Η τραγωδία της αγροτικής τάξης

Έναν περίπου αιώνα από την εξέγερση των αγροτών στο Κιλελέρ για την κατάργηση των τσιφλικιών στη Θεσσαλία και στην υπόλοιπη Ελλάδα έχουμε εισέλθει σταδιακά σε συνθήκες «νεοκολληγοποίησης» της πλειοψηφίας της αγροτικής τάξης. Οι κινητοποιήσεις αυτές αποτελούν ουσιαστικά την κορυφή του παγόβουνου μιας προδιαγεγραμμένης καταστροφής της αγροτικής τάξης.

Αποτελούν όμως και κόλαφο για την πλειοψηφία των αγροτών, οι οποίοι με μαζικό τρόπο στήριξαν στις τελευταίες εθνικές εκλογές το κόμμα της Ν.Δ., πιστεύοντας στο θολό κλίμα των υποσχέσεων ότι θα τους λύσει τα προβλήματα παρά το γεγονός, ότι αντικειμενικά το πρόγραμμα της Ν.Δ. για την αγροτική οικονομία οδηγεί περαιτέρω σε πλήρη αφανισμό της μικρομεσαίας αγροτιάς. Είναι, δε, διαχρονικά ιστορικά αποδεδειγμένο, ότι η αγροτική τάξη αποτελεί το ευκολότερο θύμα στις πελατειακές λογικές των κομμάτων εξουσίας και ουδέποτε μπόρεσε να δώσει ισχυρό μήνυμα προς τις πολιτικές εξουσίες, που οι πολιτικές της την οδηγούν στην απαξίωση και στην χρεοκοπία. 

Πως η ΝΔ “πρόδωσε” τους αγρότες

Πράγματι, πριν «αλέκτωρ λαλήσει τρεις», στον δεύτερο χρόνο της δεύτερης τετραετίας διακυβέρνησης της χώρας από τη Ν.Δ., έχουμε την δραματική μείωση του αγροτικού εισοδήματος όλων σχεδόν των παραγωγών. Αυτή η δραματική φετινή επιδείνωση, εκτός των γενικότερων προβλημάτων που αφορούν την αγροτική παραγωγή στην Ελλάδα σε συνδυασμό με τους καταστρεπτικούς κανονισμούς της ΚΑΠ για βασικά εθνικά προϊόντα, οφείλεται και στο γεγονός ότι η κυβέρνηση αυτή, πέραν της δραματικής ευθύνης της για το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, την διοχέτευση των χρημάτων του Ταμείου Ανάκαμψης σε αλλότριους σκοπούς και όχι για παράδειγμα στην ενίσχυση του πρωτογενούς τομέα, εξαργύρωσε πολιτικά γραμμάτια προς τους μεγαλέμπορους και τους πάσης φύσεως μεταπράτες, μετατρέποντας την ελληνική ύπαιθρο στην κυριολεξία σε «πολεμική ζώνη» με άμεσα θύματα τις οικογένειες των αγροτών. 

Αυτό έχει ως συνέπεια την περιθωριοποίηση των αγροτικών νοικοκυριών, το 70% των οποίων βρίσκονται ήδη κάτω από το όριο της φτώχιας και δίνοντας την χαριστική βολή στην περιφέρεια και στην ύπαιθρο, που παρά το γεγονός ότι θα έπρεπε να αποτελεί τη βάση της χώρας και της ανάπτυξής της βρίσκεται σε πλήρη εγκατάλειψη από τις πολιτικές δυνάμεις που υπηρετούν την παρασιτική οικονομική ολιγαρχία στην Ελλάδα και το αδιέξοδο στρεβλό αθηνοκεντρικό μοντέλο «ανάπτυξης».

Το αγροτικό πρόβλημα της Ελλάδος, το οποίο πλέον μετατρέπεται σε εφιάλτη για τη χώρα και την κοινωνική και οικονομική της διάρθρωση, συνδέεται άρρηκτα με τις μόνιμες πληγές όλης της μεταπολεμικής περιόδου, που οφείλονται στο μοντέλο ανάπτυξης της ελληνικής γεωργίας από τη νόθα και εξαρτημένη παρασιτική οικονομική ολιγαρχία, σε συνδυασμό με τις αρνητικές εξελίξεις στο διεθνές παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα και έχουν γίνει πλέον γάγγραινα.

