συγκέντρωση λίπους στα ζωτικά όργανα και προκαλεί αντίσταση στην ινσουλίνη και υπέρταση. Συμπίπτει δηλαδή με άλλα προβλήματα υγείας, όπως ο διαβήτης, μια ασθενέστερη καρδιά και λιγότερο λειτουργικά νεφρά και ήπαρ. Παραλλήλως, το πλεονάζον λίπος μπορεί να επηρεάσει το αναπνευστικό σύστημα, προκαλώντας δύσπνοια, ενώ είναι πιθανό να έχει επιπτώσεις στο ανοσοποιητικό σύστημα και στην φλεγμονώδη απόκριση του οργανισμού.

Σύμφωνα με την καθηγήτρια διατροφής και υγείας στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, Σούζαν Τζεμπ, «η παχυσαρκία ασκεί επιπλέον πίεση και μεταβολικό βάρος σχεδόν σε κάθε οργανικό σύστημα του σώματος και επομένως, μάλλον δεν αποτελεί έκπληξη ότι αυξάνει τον κίνδυνο επιπλοκών από την Covid-19”. Ο ένοχος φαίνεται ότι είναι «ο λιπώδης ιστός, γνωστός και ως αδιπικός ιστός, ο οποίος περιλαμβάνει υψηλά επίπεδα ενός ενζύμου που αποκαλείται ένζυμο μετατροπής της αγγειοτενσίνης ή ACE2. Αυτό το ένζυμο χρησιμοποιείται από τον νέο κορωνοϊό για να εισέλθει στα κύτταρα. Έτσι, όσοι έχουν υψηλότερα επίπεδα του ACE2 στο αίμα τους και σε άλλους ιστούς είναι πιθανόν πιο επιρρεπείς σε μια μόλυνση από Covid-19».