Η Αρχή για το μαύρο χρήμα στον ΟΣΕ – Τα μέτρα στήριξης για τις οικογένειες των θυμάτων

Στο μικροσκόπιο της Αρχής για το ξέπλυμα μαύρου χρήματος βρίσκεται η περιουσιακή κατάσταση όσων εμπλέκονται σε συμβάσεις έργων και προμηθειών στον ΟΣΕ και την ΤΡΑΙΝΟΣΕ, στην ΕΡΓΟΣΕ και τη Hellenic Train, της τελευταίας 15ετίας για το σιδηροδρομικό δίκτυο στην Ελλάδα.

Ο επικεφαλής της ανεξάρτητης αρχής για την καταπολέμηση του μαύρου χρήματος, Χαράλαμπος Βουρλιώτης, έδωσε εντολή να ανοίξουν τραπεζικοί λογαριασμοί και να ελεγχθούν τα περιουσιακά στοιχεία όλων των προσώπων που έχουν κατά καιρούς υπογράψει συμβάσεις για το σιδηροδρομικό δίκτυο, όσοι είχαν θέσεις ευθύνης, εργολάβοι και λοιποί συμβαλλόμενοι, προκειμένου να διαπιστωθεί εάν δικαιολογούνται τα εισοδήματα που έχουν δηλώσει κατά καιρούς.

Σε περίπτωση που διαπιστωθούν αποκλίσεις, θα κληθούν να δώσουν απαντήσεις για την προέλευση των εσόδων, εάν είναι νόμιμη ή αποτέλεσμα παράνομων πράξεων, όπως δωροδοκίες και ξέπλυμα μαύρου χρήματος.

Αναλαμβάνουν εφέτες-ανακριτές 

Εν τω μεταξύ με ομόφωνη απόφαση της Ολομέλειας των Εφετών Λάρισας, ορίστηκαν δύο εφέτες – ανακριτές για να διερευνήσουν τα αίτια της τραγωδίας στα Τέμπη. Πρόκειται για τον Σωτήρη Μπακαΐμη ως τακτικό ανακριτή με αναπληρώτρια την Σοφία Λυμπεριάδου, οι οποίοι θα αναλάβουν στο εξής τις ανακρίσεις για το πολύνεκρο σιδηροδρομικό δυστύχημα.

Το Σώμα των Εφετών, το οποίο απαρτίζεται από περίπου 20 δικαστικούς λειτουργούς, ενέκρινε τους λόγους για τους οποίους ζητήθηκε από τον Προϊστάμενο της Εισαγγελίας Εφετών Σταμάτη Δασκαλόπουλο η αναβάθμιση της έρευνας. Αυτό κρίθηκε αναγκαίο λόγω της πολυπλοκότητας της έρευνας, αλλά και επειδή η υπόθεση έχει πολλές παραμέτρους.
Μετά τον ορισμό των δύο ανώτερων δικαστικών λειτουργών η δικογραφία που χειρίζεται η ανακρίτρια Λάρισας θα διαβιβαστεί στο Εφετείο, ώστε οι δύο ειδικοί Ανακριτές να συνεχίσουν την έρευνα.

Παράλληλα, η 3η ανακρίτρια Λάρισας συνεχίζει το έργο της και αναμένεται και άλλα πρόσωπα να περάσουν το κατώφλι. Εκτιμάται ότι οι τρεις νέοι κατηγορούμενοι (ο επιθεωρητής και οι δύο σταθμάρχες του σταθμαρχείου Λάρισας) θα κληθούν από τους εφέτες-ανακριτές.

Τα μέτρα της Πολιτείας

Έντεκα μέτρα στήριξης των οικογενειών των θυμάτων της τραγωδίας στα Τέμπη ανακοίνωσε η κυβέρνηση. Μεταξύ άλλων, προβλέπεται ειδική σύνταξη υπέρ των οικογενειών, διαγραφή χρεών και δανείων, απαλλαγή από το φόρο κληρονομιάς καθώς και δικαίωμα διορισμού στο Δημόσιο για ένα μέλος των οικογενειών των θανόντων.