Παρά το γεγονός, ότι η γεωργία στη χώρα μας αποτελούσε και αποτελεί τον σημαντικότερο παράγοντα συσσώρευσης πλούτου για την εθνική οικονομία, αντιμετωπίστηκε από το κατεστημένο και τα κόμματα εξουσίας που εξέφραζαν αυτό, ως υπολειμματικός κλάδος της οικονομίας. Αυτό είχε ως συνέπεια την έλλειψη παραγωγικού προσανατολισμού, την απουσία στρατηγικής για την διάθεση προϊόντων στο εξωτερικό με διεύρυνση των αγορών, την ανυπαρξία σύνδεσης της γεωργικής παραγωγής με τη μεταποίηση. Εάν σ’ αυτά συνυπολογιστούν και η εγκληματική έλλειψη και η απουσία πολιτικής γης, η παντελής έλλειψη αγροτικής έρευνας και εκπαίδευσης και η συστηματική υπονόμευση και δυσφήμιση του Συνεταιριστικού Κινήματος, τότε ολοκληρώνεται ο κύκλος του παραγωγικού αναχρονισμού και εξηγείται η προδιαγραφόμενη χρεοκοπία της ελληνικής γεωργίας.

Η κατάρρευση της υπαίθρου

Οι πολιτικές αυτές των μεταπολεμικών κυβερνήσεων είχαν ως αποτέλεσμα το ονομαζόμενο «αγροτικό παράδοξο». Πώς δηλαδή μια κατ’ εξοχήν αγροτική χώρα της Ευρώπης, η Ελλάδα, να μην καλύπτει τις διατροφικές ανάγκες της σε αγροτικά προϊόντα και να είναι ελλειμματική. Αυτό φυσικά δεν έγινε τυχαία, αλλά οφείλοντο στην μόνιμη υπερτροφική ανάπτυξη της φυτικής παραγωγής, που αντιπροσώπευε παλαιότερα το 70% της γεωργικής παραγωγής, η οποία είναι πλεονασματική στην εσωτερική αγορά απέφερε, όμως, ολοένα και λιγότερα έσοδα στους Έλληνες αγρότες λόγω του υψηλού κόστους παραγωγής σε σχέση με τους άλλους κλάδους της γεωργίας, ζωικό, δασικό, αλιευτικό, που αντιπροσωπεύουν το 30% της παραγωγής, που ήταν διαχρονικά ελλειμματικοί. ήδη τα τελευταία χρόνια, λόγω της αθρόας εισαγωγής αγροτικών προϊόντων αμφίβολης ποιότητας από τρίτες χώρες, κάτι που επιβραβεύει και η Ε.Ε., η χώρα μας έχει γίνει ελλειμματική και στα προϊόντα φυτικής παραγωγής.

Τα παραπάνω χρόνια προβλήματα του μεταπολεμικού μοντέλου ανάπτυξης της ελληνικής γεωργίας, μεγεθύνθηκαν από την ΚΑΠ, η οποία ως προστατευτική πολιτική στην Ευρωπαϊκή Ένωση στον αγροτικό Τομέα λειτουργεί υπέρ της πλούσιας γεωργίας του βορρά, που απορροφά το 70% των γεωργικών επιδοτήσεων της Κοινότητας, δημιουργώντας άδικες και άνισες καταστάσεις στους αγρότες του Νότου και ευνοώντας κυρίως του μεγαλοκτηματίες, όπως πιστοποιείται συνεχώς και από κάθε αναθεώρηση της ΚΑΠ, που είναι συνεχώς και αρνητικότερη για το Νότο.

Εάν σε αυτό προσθέσει κανείς και τις αντεθνικές και ανήθικες πολιτικές πλιατσικολόγησης των ευρωπαϊκών πόρων προς την αγροτική τάξη (ΟΠΕΚΕΠΕ) τότε μπορεί κανείς να δει το παζλ αυτής της τραγωδίας

