Η μετάλλαξη της Κρήτης με πληγώνει…
07/09/2025
Την Κρήτη την ξέρουμε ως την καθέδρα του περίφημου, μινωικού πολιτισμού, ως τόπο του ανακτόρου της Κνωσού αλλά και της Φαιστού ή των Μαλίων και αργότερα ως έδρα του Αποστόλου Τίτου και ως το νησί που απελευθέρωσε ο αυτοκράτορας Νικηφόρος Φωκάς από τους Άραβες για να το καταλάβουν οι Οθωμανοί και να το πουλήσουν με την σειρά τους στους Ενετούς έναντι 1000 δουκάτων.
Ως το νησί του Ερωτόκριτου, της Ερωφίλης, του Μιχαήλ Δαμασκηνού και του Γκρέκο, του Δασκαλογιάννη που τον έγδαραν ζωντανό οι Τούρκοι το 1770, της θυσίας του Αρκαδίου, της επανάστασης που Θερίσου και του Ελευθερίου Βενιζέλου. Την Κρήτη την ξέραμε από τα μαθητικά μας χρόνια ως το νησί του Ψηλορείτη και των Λευκών Ορέων με τα Ανώγεια, τους Ξυλούρηδες και τα Σφακιά με τους αρειμάνιους πολεμιστές.
Το μάθαμε ως το νησί που αντιστάθηκε όσο κανένας άλλος στην Ευρώπη απέναντι στη ναζιστική λαίλαπα και το οποίο η Γερμανοί κατακτητές έκαψαν απ’ άκρη σ’ άκρη. Παράδειγμα φριχτό η Κάνδανος. Αργότερα, το γνωρίσαμε πάλι μέσα από τον Ζορμπά του Καζαντζάκη αλλά και το φιλμ του Κακογιάννη ή την σουίτα του Θεοδωράκη, μέσα από τα Ριζίτικα του Μαρκόπουλου, τη φωνή του Κατράκη στον Ερωτόκριτο του Μαμαγκάκη, τα βιβλία του Στυλιανού Αλεξίου ή του Πρεβελάκη και τις ταινίες του Νίκου Κούνδουρου.
Η εξέλιξη όμως συνεχίζεται αμείλικτη και η Κρήτη πολύ γρήγορα, όντας πλούσια και πανέμορφη, γίνεται επίζηλος, τουριστικός παράδεισος με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει για τις τοπικές κοινωνίες και την ψυχολογία των κατοίκων τους. Η πρωτογενής οικονομία μετατρέπεται σε… rooms to let και αργότερα σε airbnb. Στο πράσινο νησί του ΠΑΣΟΚ με τα πακέτα Ντελόρ και τις ευρωπαϊκές επιδοτήσεις το εύκολο χρήμα μέσα σε μία-δύο γενιές δημιούργησε μίαν εντελώς καινούργια κατάσταση.
Σήμερα η Κρήτη είναι γνωστή για τα Ζωνιανά και τους “οπεκεπέδες”, για τους ψευτονταήδες με τα καλάσνικοφ και τους μπράβους με τους σουγιάδες που μετέτρεψαν τα χωράφια ή τα θερμοκήπια τους σε πισίνες και τουριστικά δωμάτια. Αφού άλλο πράγμα είναι η λεβεντιά κι άλλο ο τραμπουκισμός και η fake αντρίλα. Σήμερα η Κρήτη είναι περισσότερο γνωστή, δυστυχώς, για τα αμέτρητα σκάνδαλα, την τοπική της μαφία και για τις σχέσεις της με την εξουσία παρά για τον πολιτισμό και τους άξιους εκπροσώπους του που εξακολουθούν να δημιουργούν συνεχίζοντας τη μακραίωνη παράδοση της.
Και είναι πραγματικά κρίμα που αντί να συζητάει όλη η Ελλάδα για τη συγκλονιστική έκθεση ενός σημαντικού όσο και άγνωστου δημιουργού, του ζωγράφου Νίκου Βισκαδουράκη, στη Βασιλική του Αγίου Μάρκου, στο Ηράκλειο, μιλάει για τον Μελχισεδέκ και τον Καμμένο. Η θεωρία της εξέλιξης του Δαρβίνου εν προκειμένω λειτούργησε με διαβολική μεν συνέπεια, αλλά με δραματικά καθοδική πορεία. Και γι’ αυτή την παρακμή κάποιοι φέρουν την αποκλειστική ευθύνη.
ΥΓ. Όποτε κι αν επιστρέφω, η αγαπημένη Κρήτη με πληγώνει.