Προβλέπεται επίσης, η κάλυψη όλων των δαπανών νοσηλείας για τους τραυματίες, δικαίωμα μετεγγραφής κατά το τρέχον ημερολογιακό έτος για τους επιβαίνοντες φοιτητές, πρόσθετη μοριοδότηση στις Πανελλαδικές Εξετάσεις των ετών 2023, 2024, 2025 για συγγενείς α΄ βαθμού. Τέλος, παρέχεται δωρεάν εξατομικευμένη ψυχολογική υποστήριξη των οικογενειών των θυμάτων, των τραυματιών και των επιβαινόντων, δια ζώσης και κατ’ οίκον. Δημιουργείται ειδική δομή και τηλεφωνική γραμμή υποστήριξης και γρήγορης διεκπεραίωσης όλων των υποθέσεων για τα ανωτέρω μέτρα, αλλά και για κάθε συναλλαγή τους με το Δημόσιο, στην Γενική Γραμματεία Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.

Αναλυτικά τα μέτρα της κυβέρνησης

«Η ανθρώπινη ζωή δεν αποτιμάται. Ελάχιστο χρέος της Πολιτείας, σε αυτές τις συνθήκες, είναι να ανακουφίσει και να στηρίξει, με σεμνότητα και σεβασμό, τους συγγενείς των θυμάτων και τους τραυματίες του τραγικού σιδηροδρομικού δυστυχήματος των Τεμπών.

Για αυτό το σκοπό:

1) Καταβάλλεται ειδική σύνταξη υπέρ των οικογενειών μέλος ή μέλη των οποίων απεβίωσαν, καθώς και σε όσους τυχόν επέλθει μόνιμη αναπηρία άνω του 50%, εξαιτίας του δυστυχήματος. Η σύνταξη, για κάθε πρόσωπο που απεβίωσε, επιμερίζεται στον/στη σύζυγο και στα τέκνα ή σε περίπτωση μη ύπαρξης συζύγου και τέκνων, επιμερίζεται στους γονείς. Η σύνταξη είναι αφορολόγητη και καταβάλλεται αναδρομικά από 1η Μαρτίου, ανεξαρτήτως άλλων εισοδημάτων ή λήψης άλλης σύνταξης. Το ποσό της ειδικής σύνταξης προσδιορίζεται μηνιαίως στο τετραπλάσιο της εθνικής σύνταξης και θα αναπροσαρμόζεται ετησίως, με την αύξηση της εθνικής σύνταξης. Την αρμοδιότητα έκδοσης των συντάξεων αναλαμβάνει η Διεύθυνση Εισοδηματικής Πολιτικής του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους.

2) Οι εκκρεμείς -κατά την 31/03/2023- ατομικές οφειλές των συγγενών (γονέων, συζύγων ή προσώπων που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, τέκνων και αδελφών) των θανόντων, των προσώπων που υπέστησαν μόνιμη αναπηρία σε ποσοστό άνω του 50% και των συγγενών τους, καθώς και των προσώπων που νοσηλεύτηκαν σε ΜΕΘ, προς την φορολογική αρχή και τα ασφαλιστικά ταμεία, διαγράφονται.

3) Σε συνεννόηση με τα τραπεζικά ιδρύματα και τους διαχειριστές δανείων, κατόπιν πρωτοβουλίας τους, δανειακές υποχρεώσεις για τις οικογένειες των θυμάτων, οι οποίες απορρέουν από συμβάσεις στεγαστικών ή προσωπικών δανείων, ανεξάρτητα εάν οι οφειλές αυτές εξυπηρετούνται ή μη, διαγράφονται.

4) Οι κληρονόμοι προσώπων που απεβίωσαν συνεπεία του σιδηροδρομικού δυστυχήματος στα Τέμπη, απαλλάσσονται από τον φόρο κληρονομιάς.

5) Δίνεται το δικαίωμα διορισμού στον Δημόσιο Τομέα για ένα μέλος των οικογενειών των θανόντων, έως και β’ βαθμού συγγένειας. Δικαίωμα διορισμού έχουν και τα πρόσωπα που νοσηλεύτηκαν σε ΜΕΘ ή/και υπέστησαν μόνιμη αναπηρία άνω του 50%. Σε περίπτωση που δεν είναι δυνατός ο διορισμός τους, για λόγους υγείας, το δικαίωμα διορισμού μεταβιβάζεται στον σύζυγο ή στα τέκνα, ή άλλως σε έναν από τους γονείς ή σε ένα από τα αδέλφια τους.

6) Σε ό,τι αφορά τις δικαστικές διαδικασίες, προς επίσπευση καταβολής των αποζημιώσεων, θα ληφθεί νομοθετική μέριμνα για τη διευκόλυνση της εκτελεστότητας των αποφάσεων από τον πρώτο βαθμό. Επιπλέον, παρέχεται δωρεάν νομική βοήθεια στα θύματα και στους συγγενείς τους, εφόσον το επιθυμούν.