Τα παραπάνω δημιουργούν ένα ιδιαίτερο βρόγχο στον «λαιμό» της ελληνικής γεωργίας δεδομένου ότι από το 1990 με την πλήρη επικράτηση της νεοφιλελεύθερης ιδεολογίας έως σήμερα έχουμε τη συνεχή δραστική μείωση των δημοσίων επενδύσεων στον αγροτικό τομέα. Είναι ιδιαιτέρως χαρακτηριστικό παράδειγμα ότι στον φετινό προϋπολογισμό δεν προβλέπεται ούτε ένα ευρώ για δημόσιες επενδύσεις στον αγροτικό τομέα, οδηγώντας έτσι τη χώρα στην απογεωργοποίηση, την κοινωνική και οικονομική εξαθλίωση των αγροτών, αλλά και στο φάσμα ερημοποίησης ολόκληρων περιοχών. Η ειρωνεία όμως και ο κόλαφος είναι ότι την ίδια ώρα οι πλούσιες χώρες του βορά με πολύ μικρότερο αριθμό αγροτών από εμάς στηρίζουν με δημόσιες επενδύσεις πέραν της ΚΑΠ την ανάπτυξη και αναδιάρθρωση της αγροτικής τους παραγωγής (Γερμανία 25%, Σουηδία 60%, Ισπανία 30% κ.λπ.), οι δε Η.Π.Α. επιδοτούν με δημόσιες επενδύσεις το 70% περίπου του κόστους παραγωγής ανά κιλό παραγωγής που παράγεται στις Η.Π.Α.!

Εθνικό σχέδιο και οδικός χάρτης για την γεωργία

Το δυστύχημα και η πρόκληση είναι ότι η Ελλάδα είχε όλες τις δυνατότητες με βάση ένα προοδευτικό σχέδιο αγροτικής ανάπτυξης να έχει ισχυρή και ανταγωνιστική αγροτική οικονομία, όπως έχει πιστοποιηθεί και από έρευνες του ΙΟΒΕ, καλύπτοντας καταρχήν το τεράστιο αγροτικό της έλλειμμα που ξεπερνά σήμερα τα 7 δισ. ευρώ τον χρόνο. Παράλληλα η συγκυρία στον πλανήτη που πλήττεται από τα λεγόμενα «διατροφικά τσερνομπίλ» τόσο στη ζωική παραγωγή όσο και στη φυτική παραγωγή με τα μεταλλαγμένα, που αποτελούν «δαμόκλεια σπάθη» στην υγεία δισεκατομμυρίων πολιτών και προωθούνται με γιγάντιο τρόπο από τις πολυεθνικές εταιρείες, ευνοεί τις αγροτικές οικονομίες που μπορούν να παράσχουν επώνυμα ποιοτικά, οικολογικά, φυτικά και ζωικά προϊόντα, όπως για παράδειγμα η χώρα μας.

Για να αξιοποιηθούν όμως όλες αυτές οι συγκυρίες απαιτείται εθνικό σχέδιο και καθαρός οδικός χάρτης, κάτι που απουσιάζει παντελώς από το χρεωκοπημένο πολιτικό σύστημα εξουσίας της Ελλάδος και ειδικότερα από την κυβέρνηση της ΝΔ, που ευνοεί τους γαλάζιους χρυσοκάνθαρους και τα ακρίδες, που πληγώνουν το παρόν και το μέλλον της χώρας. 

Είναι βέβαιον, ότι αυτή θα καταγραφεί με μαύρα γράμματα στην ιστορία της χώρας για την μη προσπάθεια αλλαγής του οικονομικού προτύπου της χώρας, μετά την έξοδό της από τα μνημόνια, από τον διάχυτο παρασιτισμό που έχει καλύψει τα πάντα, αφού έχει «ψαλιδίσει» ήδη μεγάλο μέρος των χρημάτων του Ταμείου Ανάκαμψης, που ενώ οι πόροι του θα έπρεπε να οδηγηθούν στη δημιουργία ανταγωνιστικών δομών της χώρας και ενός άλλου οικονομικού προτύπου, διοχετεύονται στα διαπλεκόμενα κανάλια της παρασιτικής οικονομικής ολιγαρχίας, γιγαντώνοντας περαιτέρω τον καταστρεπτικό παρασιτισμό για την Ελλάδα.

Η αγροτική εξέγερση ξεπερνά συνεπώς, τα αμιγώς προβλήματα της αγροτικής τάξης, εμπεριέχοντας στοιχεία συνολικής κοινωνικής αμφισβήτησης, απέναντι στις συνέπειες των λανθασμένων επιλογών της σημερινής πολιτικής ηγεσίας, αλλά και της ανεπάρκειας της ευρωπαϊκής ηγεσίας στον σημερινό πολυπολικό κόσμο και την οξύτατη ανταγωνιστικότητα μεταξύ αυτών των πόλων.