Η ευτυχία στα χρόνια του κορονοϊού

Εδώ και μήνες έχουμε όλοι μας εθιστεί στο, επί καθημερινής βάσεως, λυπηρό τρίπτυχο: Αριθμός κρουσμάτων, διασωληνωμένων και θανάτων. Η πανδημία επηρέασε σε τέτοιο βαθμό αλλά και με τέτοια ταχύτητα τις ζωές μας που είναι αδύνατον να συγκριθεί με οτιδήποτε γνωρίσαμε στη σύγχρονη ιστορία μας.

Οικογένειες ξεκομμένες, η γενιά του brain drain εγκλωβισμένη στο εξωτερικό, ηλικιωμένοι απομονωμένοι σε οίκους ευγηρίας, ναυτικοί φυλακισμένοι μεσοπέλαγα. Κι από την άλλη, άνθρωποι που χάνουν τις δουλειές τους, επιχειρήσεις που κλείνουν ή φυτοζωούν, μια οικονομία διασωληνωμένη.

Πέρα όμως από τις ανθρώπινες σχέσεις και την οικονομία ο κορονοϊός φαίνεται πως επηρέασε και κάτι βαθύτερο, πως άγγιξε κάτι το υπαρξιακό. Άλλαξε τον τρόπο με τον οποίο αντικρίζουμε τον εαυτό μας στον καθρέφτη αλλά και τον τρόπο που κοιτάμε τους γύρω μας. Μικρές, καθημερινές μορφές επικοινωνίας τόσο απλές όσο μια αγκαλιά, ένα χτύπημα στον ώμο ή το σφίξιμο του χεριού ενός φίλου θεωρούνται σχεδόν απαγορευμένες ή απρεπείς.
Για το κοινό καλό αναγκαστήκαμε να αφήσουμε στην άκρη βασικές μας ελευθερίες.

Ταυτόχρονα έχουμε τη δυνατότητα να γίνουμε μικροί καθημερινοί “ήρωες” απλά και μόνο μένοντας στο σπίτι και χρησιμοποιώντας μια μάσκα και λίγο αντισηπτικό. Μια μάσκα που κρύβει το χαμόγελο που συνηθίσαμε να βλέπουμε στο πρόσωπο των άλλων. Μια μάσκα που μας φαίνεται περίεργο να μην την φοράνε στις ταινίες που βλέπουμε κλεισμένοι στα σπίτια μας λόγω του αποκλεισμού…

Αναρίθμητες είναι οι έρευνες που καταδεικνύουν την αρνητική επίπτωση της πανδημίας (και του επακόλουθου περιορισμού στις κοινωνικές συναναστροφές) στην ψυχική μας υγεία. Συμπτώματα όπως το άγχος, η καταθλιπτική διάθεση κι ο αυτοκτονικός ιδεασμός παρουσιάζουν ιδιαίτερη αύξηση, το ίδιο και η κατανάλωση ψυχοδραστικών ουσιών. Η δε ενδοοικογενειακή βία γνωρίζει ιδιαίτερη έξαρση.

Οι καλές σχέσεις

Ποτέ άλλοτε δεν αισθανθήκαμε περισσότερη μοναξιά παρά το γεγονός ότι η επικοινωνία μεταξύ μας ποτέ δεν υπήρξε ευκολότερη. Ποτέ άλλοτε οι δια ζώσης ανθρώπινες επαφές δεν μας ήταν τόσο απαραίτητες. Τα δε Χριστούγεννα που είναι προ των πυλών απλά επιτείνουν αυτή την αίσθηση της αποξένωσης από τους γύρω μας. Ποτέ δεν λαχταρίσαμε τόσο το γιορτινό οικογενειακό τραπέζι που πάντοτε βαριόμασταν όσο φέτος που θα το στερηθούμε.
Μια ευκαιρία;

Η κινέζικη σοφία αποτυπώνεται εύστοχα στο ιδεόγραμμα για τη λέξη κρίση που σημαίνει ταυτόχρονα και ευκαιρία! Και ίσως πράγματι η κρίση αυτής της πανδημίας να είναι μια ευκαιρία για τον καθέναν από εμάς να αναθεωρήσει τις αξίες και τις προτεραιότητές του.
Μια πανδημία που ίσως και να άλλαξε τον τρόπο με τον οποίο απαντάμε στο ερώτημα “Τι μας κάνει ευτυχισμένους;”.

Ερώτημα που απαντήθηκε μέσα από μια έρευνα του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ όπου για πάνω από 80 χρόνια οι ερευνητές μελέτησαν τη ζωή 724 ανδρών είτε φοιτητών του ομώνυμου πανεπιστημίου είτε προερχόμενων από τις φτωχογειτονιές της Βοστώνης. Το μήνυμα ξεκάθαρο: Οι καλές σχέσεις μας κρατάνε ευτυχισμένους και υγιείς.

Επειδή λοιπόν η πανδημία αργά ή γρήγορα θα κοπάσει, το πραγματικό ερώτημα είναι το εξής: Tην επόμενη φορά που θα ιδωθούμε με τα αγαπημένα μας πρόσωπα (που τόσο μας λείπουν αυτή τη στιγμή) θα είμαστε ουσιαστικά μαζί τους ή θα κοιτάμε πάλι μια οθόνη…; Dum spiro, spero… (Όσο αναπνέω, ελπίζω…)