Η χαμένη γενιά

Γράφει ο Ανδρέας Θεοφάνους  – 

Η ανεργία ανάμεσα στους νέους στην Ελλάδα και την Κύπρο κυμαίνεται στο 45% και 35% αντίστοιχα.  Εάν λάβουμε επίσης υπ’ όψιν την υποαπασχόληση καθώς και τις χιλιάδες των νέων που έχουν μεταναστεύσει σε αναζήτηση θέσεων απασχόλησης και ευκαιριών καθίσταται προφανές ότι τα δεδομένα είναι πολύ χειρότερα, ότι μπορούμε να μιλάμε για χαμένη γενιά.

Δεν πρέπει επίσης να μας διαφεύγει ότι στη σημερινή συγκυρία οι μισθοί για τους νέους που ζουν στην Ελλάδα και την Κύπρο είναι πολύ χαμηλοί- ως επί το πλείστον πιο κάτω από €1000.  Στην Ελλάδα η κατάσταση είναι σαφώς χειρότερη. Τα δεδομένα αυτά προβληματίζουν και χρήζουν άμεσου χειρισμού στα πλαίσια μιας ολιστικής προσέγγισης. Προφανώς από αυτά τα συνθλιπτικά δεδομένα τόσο η ελλαδική όσο και η κυπριακή κοινωνία γερνούν επικίνδυνα. Και πάλι σημειώνεται ότι στην Ελλάδα οι συναφείς δείκτες είναι πολύ χειρότεροι.

Η μη έγκαιρη αντιμετώπιση αυτής της πρόκλησης, σε συνάρτηση με τους δείκτες χαμηλής γαμηλιότητας και γονιμότητας, πέραν των κοινωνικών διαστάσεων, θα καταστήσει τα συνταξιοδοτικά ταμεία μη βιώσιμα.  Εκ των πραγμάτων, η μη αναστροφή της αρνητικής αυτής τάσης θα οδηγήσει σε χαμηλότερες συντάξεις και ψηλότερους φόρους. Η τραγική αυτή κατάσταση δεν είναι ανεξάρτητη από τις διεθνείς οικονομικές συνθήκες και ειδικότερα από την κρίση της Ευρωζώνης.

Υπογραμμίζεται συναφώς ότι η μνημονιακή πολιτική δεν οδήγησε στην εξυγίανση της οικονομίας και σε μια πορεία υγιούς ανάπτυξης όπως είχε αρχικά διακηρυχθεί. Άλλο η εξυγίανση και άλλο η βραχυπρόθεσμη και μυωπική λογιστική διαχείριση των δημοσίων οικονομικών. Παρ’ όλο που η Κύπρος ανταποκρίθηκε καλύτερα από την Ελλάδα, οι περί επιτυχίας διακηρύξεις και ειδικά προς τη νέα γενιά θεωρούνται, λίαν επιεικώς, ατυχείς.

Υπαρξιακές προκλήσεις

Πέραν όμως των οποιωνδήποτε εξωγενών παραγόντων που συνέβαλαν στην εξαθλίωση και τη δημιουργία της χαμένης γενιάς υπάρχουν και οι ευθύνες του πολιτικού συστήματος που αποτυγχάνει να ανταποκριθεί με μια ολοκληρωμένη προσέγγιση τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Κύπρο.  Οι ίδιοι οι νέοι μας σωστά θεωρούν ότι υπάρχει και ταλέντο και γνώση στις νέες γενιές.

Δυστυχώς, όμως, το πολύτιμο αυτό ανθρώπινο κεφάλαιο χάνεται. Θλιβερές οι συνέπειες. Ο άγραφος νόμος αλλά και το εθνικό συμφέρον υπαγορεύει να εργαστούμε σκληρά –και χωρίς εγωιστικές συμπεριφορές- για ένα νέο υπόδειγμα οικονομικής ανάπτυξης, το οποίο να δώσει προοπτική και ελπίδα.

Στη σημερινή συγκυρία τόσο η Ελλάδα όσο και η Κύπρος αντιμετωπίζουν υπαρξιακές προκλήσεις.  Όπως έχω ήδη σημειώσει οι κοινωνικοοικονομικές συνθήκες αναγκάζουν σήμερα χιλιάδες νέους από την Κύπρο και την Ελλάδα να αναζητήσουν θέσεις απασχόλησης και ευκαιρίες σε ξένες χώρες.  Άλλο είναι να φεύγει ένας νέος ως αποτέλεσμα επιλογής και άλλο επειδή του το επιβάλλουν οι σκληρές κοινωνικοοικονομικές συνθήκες.

Εάν το πολιτικό σύστημα σε Ελλάδα και Κύπρο δεν θέσει την οικονομία σε τροχιά βιώσιμης ανάπτυξης και δεν δημιουργήσει θέσεις απασχόλησης και συνθήκες δημιουργικότητας, η κατάσταση θα γίνει μη αναστρέψιμη. Κι αυτό θα έχει ολέθριες επιπτώσεις και στην οικονομία και στην κοινωνία, αλλά και στο ίδιο το επίπεδο της εθνικής επιβίωσης.