7) Όλοι οι επιβαίνοντες φοιτητές καθώς και οι φοιτητές που είναι τέκνα, σύζυγοι ή πρόσωπα που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, αδέλφια και γονείς θανόντων ή προσώπων που υπέστησαν μόνιμη αναπηρία σε ποσοστό άνω του 50%, δικαιούνται μετεγγραφή κατά το τρέχον ημερολογιακό έτος σε αντίστοιχο τμήμα άλλου Ανώτατου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος (ΑΕΙ).

8) Όλοι οι ανωτέρω φοιτητές προτεραιοποιούνται όσον αφορά τη στέγαση στις φοιτητικές εστίες των εκπαιδευτικών τους ιδρυμάτων και τους παρέχεται δωρεάν σίτιση, κατά τη διάρκεια των σπουδών τους.

9) Στις Πανελλαδικές Εξετάσεις των ετών 2023, 2024, 2025 (τακτικές και επαναληπτικές), θα εφαρμοστούν ρυθμίσεις περί προσαύξησης μοριοδότησης για τους επιβαίνοντες καθώς και για τα τέκνα, συζύγους ή πρόσωπα που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, αδέλφια και γονείς θανόντων ή προσώπων που υπέστησαν μόνιμη αναπηρία σε ποσοστό άνω του 50%.

10) Καλύπτονται πλήρως από τον ΕΟΠΠΥ, οι δαπάνες νοσηλείας και αποκατάστασης τραυματιών σε υλικά και υπηρεσίες, σε όλες τις δομές δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, καθώς και τα έξοδα μετάβασης σε δομές αποκατάστασης του εξωτερικού χωρίς απολύτως καμία συμμετοχή.

11) Παρέχεται δωρεάν εξατομικευμένη ψυχολογική υποστήριξη των οικογενειών των θυμάτων, των τραυματιών και των επιβαινόντων, δια ζώσης και κατ’οίκον, μέσα από το δίκτυο δομών ψυχικής υγείας του ΕΣΥ, καθώς και τηλεφωνικά μέσω της Δωρεάν Εθνικής Γραμμής Ψυχοκοινωνικής Υποστήριξης 10306, με την ειδική επιλογή 3.

Οι ανωτέρω δράσεις υποστηρίζονται από τα Υπουργεία Οικονομικών, Παιδείας και Θρησκευμάτων, Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Υγείας, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών.

Για την ταχεία και άμεση εξυπηρέτηση των οικογενειών των θυμάτων, των τραυματιών και των επιβαινόντων, δημιουργείται ειδική δομή και τηλεφωνική γραμμή υποστήριξης και γρήγορης διεκπεραίωσης όλων των υποθέσεων για τα ανωτέρω μέτρα, αλλά και για κάθε συναλλαγή τους με το Δημόσιο, στην Γενική Γραμματεία Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.

Επιπλέον, στην περίπτωση διασωθέντων επιβατών που αγόρασαν εισιτήρια – χωρίς να υποβάλουν τα προσωπικά τους στοιχεία – εισιτήρια και αποχώρησαν από τον τόπο του δυστυχήματος χωρίς να αφήσουν στοιχεία επικοινωνίας στις Κρατικές Αρχές, παρακαλούνται να επικοινωνήσουν με τη Γραμμή Αρωγής, προκειμένου να κάνουν χρήση των δικαιωμάτων τους».

Συνάντηση Μητσοτάκη-Σακελλαροπούλου

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στη συνάντησή του το μεσημέρι με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου ανέφερε ότι για το τραγικό δυστύχημα των Τεμπών, όλα θα γίνουν με απόλυτη διαφάνεια και με τη μέγιστη ταχύτητα για να αποδοθεί δικαιοσύνη.

Ο πρωθυπουργός πρόσθεσε: «Σε αυτή την προσπάθεια δεν θα διστάσω να αξιοποιήσω και κάθε ευρωπαϊκή βοήθεια η οποία μπορεί να είναι διαθέσιμη. Έχω ζητήσει από την Ευρωπαϊκή Αρχή Σιδηροδρόμων να εκπονήσει άμεσα ένα πόρισμα με προτάσεις για τα πώς μπορούμε να βελτιωθούμε, αυτό το πόρισμα να είναι αμέσως δημόσιο από τη στιγμή που θα επιδοθεί. Από την άλλη οφείλουμε να κάνουμε άμεσες διορθωτικές κινήσεις για να βελτιώσουμε το επίπεδο ασφάλειας των τρένων μας και σε αυτή τη κατεύθυνσή κινήθηκαν και οι χθεσινές μου εξαγγελίες, τα τρένα θα επαναλειτουργήσουν το ταχύτερο δυνατό με τη μέγιστη ασφάλεια με δύο σταθμάρχες σε κάθε σταθμό και σε κάθε βάρδια.

»Και βέβαια το περιβόητο σύστημα τηλεδιοίκησης το οποίο θέλω να σας θυμίσω ότι εκκρεμεί από το 2014 θα ολοκληρωθει ταχύτατα εντός των επομένων μηνών. Πιστεύω όμως ότι αυτό το συμβάν κατέδειξε και τις μεγάλες προκλήσεις που εξακολουθούμε να αντιμετωπίζουμε στον πραγματικό εκσυγχρονισμό του κράτους, είναι μια μάχη διαρκείας. Κατεστημένες αντιλήψεις με νοοτροπίες που έρχονται από το παρελθόν. Έχουμε αποδείξει ότι μπορούμε ως χώρα αρκετές από αυτές τις μάχες να τις κερδίζουμε και δεν γίνεται ταυτόχρονα σε μια χώρα να υπάρχουν σύγχρονα τεχνολογικά συστήματα όπως το 112 που μπορεί να ειδοποιεί τον οποιονδήποτε Έλληνα σε κάθε γωνιά της χώρας για μια επερχόμενη φυσική καταστροφή και από την άλλη να μη μπορούν κάποιοι σταθμάρχες να συνεννοηθούνε.

»’Αρα αυτή η σύγκρουση με αυτό που θα μπορούσε να αποκαλέσει κάποιος βαθύ αναχρονιστικό κράτος αποκτά χαρακτηριστικά κατεπείγοντος. Νομίζω ότι θα είναι και η πρόκληση, όχι απλά για το επόμενο διάστημα, αλλά μια μεγάλη πρόκληση συνολικά για τη χώρα να εκσυγχρονιστούμε πραγματικά, να γίνουμε Ευρώπη παντού, όχι μόνο κάπου σε ορισμένους τομείς και προσωπικά ήμουν ταγμένος πάντα σε αυτή τη μάχη. Ξέρω ότι αυτή η μάχη έχει και νίκες και πολύ σκληρές στιγμές όπως αυτή και γι’ αυτό θα συνεχίσω να αγωνίζομαι. Όμως δεν είναι πια μοναχική μάχη αυτή, είναι μια μάχη που πιστεύω κινητοποιεί πολλές υγιείς δυνάμεις στην ελληνική κοινωνία, και εντός του κρατικού μηχανισμού που ζητούν ένα καλύτερο κράτος με περισσότερη τεχνογνωσία, με περισσότερη αποτελεσματικότητα, περισσότερη διαφάνεια, περισσότερη αξιοκρατία, περισσότερη αξιολόγηση και για όλα αυτά θα συνεχίσω προσωπικά να αγωνίζομαι».

Η πρόεδρος της Δημοκρατίας παίρνοντας το λόγο είπε τα εξής: «Η χώρα βιώνει μία τραγωδία. Το τραύμα μας είναι ανοιχτό, συλλογικό και βαθύ. Δεν υπάρχουν λόγια να απαλύνουν τον πόνο για τις ζωές που χάθηκαν. Η κοινωνία μας πενθεί και θυμώνει και χάνει την εμπιστοσύνη της στους θεσμούς. Αυτό το θυμό, την οργή του κόσμου, πρέπει να μην τον ξεχάσουμε, να μην τον απωθήσουμε, αλλά να τον κάνουμε παραγωγικό. Δεν νοιώθουμε μόνο την ευθύνη αλλά και την ντροπή θα έλεγα. Πρέπει να υπάρξει άμεση και πλήρης λογοδοσία προς κάθε κατεύθυνση και να διασφαλίσουμε όλοι μαζί και με όλες μας τις δυνάμεις ότι ποτέ ξανά δεν θα συμβεί τέτοια τραγωδία. Να ξεριζώσουμε τις παθογένειες, να αφήσουμε οριστικά πίσω μας τις όψεις μιας Ελλάδας που μας απομακρύνει και μας εκθέτει. Αυτό είναι χρέος απέναντι στις ζωές που χάθηκαν άδικα αλλά και απέναντι στον τόπο μας».